Konu: | Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
Yasama Yılı: | 2 |
Birleşim: | 108 |
Tarih: | 25.07.2024 |
HAKKI SARUHAN OLUÇ (Antalya) - Sayın Başkan, sayın vekiller; 11'inci madde ve onun ardından gelen iki madde, 12 ve 13 ceza maddeleri esas itibarıyla. Düzenlemelerle mevcutta uygulanan cezalara oransal olarak artış yapılmakta. Fakat bu ceza artış oranına, önce ona ilişkin bir şey söylemek istiyorum. Kimi kalemlerde yüzde 150, kimi kalemlerde yüzde 100 oranında artış var. Bazı kalemlerde mevcudun yaklaşık 2,5 katı, bazı kalemlerde 20 katı, hatta 23 kata kadar çıkan artışlar var yani oransız bir cezalandırma mantığı; ölçülü bir artış yok, aşırılık var. "Bu şekilde caydırıcılık sağlanabilir mi acaba?" sorusunun elbette ki sorulması gerekiyor. Niye bu sorunun sorulması gerekiyor? Çünkü bu bütçe gerçekleşmesine ilişkin olan verilerde vergi cezalarıyla ilgili tuhaf bir durum var, tuhaf -yani siz bakmamışsınızdır yine, hani alışkanlık gereği herhangi bir şeye bakmadan el kaldırıp indiriyorsunuz ya- şöyle bir tuhaflık var: Genel bütçe gelirlerinde ceza tahakkuk ve tahsilatı 2022 ve 2023 verilerine baktığımızda da aşağı yukarı eğilim olarak bu oranları görüyoruz ama ben 2024'ün ilk altı ayının verilerine dair birkaç şey söylemek istiyorum. Orada da bu eğilimde bir farklılık yok aslında ama daha yeni olduğu için bunun üzerine bir şey söyleyeceğim. Maliye Bakanlığının bütçe gerçekleşmesine ilişkin bu vergi cezaları açıklamasında, ceza kalemine ve genel olarak cezalarla ilgili tahakkuk ve tahsilat gerçekleşmesine baktığımızda bu tuhaflığı görüyoruz. Dediğim gibi, 2022 ve 2023'te de bu var. Şimdi, para cezalarındaki tahakkukun çok önemli bir kısmı vergi cezası ve vergi cezaları çok sayıda kalemden oluşuyor. Hangi vergi mevzuatı, hangi vergi kanunu gereği alınacağı öngörülen bu cezalara baktığımızda bu cezalarda çok büyük sorun yok ama diğer, kalan vergi cezaları açısından baktığımızda orada çok ciddi bir sorun var. Şimdi şöyle bir şey, bazı rakamlar söyleyeyim -hani oranları anlatabilmek için aklınızda kalsın diye, dinlerseniz tabii aklınızda kalacak- 2024'ün ilk altı aydaki para cezası tahakkuku toplamda 635 milyar lira civarında. Tahakkuk eden bu cezaya karşılık ilk altı ayda tahsilat ne olmuş? 58 milyar lira yani tahakkuk eden her 100 liranın yaklaşık 9 lirası tahsil edilebilmiş, baktığımızda felaket bir oran ama başka bir mesele var. Yani bütçede öngörülen cezaya baktığımızda 101 milyar lira görüyoruz, altı ayda bunun aşağı yukarı 58 milyarı yani yüzde 50'sinden fazlası, yüzde 58'i neredeyse tahsil edilmiş, başarılı bir iş. Peki, bütçede 101 milyar lira ceza öngörülüyor da "Tahakkuk nasıl 635 milyar lira olmuş?" diye düşünecek ve soracak olursanız mesele şundan kaynaklanıyor: Bu cezaların tahakkuk eden çok büyük bir kısmı geçmiş yıllardan gelen cezalar, geçmişin sorunu aslında bu yani yapısal bir sorun var burada esas itibarıyla. Şimdi, bu açıdan baktığımızda, bu tuhaflık karşımıza çıkıyor yani sorunun kaynağını oluşturan diğer bu vergi cezalarındaki tahakkukun çok yüksek olması ama bütçede öngörülen hedefin düşük olması ve bu meselenin yıllardan beri katlana katlana bugüne kadar gelmiş olması. Bir tür kartopu gibi yani katlanarak geliyor.
Şimdi, siz iktidara yeni gelmiş olsanız Adalet ve Kalkınma Partisi olarak diyebilirsiniz ki "Ya, bu bizden önceki iktidarların yarattığı bir sorun, bizim sorunumuz değil." ama öyle değil, siz yirmi iki yıldır iktidardasınız ve bu sorunu yirmi iki yıldır çözmemişsiniz, yirmi iki yıldır çözmemişsiniz ve bunu bu şekilde taşımaya devam ediyorsunuz yani bunların aslında belki bir kısmı, önemli bir kısmı artık tahsil edilmesi mümkün olmayan cezalar ama ne gam, siz bunları taşımaya devam ediyorsunuz bu şekilde. Buna dair herhangi bir öneri, herhangi bir değişiklik düzenlemesi yok esas itibarıyla.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Oluç, lütfen tamamlayın.
HAKKI SARUHAN OLUÇ (Devamla) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Şimdi, yurttaş olarak -tabii, siz sormuyorsunuz konuyla ilgilenmediğiniz için ama- sorsanız, deseniz ki: "Yani bu borçlar sizin zamanınızda oluşmadı da eskiden kalmış alınamayan borçlar, cezalar da niye bu soruna bir çözüm bulmadınız?" Yok. Peki, biz vergi veriyoruz, ödüyoruz vergimizi de zamanında ödüyoruz ama cezaları tahsil etmiyorsunuz. Niye o cezaların ceremesini de biz çekiyoruz? Bunun cevabı var mı? Yok. Kime kıyak yapılıyor? Bunun cevabı var mı? Yok. Yani gayriciddi bir durumla karşı karşıya kalınmış vaziyette ve şimdi cezalar orantısız bir şekilde artırılıyor. Yani zaten yapısal bir sorun var. Bu cezaların artırılarak bir sorunu çözme açısından iyi bir adım olduğunu düşünmeniz de tuhaf gerçekten. Bunu söylemiş oldum bir kere daha.
Teşekkür ediyorum. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)