GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:2
Birleşim:106
Tarih:23.07.2024

MHP GRUBU ADINA MUSTAFA KALAYCI (Konya) - Sayın Başkan değerli milletvekilleri; görüşülmekte olan 159 sıra sayılı Kanun Teklifi'nin tümü üzerine Milliyetçi Hareket Partisi Grubu adına söz aldım. Sizleri ve aziz milletimizi hürmetle selamlıyorum.

Ağırlıklı olarak vergi uygulamalarıyla ilgili düzenlemeleri içeren kanun teklifinin 15 maddesi küresel ve yerel asgari kurumlar vergisi ihdasıyla ilgilidir. OECD Matrah Aşındırma ve Kâr Kaydırma Projesi kapsamında Türkiye'nin de aralarında bulunduğu yaklaşık 140 ülke tarafından onaylanan mutabakat metnine göre yıllık konsolide hasılatı 750 milyon avro eşiğini aşan çok uluslu işletme gruplarının düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak ve işyerlerinin asgari bir tamamlayıcı vergilemeye tabi tutulması kararı alınmıştır. Faaliyet gösterilen her bir ülke bazında belirlenen efektif vergi oranı yüzde 15 oranının altında olduğunda o ülkede doğan kârlara tamamlayıcı bir vergi uygulanacaktır, tamamlayıcı verginin alınmaması durumunda grubun merkezinin bulunduğu ülke bu vergiyi alacaktır.

Teklifte uluslararası model kurallarıyla uyumlu olarak verginin konusu, tanımı, muafiyet ve istisnaları, matrah ve oranı, vergilendirme dönemi, beyan, tarh ve ödenmesine dair düzenlemeler yapılmaktadır. Ülkemizde kurumlar vergisi genel oranı yüzde 25'tir. Beyan edilen kazanç üzerinden indirim ve istisna uygulamaları nedeniyle efektif vergi oranı bu oranın çok altında kalmaktadır.

Teklifte yerel asgari kurumlar vergisinin indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının yüzde 10'undan aşağı olamayacağı düzenlenmektedir. Bu vergi yeni işe başlayanlardan üç yıl alınmayacaktır. Mevcut yatırım teşvik belgeli mükelleflerin hakları korunmaktadır. İştirak kazancı, gemicilik kazançları, mikro ve küçük işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri kazançları, AR-GE ve tasarım indirimleri gibi bazı istisna kazançlar kapsam dışında bırakılmaktadır. Teklifte yer alan diğer vergi düzenlemeleri şu şekildedir: Yap-işlet-devret ve kamu-özel iş birliği projeleri kapsamında elde edilen kazançlara uygulanacak kurumlar vergisi oranı yüzde 30'a çıkarılmaktadır. Yatırım fon ve ortaklıklarına tanınan istisna, gayrimenkul kazançlarının yüzde 50'sinin ortaklarına kâr payı dağıtılması şartına bağlanmaktadır. Serbest bölgelerde faaliyette bulunan mükelleflere tanınan kazanç istisnası ihracat gelirleriyle sınırlandırılmaktadır. Serbest meslek ve ticari kazanç kapsamında, gelir vergisi mükelleflerinin yapılacak yoklamalarla tespit edilecek hasılatları ile beyanları arasında yüzde 20'yi aşan oranda uyumsuzluk olanların izaha davet edilerek vergi tarh edilmesine imkân veren düzenleme yapılmaktadır. Yapım işleri, iş gücü temin hizmeti, danışmanlık ve denetim hizmetleri, yemek ve servis hizmetleri gibi özellikli bazı işlemler ile e-ticaret platformları aracılığıyla gerçekleşen ödemelerin vergi tevkifatına tabi tutulması düzenlenmektedir. Tekno girişim şirketi niteliğini haiz, işverenlerce personele verilen ve ücret olarak değerlendirilen hisse senetleri için elde tutulduğu süreye göre farklı oranlarda vergi istisnası sağlanmaktadır. Şirket ve bankaların aktifinde yer alan kıymetli madenler ile bunlara dayalı menkul mevduat hesaplarının borsa rayiciyle değerlenmesi ve değerleme farklarının vergilendirilmesi düzenlenmektedir. Ulusal güvenlik kuruluşlarına millî savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için yapılan teslim ve hizmetlerde KDV istisnası ithalatı teşvik edici etkisini ortadan kaldırmak adına yurt içinde ve ithalatta eşitlenmektedir. Deniz ve hava taşıma araçları için uygulanan KDV istisnasında gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan araçların, özel tekne ve yatların deniz taşıma aracı olarak kabul edilmemesi düzenlenmektedir. KDV iadelerinde temel usul, vergi incelemesi olarak belirlenmektedir. Yabancı devlet, kurum ve kuruluşları tarafından deprem nedeniyle yapılacak yardımlara KDV istisnası sağlanmaktadır. Beş yıl devreden KDV'nin özel bir hesaba alınarak mükellefin talebi üzerine yapılacak vergi incelemesi sonucuna göre gider kaydına imkân verilmektedir. Birleşme, devir ve bölünme işlemlerinde devreden KDV ve iade hakkının vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine izin verilmektedir. Bazı tütün mamullerinden alınan maktu vergide asgari maktu vergi tutarının yüzde 20'sine kadar olan sınırlama kaldırılmaktadır. Yurt dışına çıkış harcı 500 liraya yükseltilmekte, her yıl yeniden değerleme oranında artırılması öngörülmektedir.

