İYİ PARTİ GRUBU ADINA ŞENOL SUNAT (Manisa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 24 sıra sayılı Gine Cumhuriyeti'yle Hava Ulaştırma Anlaşması Hakkında Kanun Teklifi'nin üzerine İYİ Parti Grubu adına söz aldım. Gazi Meclisi saygıyla selamlarım.

Gine Cumhuriyeti'yle yapılan bu anlaşmanın hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.

Sayın milletvekilleri, bugün sizlere, toplumumuzun temel direklerinden meslek ahlakı, kadim geçmişi, geleneksel ve kültürel değerleriyle ayakta kalma mücadelesi veren esnaf ve sanatkârlarımızın sorunlarından bahsetmek istiyorum. Bildiğiniz üzere, Covid salgını, beceriksiz iktidarın kötü ekonomi yönetimi sonucu giderek derinleşen ekonomik kriz, işte, depremlerle pekişen sıkıntılar esnafımızın sıkıntılarını, zorluklarını daha da çok perçinlemiştir.

Değerli milletvekilleri, Türkiye ekonomisinde önemli bir yeri olan esnaf ve sanatkârlar devlete yük olmadan kendi emeğini küçük sermayesiyle birleştirerek işini kurup ailesini geçindirmekte, yanında işçi çalıştırarak istihdam yaratmaktadır. Bir ülkede esnaf ve sanatkârın işi ne kadar iyi olursa işsizlik sorununa, üretime, piyasaların işlemesine, kısaca, ülke ekonomisine katkısı o derece büyük olmaktadır. Esnaf ve sanatkârımızın durumunun iyi olması demek ülkemizin en az üçte 1'inin durumunun iyi olması demektir çünkü bu kesimin, toplam istihdam kapasitesinin yüzde 65 ila 70'ini oluşturduğu, toplam katma değerin de yüzde 40 ila 50'sini ürettiği düşünüldüğünde KOBİ'ler ile esnaf ve sanatkârların durumunun önemi açıkça ortaya çıkmaktadır. Ülkemizde 2 milyon 227 bin 319 esnaf ve 2 milyon 441 bin 898 iş yeri bulunmaktadır yani nüfusumuza oranına baktığımızda yüzde 2,61'dir. Burada sadece esnafların durumundan söz ediyorum. Seçim bölgem Manisa'da 58.446 esnaf, 62.004 iş yeri bulunmaktadır; 92 de meslek odası bulunmaktadır. Manisa nüfusunda esnaf oranı daha fazladır, yüzde 3,81'dir. Ülkemizde tüm işletmelerin yüzde 97'sini oluşturan mikro işletmeler yani esnaf ve sanatkârlarımız zarar etmekte, dükkân kapatmakta, siftah yapamadan evlerine dönmektedir.

Değerli milletvekilleri, başta seçim bölgem Manisa olmak üzere ülkemizdeki tüm bölgelerdeki esnaf ve sanatkârlar odaları birliklerinden aldığımız talepleri milletimizin Meclisinde dile getirmeyi millî bir vazife olarak gördüğüm için bugün huzurlarınızdayım. Tüm esnaf ve sanatkârlara buradan sevgi, saygı ve selamlarımı iletiyorum İYİ Parti adına. Bütün zorluklar içinde ayakta kalma mücadelesi veren, iflasın eşiğine dayanmış bu kadim birliklerin, Türk kültürünün temel direği esnaf ve sanatkârlarımızın derdine derman olmak hepimizin görevidir diye düşünüyorum.

Sayın milletvekilleri, esnaf ve sanatkârlar tanımı ülkemizin mevcut sosyoekonomik yapısına uygun şekilde yeniden tanımlanmalı, sanatkârlık gelir ölçütüyle sınırlanmamalıdır. Sayısı 2 milyonu aşan esnaf ve sanatkârımız ile onların temsilcisi olan meslek kuruluşlarımızın çalışmalarının düzenlenmesi, mağduriyetlerinin giderilmesi, desteklenmesi ve denetlenmesinin sağlanması amacıyla esnaf ve sanatkârlar bakanlığı kurulması önem arz etmektedir ülkemizin için.

