GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:1
Birleşim:16
Tarih:14.07.2023

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Manisa) - Değerli milletvekilleri, geçen sene olduğu gibi bir ek bütçe kanununu tartışıyoruz, görüşüyoruz. Geçen seneki ek bütçe kanununun gerekçesi Covid salgınıydı, şu an görüştüğümüz ek bütçe kanunu gerekçesi ise deprem depremin ekonomik maliyetlerinin finansmanı ki bu maliyetin 2023 yılı için 527 milyar lira olacağı öngörülmekte. Yasa gereği ek bütçenin denk olması yani gelir ile giderinin eşit olması gerekiyor. Buna göre bütçemizin geliri, ek bütçenin geliri 1 trilyon 119 milyar lira. Bu 1 trilyon 119 milyar liralık gelirin önemli bir bölümünü vergi gelirleri oluşturmakta, bu rakam da 1 trilyon 150 milyar lira. Bu gelirin 402 milyar lirası doğrudan, 727 milyar lirasıysa dolaylı vergi yani ek bütçe vergi gelirlerinin yüzde 65'i dolaylı vergilerden, ÖTV'den, KDV'den, MTV'den yani harcamalardan oluşmakta.

Değerli milletvekilleri, dolaylı vergilerin payının yüksek olması adaletsizliğin bir göstergesidir esasında yani bu bütçe adil değildir dolayısıyla depremin yükü de adaletli bir şekilde dağıtılmamış olacak. Geçen vermiş olduğum örneği bir daha vereceğim: İstanbul'da bir iş adamının marketten alışveriş yaptığını düşünelim. Aynı alışverişi Adıyaman'da bir depremzede, asgari ücretli bir depremzedenin yapmış olduğunu düşünelim. Aynı malları almış, aynı tutarı ödemiş olsunlar; sonuç itibarıyla, her ikisi de aynı ÖTV ve KDV'yi vermiş olacaklar.

Değerli milletvekilleri, ek bütçede 309 milyon KDV, 307 milyon lira da ÖTV geliri hesaplanmakta, öngörülmekte. Gelir kalemlerini incelediğimizde bir iki nokta dikkat çekiyor. Ek bütçeye baktığımız zaman petrol ve doğal gaz mamullerinden sağlanacak ÖTV vergisinin 112 milyar lira olduğunu görmekteyiz. Oysa 2023 bütçesinde bu rakam 85 milyar liraydı yani 2023 yılında burada bütçe yaptığımızda bir yıl için toplanacak olan, petrol ve doğal gaz mamullerinden toplanacak olan ÖTV'yi 85 milyar lira olarak hesaplamıştık. Şimdi ek bütçe yapıyoruz, beş ay için bu memlekette 112 milyar liralık ÖTV toplanacak petrol ve doğal gaz mamullerinden. Nasıl olacak peki bu? Dün kabul edilen bir torba kanun vardı, hatırlayın, madde 12. İşte bu madde sayesinde akaryakıttaki maktu vergileri 5 katına kadar çıkaracağız, bu sayede de bu vergi toplanacak.

Değerli milletvekilleri, 28 Mayıs sabahı yani seçimin sabahında Manisa Akhisar'da mazotun fiyatı 19,88'di, bugün için Akhisar'da mazot 26 lira 97 kuruş. Seçimden bugüne artış tam yüzde 35. Bu artış dövizden kaynaklanmakta ve döviz arttıkça -ki artacak- mazotun fiyatı da artmaya devam edecek. Bunun üzerine bir de maktu ÖTV'nin arttığını, maktu vergilerin arttığını düşünün. Bugün için maktu ÖTV mazotta 2 lira 6 kuruş, benzinde 2 lira 52 kuruş. Şimdi, piyasada bu maktu vergilerin üzerine 6 lira daha ekleneceği, zam geleceği söyleniyor ki bu gerçekçidir yoksa bu 112 milyar lira ÖTV nasıl toplanacak? Nasıl toplanacak? İki şey olacak: Birincisi, yıl sonunda bu ülkede mazot 40 lira olursa kimse şaşırmasın. Bu birincisi. İkincisi, diğer bir husus, Cumhurbaşkanı sıklıkla hanelerde kullanılan doğal gazın devlet tarafından sübvanse edildiğini söylemekteydi, afaki rakamlar vermekteydi, bundan vazgeçilecek yani bu kış vatandaşımız için çok soğuk geçecek.

Değerli milletvekilleri, bütçede dolaylı vergilerin bu kadar ağırlıklı olması zaten bozuk olan gelir dağılımını daha da bozuyor. Öyle ki bugün bu ülkede emeğin millî gelirden aldığı pay sadece yüzde 25. En yoksul yüzde 20'lik kesimin millî gelirden aldığı pay ise sadece yüzde 6, en varsıl yüzde 20'lik kesim ise millî gelirden yüzde 48'lik bir pay almakta. Bu bütçeyle, bu ek bütçeyle daha önce tartıştığımız torba kanunda zaten çarpık olan bu gelir adaletsizliği inanın daha da çarpılacak, onu görüyoruz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın lütfen.

AHMET VEHBİ BAKIRLIOĞLU (Devamla) - Toparlıyorum efendim.

Ezcümle, dün torba yasada ciddi bir adaletsizliğe el kaldırdınız, bugün aynı eller daha büyük bir adaletsizliğe kalkacak, olan bu milletin esnafına, çiftçisine, emeklisine, emekçisine olacak.

Bu duygu ve düşüncelerle hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)