Değerli milletvekilleri, teklifle usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları artırılmakta, bazı özel usulsüzlük cezalarının tekrarında artırımlı ceza uygulanması öngörülmektedir. Kira bedelini elden ödeyen kiracılara özel usulsüzlük cezası getirilmekte, elden ödendiğinin idarenin tespitinden önce kiracının bildirmesi durumunda kiracıya özel usulsüzlük cezası verilmemesi düzenlenmektedir. Fatura düzenlenmediğinin beş iş günü içerisinde alıcı tarafından idareye bildirilmesi durumunda alıcılara ceza verilmemesi, satıcıya özel usulsüzlük cezasının 3 kat uygulanması öngörülmektedir. Vergi Usul Kanunu kapsamında olmayan belgeleri düzenleyenlere 2 kat özel usulsüzlük cezası verilmesi, bu durumun alıcı tarafından beş iş günü içerisinde idareye bildirilmesi durumunda bu cezanın 6 kat uygulanması düzenlenmektedir. Kayıt dışı faaliyette bulunanlara verilecek vergi zıyaı cezasının artırımlı uygulanması sağlanmaktadır. Her türlü dijital ortamda alım satım, kiralama, ilan ve reklam gibi ticari faaliyet gösterenlere yönelik bilgi verme mecburiyeti kapsamına alınanlar ve bilgi verilecek konular düzenlenmektedir. Damga vergisi ödenmemiş kâğıtları işleme koyan noterler adına uygulanacak asgari özel usulsüzlük cezası artırılmaktadır. Vergi mükellefiyeti tesis ettirmeyenlere verilen özel usulsüzlük cezaları artırılmakta, elektronik ticaret platformlarının bilgi verme yükümlülüğüne uymaması hâline ilişkin yeni fiiller tanımlanarak cezaları düzenlenmektedir. Başkasına ait pos cihazını kullanan ve kullandıranlara, mal teslimi veya hizmet ifalarına ilişkin para transferlerini başkasına ait banka hesaplarına yaptıranlara ve hesaplarını kullandıranlara artırımlı özel usulsüzlük cezası getirilmektedir. Bakanlık düzenlemelerine aykırı davranan banka, ödeme kuruluşu, güvenlik servis sağlayıcısı, sipariş, satış ve benzeri yazılım gerçekleştirenlere, e-belge ve e-defter uygulamalarına ilişkin hizmet veren özel entegratör ve yazılım şirketlerine özel usulsüzlük cezası verilmesine ilişkin düzenleme yapılmaktadır. 7 bin lirayı aşan tahsilat ve ödemelerin banka ve finans kurumları üzerinden yapılmadığının beş iş günü içinde bildirilmesi durumunda ödemeyi yapana ceza uygulanmaması öngörülmektedir. Sahte belge düzenlediği için mükellefiyeti kapatılanlardan istenilen teminatı vermeyenlere ceza getirilmektedir. Vergi aslı uzlaşma kapsamından çıkarılmaktadır, sadece cezalar uzlaşmaya konu edilebilecektir. Kamunun ödemelerinde ilgilinin vergi borcu bulunup bulunmadığının aranması kapsamına mahkeme kararları ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerinde yapılacak ödemeler dâhil edilmektedir.

Değerli milletvekilleri, devletin kamu giderlerini karşılamada en temel gelir kaynağı vergilerdir. Vergi politikasının temel amacı devlete gelir sağlarken vergi yükünün toplumun çeşitli kesimleri arasında mümkün olduğu kadar adaletli dağıtılmasıdır. Ülkemizde toplam vergi gelirlerinin millî gelir içindeki payı yüzde 20,8, OECD ortalaması ise yüzde 34 düzeyindedir. Ülkemizde gelir ve kazanç üzerinden alınan vergilerin millî gelir içindeki payı yüzde 5,8 olup OECD ortalaması yüzde 12,3'ün yarısından bile düşük düzeydedir.

