GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: (2/5) esas numaralı 7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin doğrudan gündeme alınmasına ilişkin önergesi (4/17) münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:2
Tarih:03.10.2023

MEHMET GÜZELMANSUR (Hatay) - Sayın Başkan, değerli milletvekili arkadaşlarım; 6 Şubat depremlerinden etkilenen illerimizdeki vatandaşlarımızın elektrik, su ve doğal gaz faturalarının bu yılın sonuna kadar bakanlıkların bütçesinden karşılanması için verdiğim kanun teklifinin doğrudan Meclis gündemine alınması için söz aldım, Genel Kurulu ve tüm vatandaşlarımızı saygıyla selamlıyorum. 28'inci Dönem İkinci Yasama Yılımızın da hayırlı ve uğurlu olmasını diliyorum.

Değerli milletvekilleri, 6 Şubat depremleriyle âdeta yerle bir olan bir ilin Milletvekiliyim. Deprem 11 ili etkilemiş olsa da en yıkıcı etkilerini Hatay'da göstermiştir. Deprem kaynaklı can kayıplarının yarısı Hatay'da, 25 binden fazla can kaybımız var. Yıkılan binaların yüzde 48'i sadece Hatay'dadır. Sadece Hatay'da 256 bin konut yerle bir oldu, Antakya'nın yüzde 90'ı yok oldu. Yıkılan ticarethanelerin yüzde 50'si Hatay'da 47.653 ticarethanemiz yerle bir oldu, esnaf bitti, sanayi siteleri enkaza döndü. Depremin istihdamı en çok etkilediği il de Hatay. Hatay'da özel sektörde çalışan sayısı yüzde 35 azaldı. Depremden önce özel sektörde 165 bin çalışanımız vardı, bu sayı 107 bine indi. Depremzede evsiz, depremzede işsiz, esnaf dükkânsız, depremzede gelirsiz ama kurumlar, bu insanların elektrik, su ve doğal gaz faturalarını ödemesini bekliyor. Böyle bir haksızlık olur mu? Deprem sonrasında bir tebliğ yayınlandı, 11 ilde konutu ve iş yeri yıkılan, acil yıkılacak olan ağır veya orta hasarlı hâle gelen kişilerin 6 Şubata kadar tahakkuk etmiş ama tahsil edilmemiş elektrik ve doğal gaz faturaları silindi, 6 Şubattan hazirana kadarki faturalar da ötelendi ama haziran ayı itibarıyla bu faturalar toplu olarak gönderilmeye başlandı. Bakın, bu bir depremzedeye gönderilen elektrik faturası borç mesajı. 13.374 liralık elektrik borcu 6 taksite bölünmüş, aylık taksiti 1.486 lira. Şimdi, buradan iktidara soruyorum: Depremin üzerinden sekiz ay geçmiş, siz bu sekiz ayda depremzedenin evini yapabildiniz mi? Yıkılan iş yerini temin edebildiniz mi? Siz işsiz depremzedeye iş sağlayabildiniz mi? Siz gelirsiz depremzedeye insanca bir yaşam için aylık nakdî yardım verebildiniz mi? Siz depremzedeye işini tekrar kurması için faizsiz kredi ya da hibe verdiniz mi? Bunları yapmadınız. Peki, siz hangi akıl ve hakla bu insanların, bu yüklü faturaları ödemesini bekliyorsunuz?

Bir başka haksızlık örneği de göstereceğim, AFAD tarafından oluşturulmuş barınma merkezlerinde eğer yer bulamadıysanız, AFAD dışındaki bir derneğin, yardım kuruluşunun barınma merkezindeki konteynerinde kalıyorsanız size bu tehdit yazısı geliyor. Bu yazıda diyor ki: "Aboneliğini yaptır yoksa elektriğini keserim." Depremzede de kaçak göçek iş yapmak istemiyor, gidiyor elektrik aboneliğini yaptırıyor. Bu sefer ne oluyor biliyor musunuz? Yine, altı aylık bir fatura gönderiliyor. Bakın, bu, Eylül ayında başvuru yapıp elektrik bağlanmış bir depremzedeye gönderilen fatura. Depremzede saatini taktırıyor, aradan bir ay bile geçmeden on beş günde 1.314 TL elektrik faturası borcu çıkarılıyor, 6 taksite bölünüyor. Bunun akılla, adaletle izahı var mı değerli milletvekilleri? Burada önemli olan, atlanmaması gereken 2 konu var. Birincisi, depremde şehrin doğal gaz altyapısı felç oldu, depremzede doğal gaz alamadı, vatandaş ısınmak için mecburen elektrik kullandı. İkincisi, depremde evleri hasar almayan insanlarımız evleri yıkılan insanları evlerinde ağırladılar yani iki üç aile aylarca bir evde kaldılar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Güzelmansur, lütfen sözlerimizi tamamlayalım.

MEHMET GÜZELMANSUR (Devamla) - Dolayısıyla bu yardımsever insanların elektrik, doğal gaz ve su kullanımları 3-5 katına çıktı. Bu insanlara aylık 12-13 bin liraya varan faturalar geldi. Bu insanlar zor dönemlerde evlerini depremzedelere açtı, Hükûmetin yükünü hafifletti ama iktidar ne yaptı? Bu yardımsever insanları yüklü faturalarla cezalandırdı.

Değerli milletvekilleri, sosyal devlet anlayışının bir gereği olarak depremden etkilenen ve afet bölgesi ilan edilen yerlerde insanlarımız kendilerini toparlayana kadar faturaları devlet tarafından karşılanmalıdır. Bu amaçla verdiğim kanun teklifi, depremden etkilenen 11 ilde 6 Şubattan bu yılın sonuna kadarki elektrik, doğal gaz faturalarının Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesinden, su faturalarının ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bütçesinden karşılanmasını öngörüyor.

Bu kanun teklifinin gündeme alınmasını -ve özellikle iktidar vekillerine söylüyorum- "evet" oyu vermenizi umuyor, teşekkür ediyorum. (CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)