GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu'nun 36 sıra sayılı 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 37 sıra sayılı 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin yedinci tur görüşmelerinde yürütme adına yaptığı konuşmasındaki bazı ifadelerine ilişkin açıklaması
Yasama Yılı:2
Birleşim:39
Tarih:18.12.2023

ERHAN USTA (Samsun) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Şimdi, Ulaştırma Bakanımızı dinledik, kendisine teşekkür ederiz. Yaptıklarını veya daha çok yapacaklarını da anlattı. Dikkat ederseniz eğer söylediği projelerin aslında hemen hemen tamamı İstanbul'a yönelik projeler.

Bir defa, bir devlet kaynaklarını dağıtırken, harcarken bunun sektörel bazda dağılımını yapar, aynı zamanda bölgesel ve il bazında dağılımını yapar. Böyle bir dengenin olmadığını, şu andaki ulaştırmaya yönelik bütün projelerin, en azından büyük projelerin tamamının İstanbul ve etrafına yönelik olduğunu görüyoruz. Bir defa, burada bir yanlışlık var işin yani yatırımların makro yönetimi açısından. Yani, Türkiye İstanbul'dan ibaret falan değil değerli arkadaşlar. Kaldı ki bizim İstanbul'daki nüfusu artıracak projelerden de vazgeçmemiz lazım, oradaki nüfusu durdurmaya yönelik projelerin yapılması lazım. Bir defa, burada böyle bir saçmalık var, o işin bir tarafı.

Bu niye tabii? İstanbul projeleri ciddi rant projeleri ve yatırım programı... Yani, bir planlamacı olarak, yıllarca bu işlerle uğraşmış biri olarak konuşuyorum değerli arkadaşlar, projeleri yönlendiren devletin ihtiyaçları değil, kamudan gelen ihtiyaçlar da değil, projeleri yönlendiren müteahhitler, rant. Yani o bölgede, o projeyi yapmak çok kârlı olduğu için, ve bunların önemli kısmı da kamu-özel iş birliği projeleri, yap-işlet-devret projeleri olduğu için projeler hep oraya gidiyor ve Türkiye'nin kamu yatırım portföyünü müteahhitler yönetiyor Sayın Başkan, bu çok riskli bir şey, bir defa bunu bir görmek lazım.

Şimdi, tabii, biz bu projeleri biliyoruz. Osmangazi Projesi'ni burada biz çok konuştuk, bütün detaylarıyla anlattık; bize bunlara ilişkin herhangi bir cevap filan verilemedi. Osmangazi Projesi -yekûnu itibarıyla söylüyorum- yatırım maliyeti yaklaşık 1,3 milyar dolar, finansman gideri, işte, bütün işletme bakım giderleri, ne bileyim ben, çalıştırmadan kaynaklanan şunlar bunlar, hepsi, on sekiz buçuk yıl boyunca 2,9 milyar dolarlık maliyeti olan bir projeyken garanti edilen gelir 14 milyar dolar değerli arkadaşlar. Bir projeden 11 milyar dolar bu memlekette yolsuzluk yapıldı. Bu projeler böyle projeler, gelsinler, değilse burada aksini bize söylesinler. Biz bunları iddia ettik hatta bunların bir kısmı kabul edildi. Şu kadarını söyleyeyim: Osmangazi Projesi'nde sadece uzatmadan kaynaklanan, projenin sonunda yapılan tadilat nedeniyle uzatmadan kaynaklanan, müteahhidin cebine konulan, firmanın cebine konulan para bu ülkede 2 milyar dolar. Biz bunu söylediğimizde Fuat Oktay "Ya, o kadar değil." dedi, rakam söylemedi. Yani bu bütçe kayıtlarında, devletin tutanaklarında geçerli bir şey. Şu anda bu proje zaten doğru bir proje olsaydı... Bakın, projeye karşı değiliz, buradaki ranta, buradaki soyguna karşıyız. Kaç lira alıyoruz? 190 lira. Müteahhide, geçen araç başına kaç lira ödüyoruz arkadaşlar? Yaklaşık 1.500 lira. Yani 190 lirasını geçen otomobil veriyor, üzerine 1.300 lirasını da Hazine veriyor; Tunceli'deki vatandaş, Hakkâri'deki vatandaş, Samsun'daki vatandaş veriyor. Doğru proje olsaydı, herhâlde yani oradan geçiş ücreti neyse, firmanın alacağı para, hepsini vatandaştan alabilirdik. Vatandaştan 1.500 lira alabilir misiniz? Alın demiyorum, projedeki soygunu görmeniz açısından bunu söylüyorum.

