HEDEP GRUBU ADINA ONUR DÜŞÜNMEZ (Hakkâri) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri ve ekranları başında bizleri izleyen değerli halklarımız; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Önerge hakkında konuşmama geçmeden önce, cezaevlerinde özgürlük ve adalet talepleriyle başlatılan açlık grevlerinin 11'inci gününde, Meclisi hukuku tesis etmeye davet ediyorum.

Önergeye gelince, sizlere konut hakkını düzenleyen Anayasa madde 57'yi hatırlatmak istiyorum: "Devlet, şehirlerin özelliklerini ve çevre şartlarını gözeten bir planlama çerçevesinde, konut ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alır, ayrıca toplu konut teşebbüslerini destekler." Herkes temel insani gereksinimlerini karşılayabilecek, insan haysiyetine yakışır biçimde konut ve barınma hakkına sahip olmalıdır. Devlet, vatandaşların konut ve barınma ihtiyacını sağlamalı, özellikle yoksul halkın konut ve barınma haklarının gerçekten oluşabilmesi için üst düzenleyici olarak davranmalıdır. Türkiye'de dar ve orta gelirliler için ev alabilmek neredeyse imkânsız hâle geldi. Yüksek ev fiyatları ve kredi bedelleri ev alabilme umudunu her geçen gün daha da azaltıyor. Kiralar, ülke genelinde son dört yılda 6 kat arttı; bazı yerlerde bu, 10 katı bulabilmekte. Memurlar, işçiler, emekçiler maaşlarından konut kirasını çıkardıktan sonra gıda, ulaşım, giyinme ve diğer temel ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumdadır. Emeklilerin maaşı kiraları karşılayacak düzeyde bile değil. Öğrenciler, bırakın kiralık ev tutmayı, KYK ücretlerini dahi ödeyemiyor. Kira fiyatları artıyorsa maaşların da artması gerekmiyor mu? Ülkenin kaynakları kırk yıldır süren savaşa aktarılmakta; halk yerine yandaş şirketlere, müteahhitlere, çılgın projelere, geçiş garantisi verilen yollara ve köprülere kaynak aktarılmakta. Kira ödeyemedikleri için şehrin sokaklarında yaşayan binlerce vatandaşımız bulunmakta. 2023 yılında kiracı-ev sahibi kavgalarında en az 15 kişi hayatını kaybetti, 60 kişi ciddi şekilde yaralandı, yüzlerce kişi gözaltına alınıp tutuklandı. Hükûmet, sorunu çözmek yerine kira artış oranını kâğıt üzerinde yüzde 25'le sınırlandırdı. Niye kâğıt üzerinde diyorum? Çünkü bunu sermayedarların hiçbiri uygulamadı ve hiçbir şekilde bunu uygulamaya yönelik de kanuni düzenlemeler yapılmadı. Sosyal devlet anlayışı da sadece Anayasa'da yer alan bir metin olarak kalıyor. Biz, sosyal devlet anlayışının tesisi için Meclis araştırması önergesinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirtiyoruz.

Hepinize teşekkür ediyorum. (HEDEP sıralarından alkışlar)