CHP GRUBU ADINA AYHAN BARUT (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; sizleri saygıyla selamlarken dün Adana'da Büyükşehir Belediyemizde uğradığı silahlı saldırı sonucunda hayatını kaybeden Özel Kalem Müdürü değerli arkadaşımız Samet Güdük'e Allah'tan rahmet diliyorum, yakınlarına başsağlığı diliyorum, saldırıyı yapanları da kınıyorum ve lanetliyorum.

Evet, bugün burada narenciye ürünlerinin ve narenciye üreticilerinin sorunlarını konuşuyoruz. Bu kürsüde defalarca narenciye üreticilerinin, narenciye ürünlerinin sorunlarını konuştuk, komisyonlarda konuştuk, çeşitli mecralarda konuştuk ancak Mısır'daki sağır sultan duydu, Tarım Bakanı, Ticaret Bakanı ve iktidar milletvekili arkadaşlarımız maalesef bu sorunu hiçbir zaman duymadı ya da duymazlıktan geldi.

Değerli arkadaşlar, sorunlarını konuşacak narenciye üreticisi mi kaldı? Şu anda narenciye üreticisi perişan. Ülkemizin en önemli gelirlerinden, en önemli tarımsal ürünlerinden biri; yaklaşık 6 milyon ton üretim yapılıyor, bunun da yüzde 75-80'i Çukurova'da yapılıyor. 2023 yılında yaklaşık 2 milyon ton narenciye ihracatı yapılmış, 1 milyar doların üzerinde gelir getiren ürün şu anda çiftçinin elinde perişan.

Değerli arkadaşlar, şu görmüş olduğunuz portakal ve şu görmüş olduğunuz limon. Şu limon dalında kaldı, çürüdü, üretici satamadı, sıfır liraya satamadı; şu portakalı da sezonunda 5 liraya elinden ancak çıkarabildi. Buraya gelirken buradaki marketlerden bunu aldım. Şu limon, sıfır liraya üreticinin satamadığı şu limon burada 20 liraya satılıyor, şu da 25 lira ile 30 lira arasında satılıyor. Bu, Allah'tan reva mı değerli arkadaşlar?

Değerli arkadaşlar, gerçekten üretici çok zor durumda, üretici perişan, sorun çok fazla. Bugüne kadar hep narenciye üreticilerinin sorunlarını konuştuk. Benim, şimdi, iktidara, Tarım Bakanına, Ticaret Bakanına bazı çözüm önerilerim var, bunları uygularlarsa narenciye üreticisi bir nebze olsun rahat eder diye düşünüyorum. Şimdi, değerli arkadaşlar, bir kere, bu narenciye ürününün sorununun çözülmesi için, üretilen narenciyelerin tüketiminin, iç tüketiminin artırılması lazım. Bunun için devlet, iktidar acilen kamu kurumları, okullar, askerî kışlalar, fabrikalar gibi alanlarda -günde biliyorsunuz 15 bardak, 20 bardak çay içiliyor- hiç değilse bir gün, bir öğün narenciye suyunu, portakal, mandalina suyunu zorunlu hâle getirmelidir diyorum değerli arkadaşlar.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, bitirin Sayın Barut.

AYHAN BARUT (Devamla) - Ayrıca, yine, bu narenciye ürünü portakal suyu lüks otellerde, tatil köylerinde, konaklama yerlerinde ekstra satılıyor; havalimanlarında bile 1 bardak portakal suyu 150 liraya satılıyor. Ekstra olmaktan çıkarmak gerekiyor, tüketim hâline dönüştürmek gerekiyor.

Arkadaşlar, yine, narenciye üreticisine destek verilmesi gerekiyor. Direkt üreticilere tonda en az 3 bin lira bir desteğin uygulanması gerekiyor. 2023 yılında narenciye üreticisinin Ziraat Bankasından kullanmış olduğu krediyi bir yıl faizsiz bir şekilde ertelemek gerekiyor. Yine, ihracatının önündeki engellerin kaldırılıp eğer Kuzey ülkelerindeki ihracat dolduysa Avrupa'nın diğer ülkelerine, Uzak Doğu pazarına, Çin pazarına, Orta Doğu gibi ülkelere narenciye ürününün ihracat pazarının açılması gerekiyor. Narenciye üreticilerine destek verirsek ülkemiz için, bizim için önemli olan bu gelirle önümüzdeki yıllarda narenciye üreticilerini rahatlatabiliriz diyorum.

Üreticinin sesine, feryadına kulak verin, üreticiyi destekleyin diyorum.

Hepinize teşekkür ediyorum. (CHP sıralarından alkışlar)