Ülkemizde gelir ve kazançlardan alınan vergilerin payının düşük olmasının vergi oranlarından değil, vergilendirilmeyen kazançların, kayıt dışılığın yaygınlığından kaynaklandığı değerlendirilmektedir. Kayıt dışılık önemli bir sorun olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu kanun teklifiyle yapılan düzenlemeler kayıt dışılıkla mücadeleye, vergi güvenliğine, vergi uyumunun artırılmasına, vergi adaletini güçlendirmeye ve dolaysız vergilerin payının artırılmasına katkı sağlayacaktır.

Kanun teklifi Meclise sunulmadan önce kamuoyuna yansıyan ve günlerce tartışılan; tüm mükelleflere yönelik asgari gelir ve kurumlar vergisi, beyana tabi gelirleri ile harcamaları arasında uyumsuzluk olan mükelleflerden özel gider bildirimi istenmesi, borsa ve kripto varlık işlemlerinden vergi alınması, gayrimenkullere bölgesel rayiç bedel uygulanması, gayrimenkulün beş yıldan sonra satışından sağlanan kazanca dair istisnanın tek konut için geçerli olması gibi konular bu teklifte yer almamıştır. Milliyetçi Hareket Partisi olarak bu konudaki düzenlemelerin de hızla hayata geçirilmesi görüşündeyiz.

Vergi mevzuatımız karmaşık ve sürekli değişen bir yapıya sahiptir; esasen, basit, sade, anlaşılır, tabana yayılmış ve hakkaniyetli bir vergi reformu ihtiyacı bulunmaktadır. Vergiye uyumu kolaylaştıran, öngörülebilirliği artıran, yatırım ve üretimi destekleyen, herkesin mali gücüne göre vergi ödediği adaletli bir vergi sistemi mutlaka oluşturulmalıdır. Vergisel teşvikler tüm iktisadi ve sosyal etkileriyle birlikte değerlendirilmeli, etkin olmayanlar kaldırılmalıdır.

Teklifte Gelir İdaresi Başkanlığı taşra teşkilatında görev yapan personelden icra, tahsilat, yoklama ile yaygın ve yoğun vergi denetimi işlemlerini yapmakla görevlendirilen ve daire dışında çalıştırılan personele her bir saat için 160 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarda fazla çalışma ücreti ödenmesi öngörülmektedir. Denetime 4 bin personelin çıkacağı belirtilmiş olup bu personele aylık 7.262 lira fazla çalışma ücreti ödenecektir. Yoğun iş yükü altında büyük bir özveriyle çalışan Gelir İdaresinin kurumsal kapasitesi güçlendirilmeli, yaygın ve yoğun vergi denetimi yapan personel sayısı ve fazla çalışma ücreti artırılmalı, vergi denetimleri kapsamlı ve etkin biçimde sürdürülmelidir. Maliye teşkilatında personel ihtiyacı giderilmeli, iş yükü hafifletilmeli, tazminat ve ek ödemeleri artırılmalıdır.

Ayrıca, Milliyetçi Hareket Partisi olarak fahiş fiyat ve stokçulukla mücadelede Ticaret Bakanlığıyla birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile şirketlerin faaliyet alanına göre, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı denetim elemanlarından oluşturulacak ekiplerle özellikle şirket merkezlerinde denetim yapılmasını gerekli görüyoruz. Bu denetimler gerek enflasyonla gerekse kayıt dışılıkla mücadeleye büyük katkı sağlayacaktır. Denetim elemanlarına ödenen gündelik ve konaklama ücretleri de günün koşullarına uygun hâle getirilmelidir.

Diğer taraftan, kayıt dışılıkla mücadele ve vergi bilincinin yerleştirilmesi için çok önemli bir işleve sahip mali müşavirlerin sorumlulukları sürekli çoğalmakta ve iş yükleri gün geçtikçe artmaktadır. Mali müşavirlerin aynı verilere dayalı olarak yapılan tekrarlı beyan ve bildirim yükleri hafifletilmeli, beyan ve bildirimler sadeleştirilmelidir. Enflasyon düzeltmesinin yıllık uygulanması, geçici vergi dönemlerinde kaldırılması yönündeki yoğun talepler dikkate alınmalıdır. Mali müşavirlerin tahsilat sorununa çözüm getirilmeli, KDV indirimi mali müşavirlik hizmetleri için de yapılmalıdır. Mali tatil de gerçekçi bir yapıya kavuşturulmalıdır.

Değerli milletvekilleri, kanun teklifiyle hizmet kolunda en az yüzde 1 üye kaydeden kamu görevlileri sendikalarına üye kamu görevlilerine aylık 637 lira toplu sözleşme ikramiyesi ödenmesi öngörülmektedir.