Şimdi, bu kadar büyük işler yapıyorsunuz Sayın Bakanım, keşke bir de birazcık da Samsun'a baksanız. Seçim bölgem, bakın, size bir iki tane örnek vereyim ya. 2016'dan beri, milletvekili olduğumdan beri söylüyorum ama bu hikâye geriye gidiyor. Ayvacık-Taşova yolu, 2007 yılında ihalesi yapılmış, gerçekleşme oranı nedir? Bürokrat arkadaşlar çıkarsın, yüzde 1 falan bile değil. Ben her konuştuğumda müteahhitler oraya gidiyor, 2 tane greyder çalışıyor, o arada bir de taşeronla anlaşıyorlar, tamam mı, ondan sonra hemen orada bir gösteri yapılıyor -yazık- ondan sonra işçilerin parası verilmeden yine çekip gidiyor. 2007, on altı yıl geçmiş, bir tane çivi çakmadınız burada ya. Bana, büyük büyük, 250 milyar dolarlık yatırımdan bahsediyorsunuz, bana ne kardeşim. Samsun'da 1 milyon dolarlık işi yapamıyorsunuz, "250 milyar dolarlık iş yaptım." diyorsunuz. Havza-Vezirköprü yolu, 20 kilometre ya, 20 kilometre yirmi yıldır yapılmadı. Gidiş geliş yol... Gidiş gelişe de razıyız "ölüm yolu" olarak adlandırılıyor bu yol Sayın Bakan, siz bana neden bahsediyorsunuz? Yani, yol zaten bozuk, kötü. Geçenlerde kapandı, altmış gün yol kapalı kaldı, tek şeritten yol verildi. Ben oraya gittim, açıklama yaptım, Karayolları Bölge Müdürü pazar günü saat 18.00'de oraya araç gereci gönderdi. "Ya, zaten biz yapacaktık." Pazar günü 18.00'de yani saat altıda geldi, zaten yapacakmış arkadaşlar; böyle şeyler olmaz. Yani, zaten, bu yapılanları, rantı falan biliyoruz; soygunu biliyoruz, rant falan değil, soygun da hiç olmazsa bunu biraz dengeli dağıtın yani burada 100-200 bin dolarlık, 300-500 bin dolarlık işleri yapmıyorsunuz.

Samsun-Ankara Tren Projesi... Yirmi yıldır bununla seçim alıyorsunuz; yirmi yıl oldu, yirmi yıl. Her seçim döneminde "Aha bitti, bitecek." derken daha projesi yapılmadı bunun, projesi bitmedi; üç etaptı zannediyorum.

Samsun-Ankara yolu... Bütün Karadeniz buradan geçiyor arkadaşlar, mutlaka bilenler vardır. Allah aşkına şu yola bir bakın. Yani bu yol...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Bütün Başkan Vekillerine beş dakika vereceğim.

ERHAN USTA (Samsun) - Peki, teşekkür ediyorum.

BAŞKAN - Sağ olun.

ERHAN USTA (Samsun) - Ama, son söz şu...

BAŞKAN - Buyurun.

ERHAN USTA (Samsun) - Bu yapılanları biz biliyoruz da yani yolsuzluk yapılacaksa biraz da bizim o taraflarda yolsuzluk yapsınlar da şu yollar bitsin hiç olmazsa! (İYİ Parti sıralarından alkışlar)