Bu bağlamda, diğer bir önemli yapılanma ihtiyacı da yerel yönetimlerde kendini göstermektedir. Aynı alanda esnaflık yapan iş yerleri için herhangi bir düzenleme mevcut değildir; aynı sokakta, caddede onlarca lokanta açıldığı hepimizin malumudur, yeme içme sektöründen örnek veriyorum. Bununla birlikte, belediyelerin denetim eksikliği sebebiyle kayıt dışı, seyyar, ruhsatsız, insan sağlığını tehdit eden ve ustalık belgesi olmayan iş yerlerinin sayısı da giderek artmaktadır. Bu yüzden, vatandaşlarımızın sağlığının ve esnafımızın haklarının korunmasının yegâne yolu, tüm büyükşehir belediyelerimizde esnaf ve sanatkârlar daire başkanlığı, ilçe belediyelerimizde esnaf ve sanatkârlar müdürlükleri oluşturulmasıdır.

Değerli milletvekilleri, son yıllarda çığ gibi büyüyen bir AVM çılgınlığı var, biliyorsunuz. AVM'ler ve zincir marketler büyüdükçe esnafımız küçülüyor, yok oluyor. Bir dükkân ve on binlerce şubede onlarca esnafın işini yapan zincir marketlerin sattıkları ürünlere kural getirilmesi gerekiyor. Bu haksız rekabetin son bulması ve milyonlarca insanımızın ekmeğini kaybetmemesi için Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da acil olarak değişikliğe gitmemiz gerekiyor.

Yine, 4/A sigorta kolunda çalışan vatandaşlarımız 7200 prim gününü doldurup emekli olabiliyor yani sigortalılarımız ama esnaf ve sanatkârlarımız ancak 9000 gün doldurularak emekli olabiliyor 4/B'li olarak. SSK emeklileriyle aralarında neredeyse beş yıl var. Bu mağduriyet artık giderilmeli, 5510 sayılı Kanun'da düzenleme yapılmalı. Emeklilik için prim ödeme gün sayısı 7200 güne eşitlenmelidir.

Değerli milletvekilleri, koşullar ve çalışma süreleri aynı olmasına rağmen, 2000 yılından önce emekli olanlar ile sonrasında emekli olanların maaşları arasında büyük fark var. Bu adaletsizliğin son bulması için uzun süredir intibak düzenlemesi bekleniyor, artık gereğini yapmanın vaktidir diyorum.

Değerli milletvekilleri, esnaf ve sanatkârlarımız için, bankaların iş yerlerine uyguladığı kredi kartı komisyon oranları ve POS komisyon oranları makul bir seviyeye indirilmelidir. Esnafımız için, devlet bankalarından kredi alınabilmesi için etkin bir sicil affı çıkarılmalıdır. Yeni kurulan işletmeler kredi alırken finansman açısından zorlanmaktadır. Esnaf kredileri çeşitlendirilmeli, vergi teşvikleri artırılmalı ve kayıt dışılığın önlenmesi için gerekli denetimlerin yapılmasını sağlamalıyız. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatiflerinden de büyük şikâyet olduğunu ifade etmek istiyorum, ki AK PARTİ Yozgat Milletvekili Abdulkadir Akgül -aramızda- Genel Başkanlığını sürdürüyor, uzun süredir bu böyle; hiç etik olmayan bir durum olduğunu, kooperatif olduğu için hukuken belki olabilir ama etik olmadığını da bir kere daha hatırlatmak istedim.

Sayın milletvekilleri, emekli olmak için prim ödeme yükümlülüğünü yerine getirip yaş haddinden dolayı bekleyenler sağlık hizmetinden faydalandırılmalıdır. Yiyecek içecek sektöründe alış satış arasındaki KDV farkı dengesizliği giderilmelidir. Yine, KOSGEB desteklerine esnaf ve sanatkârlar için kota ayrılmalıdır. Mesleki eğitim, bildiğiniz gibi, günümüze ve geleceğin ihtiyaçlarına göre yeniden belirlenmeli, staj ve çıraklık süresinin emeklilik başlangıcı olması sağlanmalıdır. Şoför esnafı için -ki şoförlerin derdi çok- KDV, ÖTV indirimi gibi desteklerle arabalarını yenileyebilmelerine yardımcı olunmalıdır. Yine, değerli milletvekilleri, imalat sektöründe makine, teçhizat alımında KDV muafiyetinde kanun değişikliğine gidilmelidir. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 173'üncü maddesinde "Devlet, esnaf ve sanatkârı koruyucu ve destekleyici tedbirleri alır." hükmü yer almaktadır sayın milletvekilleri.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Sunat, lütfen tamamlayalım.

ŞENOL SUNAT (Devamla) - Evet, son cümleyi söylüyorum Sayın Başkan.

Yani bugün İYİ Parti olarak sizden beklentimiz, sadece zor durumda kalan esnafımızı kurtarmanız değil, ayrıca, şerefimiz üzerine yemin ettiğimiz Anayasa'mıza uymanızdır diyor, Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)