MUSTAFA KAYA (İstanbul) - Sayın Başkan, saygıdeğer milletvekilleri; böylesine bir konu hakkında, emeklilere üç lira mı verelim, beş lira mı verelim tartışmaları içinde bu konuşmayı yapıyor olmaktan ülkemiz adına utanıyorum.

Açlık sınırının 23 bin liraya dayandığı, yoksulluk sınırının 70 bin liraya dayandığı bir ortamda emeklilere 14.469 lira maaşı öngören bir kanun teklifinde söz almak gerçekten çok acı. Biz gittiğimiz her seçim çevresinde, insanlarımızla buluştuğumuz her bir noktada emeklilerin feryatlarına muhatap oluyoruz. Emekliler ömür boyu vermiş oldukları mücadelenin sonunda kendilerine uygulanan bu maaş zammının kendilerini ne kadar rencide ettiğini ve toplum içine çıkamaz olduklarını gösteren maalesef birçok cümleyi bizimle paylaşıyorlar; eminim, sizinle de paylaşıyorlar, mutlaka siz de emeklilerin bu feryatlarına muhatap oluyorsunuz.

Değerli arkadaşlar, dikkat ediyor musunuz, emekliler gündeme geldiğinde bu emekliler acaba işte, sosyal haklarını veya ikinci baharlarını daha iyi nasıl yaşarlar diye bir konuşma yapmıyoruz. Emekliler gündeme geldiğinde ilk aklımıza gelen, acaba bu insanlar bir ay boyunca karınlarını doyurabilir mi oluyor ve mutfaklarından başka bir değerlendirme, bir kriter yapamıyoruz. Böyle bir ortamda bu insanlara reva görülen bu durumun ben ne kadar ağır olduğunu bir kere daha dikkatlerinize sunmak istiyorum.

Emeklilerin en büyük problemi asgari ihtiyaçlarını bile karşılayamamaktır. Yani, bir insan düşünün, yıllarca çalışmış, emek vermiş, ülkesine, milletine, ailesine bir şey ortaya koymuş ve işin sonunda artık güçten düşmeye başladığı, artık bir şekilde rahat etmek istediği bir dönemde de maalesef bu insanlara reva gördüğümüz, verdiğimiz bu zamla beraber onları sıkıntı üstüne sıkıntıyla karşı karşıya bırakıyoruz.

Değerli arkadaşlar, 2002 yılının 3 Kasımından önce emekli maaşları asgari ücretin yüzde 40 üzerindeydi, bugün emekli maaşları asgari ücretin yüzde 40-45 altındadır. Başlı başına bu istatistik bile bizim geldiğimiz noktayı, emeklilerin karşı karşıya kaldığı durumu net olarak ortaya koyuyor. En düşük emekli maaşını alan 3 milyon 870 bin insanımız var, 3 milyon 870 bin. Aileleriyle beraber bunlar en azından 10 milyon, 12 milyon insan yapıyor.

Aynı zamanda -bazı istatistikler vereceğim- 2023 yılında 632 milyar lira faiz ödendi, 2024 yılında 1 trilyon 254 milyar lira faiz ödendi ve 20 Aralık itibarıyla 2025 yılı bütçesi buradan geçti, 1 trilyon 950 milyar lira faiz ödeyeceğiz ve bu bütçe sizlerin oylarıyla geçti. Ama şimdi bu kadar faizin ödendiği bir ortamda, bütçenin borç ve faiz üzerine kurulu olduğu bir ortamda emeklilerimizin karşı karşıya kaldığı tehdit maalesef içler acısıdır.

Arkadaşlar, 2024 yılı Temmuz ayı itibarıyla dış borç stoku 511 milyar dolar olmuş, 511 milyar dolar. Bir taraftan finans kapitalizminin bütün araçlarıyla birlikte ülkede zenginin daha zengin, fakirin daha fakir olduğu bir ortam var, diğer taraftan bu ortamlarda maalesef emeklilere reva görülen bu zulüm var.

Değerli arkadaşlar, bir de vicdanlarınıza seslenmek istiyorum: Biz burada Parlamento mensuplarıyız, milletvekilleriyiz, kanun yapma hakkı bizim. Bu "14.469 lira" diye ifade edilen tutar kim tarafından, ne zaman kamuoyuna açıklandı, niçin bizim haberimiz olmadı? Biz niçin, 14.469 lirayı, iktidar kanadının milletvekilleri olarak sizlerin getirdiği yani ilk açıklamayı yaparak sizlerin getirdiği bir ortamda bunu öğrenmedik?

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

MUSTAFA KAYA (Devamla) - Hani, biz bazen değerlendirme yapıyoruz. Bu değerlendirmelerde Parlamentonun noter olmadığını, Parlamentonun denetleme yetkisinin olduğunu, Parlamentonun kanun yapma yetkisinin olduğunu ısrarla söylüyoruz. Peki, arkadaşlar, şimdi, muhalefet partileri olarak biz desek ki... Yani 14.469 lira bir yerlerde açıklandı, sizin gündeminize geldi; o da kanun teklifinin maddesinde, şurada, torba kanunla beraber önümüze geldi. Arkadaşlar, biz noter miyiz desek haksız mıyız? Yani Parlamentoda sizler bunu tartıştınız mı? Sizler, kendi seçim çevrelerinizden, emeklilerden aldığınız geri dönüşleri, bu rakamı açıklayanlara doğru bir şekilde aktardınız mı? Aktarıp da karşılık bulmadıysanız problem, aktarmadıysanız yine problem. Emeklilerin karşı karşıya kaldığı bu durumdan dolayı üzüntülerimizi bir daha ifade ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (YENİ YOL ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)