YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Bursa) - Sayın Başkan, muhterem milletvekilleri; vallahi bir şeyi çok merak ediyorum: Bir meslek grubuyla alakalı bir kanun getiriyorsunuz, o meslek grubu üyelerinin neredeyse tamamının tepkisini alıyorsunuz. Allah aşkına bunu nasıl başarıyorsunuz, inanın bilemedik. Hâlbuki, kanunlar o meslek grubu üyelerinin yaşadığı sorun ve sıkıntıların giderilmesi için yapılmaz mı? Tabii, istişare etmek, görüş almak, meslek kuruluşları temsilcilerinin fikirlerine başvurmak gibi bir kültürü bilmediğiniz için başınız da dertten kurtulmuyor. Ondan sonra da "Vatandaş bizi sandıkta neden cezalandırdı?" diyor, bunu öğrenmek için de komisyonlar falan koruyorsunuz.

KADEM METE (Muğla) - Sizi niye cezalandırdı?

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Cezalandırdı ya en son. Yahu, bunun nedeni belli değil mi? Vatandaş adına kanun yapıyorsunuz ama vatandaşın haberi yok.

Şimdi, biz neyi görüşüyoruz? Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni, bunu görüşüyoruz ve bu kanun teklifine en başta memleketteki bütün rehberler tepkili, haberiniz yok. Mesela, hangi akla hizmetse tur araçlarında rehber zorunluluğunu kaldırıyorsunuz?

VEHBİ KOÇ (Trabzon) - Önerge vereceğiz, düzelteceğiz.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Hayırdır, kim istedi bunu sizden? Turistik seyahat yapan vatandaşlara mı sordunuz? Elinizde anket türü bir veri mi var? Yoksa bütün yolcular bir oldu da "Rehber istemiyoruz." diye kazan mı kaldırdı? Bütün dünyada rehber kültürü varken, insanlar gezdikleri yöreyle ilgili bilgilenme ihtiyacı içindeyken bu kararınızla nereye ulaşmak istiyorsunuz? Her şeyi hallettiniz de memleketin turizmi ile tanıtımına mı sıra geldi? Bu kanunla bir rehberin her üç yılda bir mesleki denetime tabi tutulması talebiniz hangi maksadınızın tezahürüdür mesela? Bu mantık doğruysa eğer, diğer meslekleri yapanların da, örneğin mimarların, doktorların, öğretmenlerin de üç yılda bir mesleki yeterliliğini incelemeniz gerekmeyecek mi? Rehberlik yasasına göre rehber olabilmenin ilk şartı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak ve Türkçenin yanı sıra en az bir yabancı dil bilmektir. Şimdi bu yeni yasayla dil bilme şartını ortadan kaldırıyor ve "Türkçe rehberlik" diye bir kavram getiriyorsunuz hatta yabancı dil bilen rehberlerin Türkçe rehberlik yapabileceklerini ancak Türkçe rehberlerin sadece Türkçe olarak faaliyet gösterebilecekleri şartını getiriyorsunuz. Hayırdır, niyetiniz Türkçe rehberlikle rehberleri daha ucuza çalıştırmak gibi bir düşünce mi?

KADEM METE (Muğla) - Türklere yabancı dile ne gerek var Hocam ya?

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Yoksa Türkçe bilmeyenler için özel bir akıllı sistem geliştirdiniz de bizim mi haberimiz yok?

KADEM METE (Muğla) - Hocam, Türkçe bilenler Türkiye'de Türklere rehberlik yapacak, yabancı dil bilmek gerekmiyor ki.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Efendim, müdahale eder misiniz?

KADEM METE (Muğla) - Konuyu bilmiyorsunuz ama.

BAŞKAN - Sayın Türkoğlu, buyurun.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Hadi diyelim ki dil bilmeyen rehberin itibarını düşünmüyorsunuz, ülkenin itibarı da mı umurunuzda değil?

KADEM METE (Muğla) - Yabancılara hizmet vermeyecek Türkçe rehberler.

BAŞKAN - Sayın Vekilim, lütfen yerimizden laf atmayalım, hatibi dinleyelim.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - Bu yanlıştan derhâl dönün hatta tam tersine, rehberlerin bir değil birden fazla yabancı dil konuşabilmesini teşvik edin çünkü rehber sadece basit bir anlatım yapan sıradan biri değildir, turizm rehberi aynı zamanda bir kültür elçisidir. Sizin devlet olarak yurt dışında milyonlarca dolar harcayarak yaptığınız tanıtımı o yok saydığınız rehberler sizden herhangi bir ücret talep etmeden yapıyor. Bu kanunla rehberlerin otobüslerden indirilecek olmaları bu mesleği yapan 15 bine yakın kişiyi işsizlik sorunuyla baş başa bırakacaktır. Dolayısıyla, rehberlerin sadece müze ve ören yerine sıkıştırılması asla kabul edilemez.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Türkoğlu, lütfen toparlayın.

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - İnşallah.

Zira rehberler turun yapıldığı aracın lideridir.

Ayrıca, yasaya göre, sanat tarihçileri ve arkeologların da rehberlik mesleğine alınması kolaylaştırılmak isteniyor. Hâlbuki rehberlik aynı zamanda toplum psikolojisi, sosyoloji ve edebiyatla da yakından ilgilidir ve rehberler bu konuda da zaten eğitimler alıyor. Bu durumda, bu bölüm mezunlarının, hatta filoloji mezunlarının, tarih mezunlarının ya da benzer fakülte mezunlarının da rehberlik yapma hakları kanunen doğmaz mı? Kanun bir de Çince başta olmak üzere, Uzak Doğu dillerini bilenlere herhangi bir eğitim almadan rehberlik yapabilmenin önünü açıyor, bu ise rehberlik eğitimi alanlar açısından haksız bir rekabet durumunu ortaya çıkarıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

YÜKSEL SELÇUK TÜRKOĞLU (Devamla) - İYİ Parti Grubu olarak bütün bu nedenlerle ilgili kanun teklifine şerhimizi koyuyoruz.

Teşekkür ediyorum. (İYİ Parti sıralarından alkışlar)