MAHMUT DİNDAR (Van) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Genel Kurulu ve değerli halkımızı saygıyla selamlıyorum.

Ülkemizde savaşların devam ettiği, sivillerin katledildiği bir dönemde tartıştığımız bu konuların maalesef tali kaldığını görmek gerekir. Ulus devletler halkların ihtiyaçlarını değil, egemen anlayışların çıkarlarını önceliyor.

İsrail Devleti Filistin halkına karşı kitlesel bir teröre başvurmuştur. Kendi tarihlerinde soykırıma maruz kalmış İsraillilerin bugün bir soykırıma giriştiğini ifade etmek zorundayız. Binlerce insanın yaşamını yitirmesine yol açan bu saldırganlığı kınıyoruz ve lanetliyoruz. Aynı şekilde, başta Rojava'da olmak üzere sivilleri hedef alan bu saldırıları da kınıyoruz. Ölüm, savaş ve saldırılar mevcut sorunları derinleştirecektir, halkların arasındaki tarihî bağları aşındıracaktır. Tarihî sorunlara çözüm ancak müzakere ve halkların değerlerine saygıyla mümkün olacaktır. Bu nedenle, tüm halkların ve devletlerin bu soykırımlara "Dur!" demesi gerekiyor.

Saygıdeğer milletvekilleri, savaş ve çatışma siyaseti ülkelerin ekonomik olarak çökmesine neden olmaktadır. AKP iktidarının savaş ve çatışma siyaseti derin bir ekonomik krize yol açmıştır. Bugün sarayın ve yandaş azınlığın sofraları hariç işsizlik, yoksulluk, enflasyon ve zamların konuşulmadığı tek bir hane yoktur. Türk lirası değersizleştirilmiş, emekçi hakkını alamaz ve geçinemez duruma gelmiştir. Yaşanan bu krizin bir sonucu da ülke genelinde kiraların çok fahiş oranda artması olmuştur. Her ne kadar yüzde 25 yasal artış oranı getirilmişse de herkes artışların yüzde 100'ün üstünde olduğunu biliyor. Bugün herhangi bir büyük şehirde ortalama ev kiraları artık 12 bin TL'nin altında değildir. Bir işsiz, emekli, asgari ücretli, memur aldığı maaşla bu kiraları nasıl ödeyecektir? Herkes kendinden, çoluğundan çocuğundan kısarak, ek iş yaparak, borçlanarak geçim derdine düşmüş durumdadır. Çok yakın dönemde krediyle, borçla harçla ev alabilen halkımız şimdi kirasını ödeyemez duruma düşmüştür. Gelirleri asgari ücret ve açlık sınırı altında kalan emekliler, engelliler ve işsiz yurttaşlar çok ağır koşullarda yaşamını sürdürmektedir. Gelinen aşamada hem ev sahipleri hem de kiracılar mağdur durumdadır. Adalet mekanizmaları geç işlediği için birçok ev sahibiyle kiracı arasında uzlaşmazlıklar yaşanmakta, maalesef gittikçe artan oranda şiddet vakaları da yaygınlaşmaktadır. Kiracılar konut sahiplerinin talep ettiği kirayı verebilecek gelire sahip değilken ev sahipleri de artan konut kiraları karşısında düşük kira gelirlerinin yetmediğini ifade etmektedir. Kira tartışmaları nedeniyle son bir yıl içerisinde onlarca yurttaş öldürülmüş, 100'ü aşkın kişi de yaralanmıştır.

Konutların turizm amaçlı kiraya verilmesi durumunda kiracıların sorunları daha ağırlaşacaktır. Üzerinde konuştuğumuz yasa teklifi ekonomik krizin bir sonucu olarak teklif edilmiştir. İnsanlar geçinemediği için ek gelir getirsin diye evlerinin bir bölümünü kiraya verecek duruma gelmiştir. Bugün, büyük şehirlerin çoğunda yaygın olan bu duruma bir düzenleme getirmek, kayıt içine almak amacıyla getirilen bu teklif, fiilî duruma bir kılıf uydurmaktır, yaşanan kira sorununa kalıcı bir çözüm getiremeyeceği açıktır.

Değerli halkımız, maalesef, kayıt dışılık her yerde. Kayıt dışı otel ve işletmelerin olduğu yerde, bağımsız konut birimlerinin kiralanmasının kayıt altına alınabilmesi veya bu işletme şeklinin denetlenmesi ne kadar mümkün olacaktır? Sunulan teklif, konutların turizm amaçlı kiralanabilmesi için bakanlık ve valiliğin izin belgesini zorunlu ve ücretli hâle getirmekte, bu izni almadan faaliyet yapanlara da cezai yaptırım düzenlemektedir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın Sayın Dindar.

MAHMUT DİNDAR (Devamla) - Öncelikle, bu tarz günübirlik veya kısa süreli kiralamaların -gittikçe yaygınlaştığı- bir düzenlemeye tabi tutulması gerektiğini ifade etmeliyiz. Seçim bölgem olan Van'da özellikle İranlı turistlere yönelik günübirlik kiralamaların fiilen yapıldığı ve bu konuda bir denetimin olmadığını da gözlemliyoruz. Çoğu zaman, hem kiralayanın hem de kiraya verenin mağdur olduğu ve haklarının korunamadığı bu denetimsiz yapı suistimallere açıktır. Aslında, konaklamanın kısa süreli olan şeklinin konutlar üzerinde değil, bu amaçla inşa edilmiş otel ve benzeri yapılarda olması teşvik edilmelidir ancak yaşanan ekonomik kriz hem işletmeleri hem yurttaşları hem de turistleri buna mecbur bırakmıştır. Bu yöntemin daha az kullanılması için otel ve konaklama sektöründeki işletmelere gerekli destek ve teşvikler sunulmalıdır. Krizin asıl nedeni olan savaş ve çatışma bütçesini azaltırsak tüm sorunlara çözüm bulabiliriz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MAHMUT DİNDAR (Devamla) - Refah ve huzurun ilk şartı barıştır. Toplumsal barış için bu Meclis iradesini ortaya koymalıdır.

Saygılarımla. (Yeşil Sol Parti sıralarından alkışlar)