Yine teklifle emeklilik veya yaşlılık aylığı kesilmeksizin görev yapabilecekler kapsamına Türkiye Kızılay Derneği ile işletmelerinde çalışanlar da alınmaktadır.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda yapılan değişikliklerle de kısa vadeli sigorta kolları prim oranı yüzde 2'den yüzde 2,25'e yükseltilmekte, emeklilikte yaşa takılanlardan aylık bağlananların aynı iş yerinde çalışmaya devam etmeleri hâlinde işverenlere sağlanan 5 puanlık sosyal güvenlik destek primi sonlandırılmakta, emeklilerimize ve hak sahiplerine dosya bazında 10 bin lira olan aylık asgari ödeme tutarı 12.500 liraya yükseltilmekte ve dosya maaşının üzerinde hazinece karşılanacak kısım için bütçenin ilgili tertibine ödenek eklenmesi düzenlenmektedir. Milliyetçi Hareket Partisi olarak emeklilerimiz ile dul ve yetimlerinin aylıklarında artış sağlayan her kararın yanındayız.

Değerli milletvekilleri, millet olarak nice komplo ve kumpasları, 15 Temmuz hain işgal teşebbüsünü, isyan denemelerini, terör eylemlerini ve ekonomik saldırıları bertaraf ederek bugünlere ulaştık. Bunlarla birlikte pandemi, savaş, jeopolitik gerilimler ve küresel krizlerin ve de asrın felaketi 6 Şubat depremlerinin ekonomimiz üzerindeki olumsuz etkisini de önemli ölçüde giderdik. Hâlen ekonomide dengelenme sürecine girilmiş olup kararlılıkla uygulanan programın olumlu sonuçları alınmaktadır. İstihdam yükselmekte, işsizlik azalmakta, cari açık inmekte, dış finansman girişi artmakta, finansman maliyeti düşmekte, rezervler artmakta, dezenflasyon süreci belirginleşmekte, enflasyon beklentileri kesintisiz gerilemektedir. IMF "Küresel Ekonomi Zor Bir Durumda" başlığıyla bu ay yayımladığı raporunda Türkiye'nin büyüme beklentisini yüzde 3,6'ya yükselterek gelişmekte olan ülkeler arasında en yüksek yukarı yönlü güncellemeyi Türkiye için yapmıştır. Bu yılın ilk altı ayında bütçe gelirleri faiz dışı bütçe giderlerinden daha fazla artmış, faiz dışı açık yüzde 16,9 oranında azalmıştır. Gerek tasarruf ve verimliliği artırmaya yönelik düzenlemeler gerekse bu teklifle vergi gelirlerinde sağlanacak artışlar bu açığı daha da düşürecektir.

Türkiye ekonomisinin tam bir istikrara kavuşma sürecinde başta emeklilerimiz olmak üzere, çalışanlar, esnaf ve çiftçilerimizle birlikte toplumun her kesimi hak ettiği payı mutlaka alacaktır. Enflasyonun düşmesiyle de kalıcı refah sağlanacaktır. Cumhur İttifakı sözlerini de unutmamıştır, bütçe imkânlarıyla birlikte emekli aylıkları arasındaki eşitsizlikleri giderecek, birinci dereceye gelen memurlara 3600 ek gösterge verecek, BAĞ-KUR'luların prim gün sayısını 7200'e düşürecek, ev kadınlarına prim desteğiyle birlikte emeklilik hakkı tanıyacak düzenlemeler mutlaka yapılacaktır.

Türkiye'nin gelişmesi parlak bir geleceğe doğrudur. Türkiye, zorlu şartlara rağmen hak ettiği seviyelere, layık olduğu gelişmişlik mertebelerine aşama aşama ulaşmaktadır. Türkiye'nin küresel güç vizyonu doğrultusunda her biri milletimize gurur yaşatan kendi uydumuz, uçak, helikopter, İHA, SİHA, tank, top, gemi, denizaltı, füze gibi tüm savunma sistemlerimiz Türk mühendisleri tarafından tasarlanıp üretilmektedir. Savunma sanayisinde ihracatımız her geçen yıl artmaktadır. Bununla birlikte enerji yatırımları, keşfettiğimiz doğal gaz ve petrolden sağlanan ve her geçen gün artan üretim şüphesiz bütçe gelirlerimizi daha da artıracak ve cari açık sorununun köklü çözümüne katkı sağlayacaktır.

Türkiye, yatırım, üretim, istihdam ve ihracat odaklı büyüme politikasıyla, millî teknoloji hamlesi ve millî enerji atılımıyla, Cumhurbaşkanlığı hükûmet sisteminin güçlü yönetim yapısıyla, çok yönlü ve etkin dış politika anlayışıyla millî birlik ve dayanışma ruhu içinde lider ülke Türkiye hedefine doğru kutlu yürüyüşünü kararlılıkla sürdürmektedir.

Milliyetçi Hareket Partisi Grubu olarak "kabul" oyu vereceğimiz kanun teklifinin ülkemize ve milletimize hayırlar getirmesini niyaz ediyor, sizlere ve aziz Türk milletine saygılarımı sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar)