CHP GRUBU ADINA YÜKSEL TAŞKIN (İzmir) - Sayın milletvekilleri, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü vesilesiyle iki değerli grup önerisi verilmesi son derece olumludur. Partimizin engelliler alanına bakışını şekillendiren temel ilke, sosyal devletin her yurttaşın hayata adil ve etkin katılımı önündeki engelleri ortadan kaldırması gereğidir. Engelliler de diğer yurttaşlar ve bireyler gibi hayata etkin ve adil katılabilmelidirler.

Anayasa'mızın 49'uncu maddesi "Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir." demektedir, 60'ncı madde ise tüm yurttaşlar için sosyal güvenlik hakkını vurgular. Kısacası, engellileri toplumsal faydaya katkı koyacak bireyler olarak görüyor ve önce iş yani güvenceli istihdam diyoruz fakat tabloya baktığımızda, özellikle kadın engellilerin istihdam oranları yüzde 12,5 gibi son derece vahim bir tabloyu göstermektedir; onları eve hapsetmek bir sosyal politika olamaz. Bu bağlamda, çalışma hayatında, kamu ve özel sektörde engelliler için ayrılan kotaların doldurulması gerektiğini savunuyoruz. Kotaların rakamsal olarak ifade edilmesi, artırılmasından önce bunların doldurulması; özellikle kamuda biriken atamaların, on binlerle ifade edilen atamaların hızla eritilmesi gerekmektedir. Evinde iş bekleyen insanların duygularını anlayamazsak bu Mecliste boş yere kürek çekmiş oluruz. Özel sektörün de kotalarını kayırılmadan, işlevsel ve etkin bir şekilde doldurması lazım; bunun için sadece teşvikler yetmez, güçlü yaptırımlar da gerekmektedir. Uzaktan ve hibrit çalışma koşullarının engelli istihdamı lehine değerlendirilmesi ve geliştirilebilmesi pekâlâ mümkünken bu konuda Türkiye'de herhangi ciddi bir çalışma söz konusu değildir. Çalışma hayatında engellilerin kendi eğitim, meslek ve yeteneklerine göre istihdam edilmeleri de insanlık onuru açısından gereklidir. Engelli istihdamı konusunda engelli grupları arasında dengeli bir politika belirlenmesi sağlanmalıdır. Engelli kadınlar, işitme engelliler ve zihinsel engellilerin engelli istihdamından eşit oranda faydalanmaları için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

Benim "emeklilikte haksızlığa takılanlar" dediğim, engellilerin emeklilik konusundaki birikmiş sorunlarının uyumlandırma politikaları ve rapor karmaşasının aşılmasıyla çözülmesi elzemdir. Biz engellileri birey olarak gördüğümüz için engelli aylıklarını ve bakım yardımlarını belirlerken ailenin gelir durumunun değil, engelli bireyin kendi gelir durumunun esas alınması gerektiğine inanıyoruz. Bu yapılmadığı takdirde yine bu engelli kardeşlerimizin, arkadaşlarımızın, yurttaşlarımızın birey olarak görülmemesi ve evlere hapsedilmesi gerçeğiyle karşı karşıya kalıyoruz. Asıl devrim bu alanda yapılmak zorundadır.

Yine, engelli aylıkları, bakım yardımları ve malzeme desteklerinin enflasyon gerçeğine göre ve hakkaniyetle belirlenmesi de elzemdir. Yine, burada bir milletvekili arkadaşımızın söylediği gibi, bütün bunları yapabilmenin yolu da iki yılda bir engelli verisi toplamakla ancak mümkün olacaktır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın Sayın Taşkın.

YÜKSEL TAŞKIN (Devamla) - Şöyle düşünün: "Meseleleri mesele yapmazsanız mesele olmaktan çıkar." anlayışından kurtulmamız lazım. Elimizde veri yok, nasıl politika oluşturacağız? Bu nedenle Cumhuriyet Halk Partisi iki yılda bir engelli verilerinin güncellenmesi gerektiğine inanmaktadır.

Yine, engellilere medyatik hayırseverlik üzerinden lütuf sahipleri gibi yaklaşmaktan ziyade engelli sorunlarının çözüm yolunun birlikte politika oluşturmak, birlikte yönetmek ve denetime açık olmak gibi ilkelerimizle, hep beraber onlarla beraber, bu alanı yönetmeyi öngörüyoruz. Biz yönetişim ilkelerini yerel yönetimlerde uyguluyoruz, merkezî iktidarımıza da taşıyacağız.

Saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)