Konu: | 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifinin 4'üncü Tur Görüşmeleri münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 2 |
Birleşim: | 36 |
Tarih: | 15.12.2023 |
CHP GRUBU ADINA İNAN AKGÜN ALP (Kars) - Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; ben konuşmama başlamadan önce dün hayatını kaybeden Saadet Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Kocaeli Milletvekilimiz Sayın Hasan Bitmez'e Allah'tan rahmet diliyorum. Ailesine, Saadet Partisi camiasına, Kocaeli halkına ve aziz milletimize başsağlığı diliyorum.
Sayın milletvekilleri, benim bütçedeki konuşmam Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi üzerine fakat buna geçmeden önce seçim bölgem Kars'tan bir mesaj iletmek istiyorum Sayın Bakanlara ve onların delaletiyle Kabinemize.
Değerli milletvekilleri, Kars'ın turizm potansiyeli her geçen gün artıyor, önemli bir turizm kenti hâline gelmeye başlıyoruz. Sarıkamış'taki turizm tesisleri de bizim için çok önemli bu konuda. Ben de her fırsatta Sarıkamış'ın sorunlarını dile getirmeye çalışıyorum, gayret ediyorum. Dün açıklanan bir fiyatı şimdi Sayın Bakanların dikkatine sunacağım, Genel Kurulumuzun dikkatine sunacağım. Sarıkamış'ta telesiyej fiyatları açıklandı. Bir kişinin bir günlük telesiyej kullanma ücreti günlük 650 lira. Sayın Bakan, Allah'a reva mıdır? Sarıkamış'ın çocukları nasıl bu fiyatlarla günlük kayak yapabilir? (CHP sıralarından alkışlar) Sarıkamış şampiyon sporcular yetiştirmiş bir ilimiz. Hesap ediyorum, 4 kişilik bir aile sömestir tatilinde Sarıkamış'a gitse on beş gün boyunca sadece telesiyeje 40 bin lira vermek zorunda kalacak. Siz turizmi baltalıyorsunuz, bu fiyatlarla Sarıkamış'ın turizmini baltalıyorsunuz. Acilen Sarıkamış Dağ AŞ'ye bir müdahale talep ediyorum Sayın Bakanım.
Kars'tan bir diğer çağrı da şeker fabrikası işçilerinden. Taşeron işçilerimiz size selam gönderiyorlar ve bir an önce kadroya alınmayı talep ediyorlar.
Sayın Bakanlar, seçim öncesi söz vermiştiniz, lütfen, şeker fabrikası işçilerine karşı bu sözünüzü tutmanızı talep ediyorum. Geçmiş yıllarda şeker fabrikamızı özelleştirmeye çalışmıştınız, yine bu yönde bir çabanın olduğu duyumlarını alıyoruz. Bu fabrika bizim için çok önemli, Kars için çok önemli; istihdama çok önemli katkısı var, tarıma çok önemli katkısı var. Kars Şeker Fabrikasını özelleştirmeye zinhar kalkmayın, şehir olarak biz buna çok güçlü bir direnç gösteririz; bunu da şimdiden burada ilan ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)
Değerli milletvekilleri, biliyorsunuz, Kalkınma Bakanlığının kaldırılmasıyla Bakanlığa bağlı bölge kalkınma idareleri ve kalkınma ajansları Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına devredilmişti. Bu çerçevede, aslında biraz da bu ajanslar belirsizliğe mahkûm oldu. Ajanslar bölgelerinde kritik projeleri yeterince izleyemiyorlar, geçmiş yılların kapsamlı Sayıştay raporlarında da işaret edildiği gibi bölgesel planlama konusunda yerel yönetimlere stratejik ve teknik destek verme konusunda hâlâ yetersizlikler yaşanmaktadır. Ajanslar ve birlikler belediye, firma ve kooperatiflerin başvurularını değerlendirmede sıralama ve eleme kriterleri açısından gerekli şeffaflık mekanizmalarına sahip değildir. Daha da önemlisi, 2006'dan sonraki dönem için maalesef dağıtılan kaynakların, sonuçlandırılan projelerin etki analizi de yapılmamaktadır.
Değerli milletvekilleri, yatırım destek ofislerinin de aynı şekilde daha fazla tanıtıma ve işlerliğe kavuşturulmasına gereksinim vardır. Yerel ve bölgesel kalkındırmayı hızlandırmak, bölgesel eşitsizlikleri azaltmak amacıyla daha özerk bir yönetim modeliyle kurulan kalkınma ajansları, bakanların bürokratik ve siyasi etkisine gömülmüş ve sadece gündelik talepler için mesai yapan verimsiz bir yapıya dönüşmüştür. Mevcut bütçe ve gelirlerle kalkınma ajanslarının etkin bir şekilde çalışması ve ülkemizin kalkınmasına katkı sunması pek mümkün görünmemektedir. Sizlerin de gayet iyi bildiği gibi, kalkınma ajanslarından uzman kaçışı özellikle son yıllarda ciddi bir şekilde artmıştır. Burada çalışan mühendislerimizin ücretleri emsallerine göre son derece düşük kalmıştır. Ajanslarda çalışan mühendislerimiz de ücret artışı beklemektedir Sayın Bakan.
Ayrıca kalkınma ajanslarının yenilenme ihtiyacı bariz şekilde ortadayken bununla alakalı herhangi bir adım atılmadığı, ajansların bölgesinde kritik projeleri izlemediği, kalkınma ajansları ile belediyeler arasında köprülerin koptuğu, yapılan planların yalnızca kâğıt üzerinde kaldığı da görünmektedir. Yapılan yatırımlarda büyük oranda partizanca uygulamalar gözlemlenmektedir.
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının bütçesinin bu beklentileri karşılayabilmesi için yeni bir kamu yatırımcılığı modeline, yeni bir stratejik planlamaya, yeni bir ulusal kalkınmacılığa, yeni bir kooperatifçiliğe...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Buyurun, devam edin.
İNAN AKGÜN ALP (Devamla) - ...yeni bir kamu-özel iş birliği modeline ve her şeyden önemlisi yeni bir demokratik yurttaş katılım pratiğine ihtiyaç vardır.
Biz, Doğu Anadolu Bölgesi Kalkınma İdaresi Başkanlığı bütçesinde yılı içerisinde harcanmayan proje ödeneklerinin uygulayıcı kuruluşların açtığı banka hesaplarına blokeli olarak aktarılmasını ve bu kaynakların takip eden yıllarda muhasebe sistemi dışında yönetilmesini de bütçe prensiplerine aykırı görüyor, arz ettiğim nedenlerle bütçeye de ret oyu vereceğimizi arz ediyorum.
Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)