YÜKSEL ARSLAN (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekillerimiz; görüşülmekte olan kanun teklifinin 23'üncü maddesine ilişkin İYİ Parti Grubu adına söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum.

Medeniyetler beşiği Anadolu toprakları, tarih ve kültürel birikiminin yanı sıra eşsiz doğal güzellikleriyle turizm açısından zengin olanaklara sahiptir fakat bu muazzam potansiyelden tam anlamıyla istifade edebildiğimizi söylemek ne yazık ki güç. Bu eşsiz potansiyelden faydalanabilmek için evvela bu zenginlikleri korumaya ve kollamaya yönelik bir millî şuur oluşması gerekmektedir.

Değerli milletvekilleri, içinde bulunduğumuz ekonomik darboğaz düşünüldüğünde her 3 saniyede yeni bir iş imkânı oluşturduğu ifade edilen turizm, sağladığı yüksek katma değerle sıkıntılı zamanlarda daha da önem kazanmaktadır. Günümüzde turizm, doğal ve kültürel mirasın sunduğu olanaklarla güç kazanmakta ve bu değerleri korumaya dönük politikaları hayata geçirebildiği ölçüde başarılı olabilmektedir. Dolayısıyla, bugünün ufak kazançları uğruna yarınları feda edilmemeli, gelecekte bu güzelliklerden ve olanaklardan mahrum bırakacak her türlü girişimden kaçınılmalıdır. Bu maksatla, doğal, kültürel mirasın korunması ve aşırı talebin karışlanmasına dönük politikalar üzerinde hassasiyetle durulmalıdır. Rant aşkıyla betona kurban giden, doğal güzelliklere mukabil kitle turizminin hız kazandırdığı çevre kirliliğine "Dur!" denmeli, özellikle turizm kentlerindeki baskıyı azaltmaya dönük politikalar hayata geçirilmelidir.

Kıymetli milletvekilleri, tarih, kültür ve doğal zenginlikleri korumak adına hayata geçirilen yaptırımların daha da caydırıcı nitelikte olması gerekmektedir. Sayısız medeniyetlere ev sahipliği yapmış ve her köşesinden ayrı bir kültür hazinesi fışkıran ülkemizde bu konuya dair hassasiyetimiz en üst düzeyde olmalıdır. İtalya'da kültür ve doğal mirasa saldırı ve zarar vermeye yönelik hareketlere dair hapis cezaları öngören yaptırımlar mevcuttur. Bizde ise 2863 sayılı Yasa'ya göre doğal ve tarihî varlıklarımıza izinsiz müdahalede bulunanlar ve zarar verenler için uygulanan idari para cezaları hiçbir caydırıcılık teşkil etmemektedir. Yine, 2019 yılında çıkarılan 7174 sayılı Kapadokya Alanı Hakkında Kanun'da belirtilen cezaların da herhangi bir caydırıcılığı bulunmamaktadır. Bugüne kadar bölgedeki uygulamalar son derece üzüntü ve kaygı vericidir. Bu kanun teklifinin Kapadokya bölgesindeki usulsüz yapılaşmaya af mahiyetinde olduğunu düşünmekteyim. Söz konusu kanun teklifiyle öngörülen cezaların uygulanabilir olması en az cezalar kadar önemlidir. Şayet uygulayamazsanız cezalar ne kadar ağır olursa olsun alanı koruyamazsınız. Kapadokya, Pamukkale, Ani, Efes, Gordion gibi birçok doğal ve tarihî zenginliğe sahip ülkemizde daha ciddi tedbirlere ve önleyici cezalara ihtiyaç vardır. Hem kültürel hazinelerimizi tahrip eden hem de imajımızı zedeleyerek ülke turizmine darbe vuran kişilere karşı daha caydırıcı olunmalıdır. Verilen zararın maddi ve manevi telafisinin mümkün olmayacağı bilinciyle hareket edilerek tedbirler alınmalıdır. Bu sadece millî bir vazife değil aynı zamanda dünya medeniyetine dair bir sorumluluktur.

Değerli milletvekilleri, turizmi tüm yönleriyle ele alıp mevcut durumu daha da değerlendirerek bir katma değer elde etmeliyiz. Turizmi sadece "her şey dâhil" anlayışıyla otel ve deniz arasında sıkışmış, üç aylık bir yaz sektörü olarak ele alma yanılgısına düşmemeliyiz. Başkentimizin -özellikle ifade edecek olursak- sağlık ve kültür turizminin ekonomik kazanımlarından faydalanabilecek yeterliliği mevcuttur ancak bu mevcudiyet ve potansiyeli harekete geçirecek planlı bir turizm politikası yoktur. Sağlık alanında özellikle Haymana, Ayaş, Kızılcahamam'da bulunan su kaynakları ve kaplıcalar fizik tedavi ve termal turizmi açısından katma değeri yüksek bir turizm faaliyeti olarak değerlendirilmelidir. Geçtiğimiz günlerde Gordion ve Arslanhane Camisi'nin de UNESCO Kültür Mirası Listesi'ne girdiği müjdesini aldık. Yine Roma Hamamı, Hacı Bayram Camisi ve Kaleiçi'ni de alan Ulus'ta sürdürülen restorasyon çalışmaları için emeği geçenlere teşekkür ederiz.

Kanun teklifinin tüm maddelerinde olduğu gibi 23'üncü maddesinde de yetersiz, tutarsız ve toplumun gerçeklerinden uzak bir düzenleme olduğu kanaatiyle karşı oy kullanacağımızı belirtmek isterim.

Genel Kurulu saygılarımla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)