GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Fındık taban fiyatına ve sorunlarına ilişkin gündem dışı konuşması
Yasama Yılı:1
Birleşim:14
Tarih:12.07.2023

ELVAN IŞIK GEZMİŞ (Giresun) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sizlere fındığın ana vatanı, mavi ve yeşilin buluştuğu Doğu Karadeniz'in incisi Giresun'dan selam getirdim.

Geçtiğimiz günlerde Karadeniz Bölgemizde afete dönüşen taşkınlar oldu, birçok kentimizde olduğu gibi Giresun ve Karadeniz Bölgemizde maddi hasarlara ve 1 kişinin yaşamını yitirmesine neden oldu. Yüce Meclisimizden geçmiş olsun dileklerimi bir kez daha iletmek istiyorum.

Vadilerimizi yok ederek yapılan HES'ler, ormanlarımızdaki aşırı ağaç kesimi, dere yataklarının tahrip edilmesi, taşkın havzasına yapılan yollar, ani ve şiddetli yağışların maalesef afete dönüşmesine katkı sağlıyor. En kısa zamanda yeni yağış rejimlerine uygun olarak risk haritalarının güncellenmesini ve gereken önlemlerin acilen alınmasını istiyoruz.

Şimdi sizlere baş tacımız Giresun başta olmak üzere, güzel Karadeniz'imizin öncelikli geçim kaynağı fındıktan bahsetmek istiyorum. Fındık yetiştirmek, her bir ağaca çocuğun gibi bakmak, yetiştirdiğin fındığı toplamak kolay iş değil. Her bir fındık dalında emek var, alın teri var, çocuklarımızın rızkı var, düğünü var, eğitimi var. Dolayısıyla, bizler ihtiyaçlarımızı fındık veresiye alırız, hasat sonrasına borçlanırız.

Değerli milletvekilleri, ülkemizde maalesef diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi, fındık tarımında da var olan sosyoekonomik sorunlar acilen çözüm bekliyor. Bu sorunların başında tarım girdi maliyetleri gelmekte. Artan girdi maliyetleri nedeniyle üretici maalesef bahçesine gübre ve ilaç atamaz hâle geldi. Giresun ve bölgemizde yaklaşık yüz yıllık olan dikim alanları ekonomik ömrünü doldurmak üzere. Fındık bahçelerimiz acilen yenilenmeli, bu yenilenme devlet destekli olmalı ve acilen teşvik edilmelidir. Aksi hâlde, dünyada söz sahibi olduğumuz fındık üretiminde bu gidişle gerilerde kalacağız. Dünyada söz sahibi olduğumuz diyorum çünkü dünyadaki fındık üretiminin yaklaşık olarak yüzde 60'ı Türkiye'de yapılmakta. Dolayısıyla, fındık stratejik bir ihracat ürünü. Üreticilerimiz maalesef tarım BAĞ-KUR'unu ödeyemez hâle geldi. Bir çiftçinin tarım BAĞ-KUR primi aylık 4 bin, yıllık 48 bin lira; ortalama 1-1,5 ton fındık üretimi yapan bir üretici bu primi nasıl ödesin? Bu nedenle, acilen tarım BAĞ-KUR primleri düşürülmelidir.

Biz dünyanın en kaliteli fındığını ürettiğimiz hâlde, maliyetleri kurtarmadığı için maalesef dalda kalacak fındığımız. Fındıkta ekonomik sorunlar kadar sosyolojik sorunlar da üretimi olumsuz etkilemekte; genç kuşak maalesef fındık üretimine ekonomik yetersizlikler nedeniyle ilgi duymamakta, cennet memleketlerini bırakıp büyük şehirlere göç etmekteler. Giresun başta olmak üzere, Doğu Karadeniz'deki fındık bölgesi en çok göç veren bölgedir; Giresun nüfusunun yüzde 70'i göç etmiş durumdadır değerli milletvekilleri.

Fındıkta diğer bir önemli sorun da tekeldir. Maalesef, fındıkta Avrupa menşeli bir tekelci şirket, tekelci bir zihniyet oluşturmuş, Türk fındığını baskı altında tutmaktadır. Fındık üreticisinin kooperatifi olan, Giresun'da bulunan FİSKOBİRLİK'imiz güçlendirilmeli, yeniden eski günlerine dönmelidir.

Fındık işi zordur, emek ister. Fındık bahçelerinin çoğu engebeli ve diktir. Kurutulması zordur fındığın, yağışlı coğrafyada bizler güneşli gün arar dururuz. Hâl böyle olunca, fındık fiyatı maliyetini karşılamalı, üreticinin de emeği bu maliyetin üzerine eklenmelidir. TMO'nun fındık alımlarında yarattığı sorunlar artık bir son bulmalı, üretici günlerce fındığını satmak için TMO kuyruklarında çile çekmemelidir. Fındığın maliyetini dikkate almadan alınacak bir fiyat, yöremiz insanının emeğini hiçe saymak olur. Ağustos ayı geldi, ağustos ayında...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ELVAN IŞIK GEZMİŞ (Devamla) - Bir dakika sadece, bitiriyorum. Bir dakika sadece.

BAŞKAN - Baştan söyledim, toparlayın lütfen, sağ olun.

GÖKHAN GÜNAYDIN (İstanbul) - Sayın Başkanım, bir kadın milletvekilimiz, ilk milletvekilliğini yapıyor, bir dakikalık bir "favour" yapalım lütfen.

ELVAN IŞIK GEZMİŞ (Devamla) - Ağustos ayında tüm ülke tatil sezonuna girecek ama biz Giresunlular, fındık üreticileri bahçelerimize gireceğiz, güle oynaya çalışacağız, sonrasında da yüzümüz gülmeli artık.

Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak "Fındık hakkını alacak." dedik, "En az 4 dolar." dedik, "Maliyetler ancak böyle karşılanır." dedik, "Üretici biraz olsun nefes alır." diye söyledik; mevcut iktidar "Biz zaten hakkını veriyoruz." dedi. Haydi verin şimdi hakkımızı, elinizi tutan yok; fındık üreticisi hakkını alsın, fındık en az 4 dolar olsun.

Fındık fiyatının ağustos ayına girmeden önce ve en az 105 TL olarak açıklanmasını tüm fındık bölgesi adına talep ediyorum. Giresun kalite fındığın da diğer fındık türlerine göre en az 5 TL fiyat farkı olmalıdır. Emek en yüce değerdir.

Güzel Karadeniz'imden saygılarla. (CHP sıralarından alkışlar)