ŞENOL SUNAT (Manisa) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 108 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin 3'üncü maddesi üzerinde İYİ Parti Grubu adına söz aldım. Gazi Meclisi saygılarımla selamlıyorum.

Teklifle genel olarak turist rehberliğiyle ilgili şartlar düzenleniyor ama değerli milletvekilleri, konunun ilgililerine hiçbir şey sorulmamış, bize günlerdir konuyla ilgili olan kişiler tarafından birçok talep geliyor.

Evet, bu görüşmekte olduğumuz 3'üncü madde, turist rehberlerinin müşterilerin bilgisi ve onayı dışında alışveriş amaçlı belirli bir işletmeye gönderilmeleri karşılığında, kendine veya yönlendireceği kişiye menfaat temin etmeleri durumunda meslekten çıkarmaya varan cezai müeyyideler getiriyor. İktidar temsilcileri bu problemin kanuna birkaç ceza maddesi ekleyerek çözüleceğini düşünüyorlarsa yanılıyorlar. Yıllardır yapılmayan denetimler, kanunsuz, usulsüz uygulamalar, iktidara yakın acentelerin yaptıklarının görmezden gelinmesi ve menfaat ilişkileri gibi birçok sebepten ötürü turizm sektörümüz âdeta usulsüzlüğe mahkûm hâle gelmiş durumdadır. Bir örnek vermek istiyorum. Bazı turizm acenteleri kafile getiren tur yöneticilerine -örneğin- 2 bin euroluk bir tur paketini 1.500 euroya satıyor ve zaten usulsüzlük de burada başlıyor. Siz Bakanlık olarak burada müdahale etmediğiniz takdirde usulsüzlük bir silsile biçiminde devam edip gidiyor. Acente parasını çıkarmak için rehbere baskı yapıyor, rehber işsiz kalmamak için turistlere baskı yapıyor, kalitesinden ödün vermeyen ve bu şekilde usulsüzlükten kaçınan acenteler ise iş alamaz konuma geliyor. Kısacası, sadece rehbere ceza keserek bu işleri düzeltemezsiniz.

Sayın milletvekilleri, kültür turizminden deniz turizmine, sağlık turizminden gastronomiye birçok farklı turizm türüne ev sahipliği yapıyoruz. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütünün 2022 verilerine göre, Türkiye 50,5 milyon ziyaretçiyle dünyada ziyaretçi ağırlayan ülkeler sıralamasında 4'üncü sırada yer alıyor. Bu güzel ama ağırlanan ziyaretçi karşılığında elde edilen gelire baktığımızda Türkiye'nin maalesef alt seviye gelir gurubuna ait yabancı turistlere hitap ettiğini görüyoruz. Bu turistler geliyor çünkü paraları kıymetli; 1 euro bugün neredeyse 35 lira yani paramız pul oldu sayın milletvekilleri.

Geçenlerde televizyonda Almanya'da yaşayan emekli Alman bir çiftin röportajına denk geldim; emekli maaşlarını çekmişler, uçakla Antalya'ya gelmişler, beş yıldızlı otelde bir hafta konaklıyorlar, diş bakımlarını yaptırıyorlar, hatta implantlarını yaptırıyorlar ve masaj ve doğal bakımlarını da yaptırıp geri döndüklerini anlatıyorlardı. Yine, bir İngiliz turistin beş altı ay kendi ülkesinde değil, beş yıldızlı, her şey dâhil otelde kalarak hayatını daha ucuza geçirdiğini söylediği bir başka röportaja da rastladım. Evet, bunca harcamayı birer emekli maaşlarıyla yaptıklarını söyleyen bu Alman çifti izlediğimizde ülkemiz adına üzülmemek mümkün mü sayın milletvekilleri? Emeklilerimiz adına hayıflanıyorum. Bizi kıskanan Almanya'nın emeklileri işte böyle yaşıyor. Bizim emeklilerimizin, çalışanlarımızın Almanya'da beş gün konaklamak için kaç yıl hiçbir harcama yapmadan maaş biriktirilmesi gerekir varın hesabını siz yapın sayın milletvekilleri. Yılda orta halli 50 milyondan fazla yabancı turist ülkemize gelebiliyorken kendi ülkesinde tatil kavramını unutmuş büyük çoğunluk hayatını idame ettirmeye çalışıyor ve ettiremiyor. Türkiye'de yurt dışına çıkabilen mutlu azınlığımız var tabii sayın milletvekilleri; Monte Carlo'da ıstakoz yiyen de var, Maldivler'de akraba taallukatla tatil yapanlarımız da var ülkemizde ama büyük çoğunluk -emeklilerimiz ve çalışanlar- maalesef artık evinden dışarıya çıkamıyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Sunat, lütfen toparlayın.

ŞENOL SUNAT (Devamla) - Teşekkür ediyorum.

Sayın milletvekilleri, tabii ki bu kanun teklifinin ilgililerine sorulmadığı için geri çekilmesinin veya bazı maddelerinde değişikliğe gidilmesinin önemini vurgulamak istiyorum. Bu şekilde kaldığı takdirde İYİ Parti Grubu olarak biz bu kanun teklifine "evet" demiyoruz.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)