GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 6/2/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi için Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:1
Birleşim:14
Tarih:12.07.2023

GÖKAN ZEYBEK (İstanbul) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, kadim bir kültüre sahip olan Anadolu yeniden inşa edilirken planlama anlayışı nasıl olmalıdır? Nitelikli olmalıdır. Refah düzeyi yüksek, kır-kent ilişkisini gözeten, sosyal yaşam alanlarını dikkate alan, kent kültürünü yok saymayan ve kent ekonomisinin sürekliliğini gözeten kapsayıcı ve bütüncül bir plan anlayışı içinde olmalıdır. Peki, Bakanlık afet bölgeleriyle ilgili önümüze ne getiriyor? Diyor ki: "Benim süre kaybına tahammülüm yok." Sanki çölde bir kenti planlıyorsunuz. Bunlar Malatya, Adıyaman, Maraş, Osmaniye, Hatay; oralarda binlerce yıllık uygarlıklar var. Bu kentlerle ilgili bir planlama anlayışında süre kısıtlılığı üzerinden bir yaklaşım doğru değildir. Burada halkın yaşam hakkına, bilime, tekniğe ve geleceğimize uygun bir planlama anlayışıyla gitmek gerekir.

Şimdi, teklife bakın, kitapçığa bakın, sol taraf boş, Komisyona havale edilirken zaten yok, gece yarısı Komisyona ilave bir ekleme yapılıyor. Peki, bunu biz nerede gördük? Daha iki ay önce, 27'nci Dönemin son Genel Kurulunda Cumhurbaşkanı kararı bir yasayla, 438 sıra sayılı Yasa'yla yasalaştı. Bugün burada konuştuğumuz maddelerin pek çoğu nisan ayında yasalaştı ama o gün de ne yazıyor? Bakın, burada; 126 Sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Yerleşme ve Yapılaşmaya İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İçtüzük'ün 128'inci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınmasına İlişkin Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı Tezkeresi.

Sayın Komisyon, işte doğrudan Genel Kurula bir yasa indiriyorsunuz, daha üzerindeki mürekkep kurumadan şimdi bu yasanın eksiklerini gidermek için bir torba yasanın içine ilave maddeler koyuyorsunuz. Peki, koyduğunuz bu yasa hangisi? 1959 yılında çıkmış olan bir yasa. Ya, daha burada dört ay önce yüz elli saatten fazla çalışarak 900 sayfadan fazla bir kitapla deprem raporunu yayınlamış olan bu Meclis, afet öncesinde alınması gereken tedbirler, afet riskinin azaltılması ve kentlerin dirençli kent hâline getirilmesi için bir afet yasasının, yeni bir imar yasasının, yeni bir kentsel dönüşüm yasasının ve güçlendirme yasasının çıkması gerektiğini rapor olarak size sunmasına rağmen siz bunun içine, bu torba yasanın içine 3, 10 ve 26'ncı maddelerle ilgili düzenleme getiriyorsunuz.

Bakın, buradan söylüyorum: Komisyonları çalıştırmazsanız, ihtisas komisyonlarının bilgi birikimlerinden yararlanmazsanız ekim ayında Meclis açılır, TOKİ Başkanı size rapor sunar, siz de Grup Başkanlığı eliyle, Meclis Başkan Vekilleriniz eliyle buraya ilave deprem ve afet riskinin azaltılmasıyla ilgili yasaları getirirsiniz. Madde, güçlendirme ya da yıkılmış olan yapılarla ilgili olarak kaynak yaratılmasını söylüyor.

Değerli arkadaşlar, DASK sigorta poliçesini yapmış ve poliçeden hak kazanmış olan yurttaşlara, yıkılmış olan binalara bu iktidarın ödediği ortalama ücret sigorta poliçe karşılığı 252 bin TL'dir. Yani Hatay'da, Maraş'ta, Malatya'da evi yıkılan insanlara konut başına 252 bin TL verdiniz, orta hasarlı binalar için ödediğiniz bedel ortalama 52 bin TL.

Ya, insanda zerre kadar utanma olsa "orta hasarlı binalar kapsam dışına" diye bu öneriyi getirmezsiniz. Sigorta poliçesiyle 52 bin lira verdiğiniz insanları, orta hasarlı binaları şimdi burada, yasanın içinde -tabii siz okumadınız, okumaya gerek de görmüyorsunuz- kapsam dışına çıkarıyorsunuz. O zaman bu insanlar -depremzede- nasıl olacak da dönecek, evlerini yapacaklar?

Şimdi, bakın, şubat ayında TOKİ'nin çıktığı ihalelerde 3+1 daireler 1 milyon 350 bin TL.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

GÖKAN ZEYBEK (Devamla) - Mart ayında 3+1 konutları 1 milyon 650 bin TL'ye ihaleye çıktınız. Haziran sonunda çıktığınız ihalelerde konut başına TOKİ'nin ödeyeceği bedel 2 milyon ile 2,5 milyon lira arasında. Siz diyorsunuz ki: "Bunun yarısını devlet karşılayacak, yarısını da depremzede." Ve şimdi burada, madde metninde "üçüncü ve sekizinci fıkraları kapsam dışındadır." diyerek de orta hasarlı evi bulunan yurttaşlarımızın fen kurulu tarafından evlerinin güçlendirilmeye izin verilmemesi hâlinde yasalar kapsamından yararlanarak hak sahibi olmasını engelliyorsunuz. Tek bir şey söylemek istiyorum sizlere: Yazıklar olsun! Yazıklar olsun! Yazıklar olsun! (CHP sıralarından alkışlar)