| Konu: | CHP Grubu önerisi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 63 |
| Tarih: | 05.03.2025 |
DEM PARTİ GRUBU ADINA SİNAN ÇİFTYÜREK (Van) - Sayın Başkan, sayın vekiller; saygıyla selamlıyorum sizi.
Başta, yaşanan don felaketi nedeniyle Çukurova üreticilerine geçmiş olsun diyorum. Hükûmete çağrımız, bir an evvel üreticilerin yaşadığı büyük yıkımın tazmin edilip karşılanmasıdır.
Çukurova'da yaşanan bu don krizi aslında son yıllarda davul, zurna çala çala geliyorum diyordu yani bir yandan yazın kavrulması, kışın ise don felaketiyle yüzleşmesi meselesi bugün yeni değildir. Denilecek ki: "Çukurova zaten sıcaktı." Sıcak olması ayrı bir olay, kavrulması ayrı bir olaydır. Don krizi, tamamıyla, küresel alanda yaşanan ekolojik krizin yarattığı çevre sorunlarının sonucudur.
Yine, bundan birkaç ay önce burada yaptığım bir konuşmayla bir çağrıda ve uyarıda bulunmuştum, demiştim ki: Türkiye'nin en önemli meselesi, en önemli güvenlik riski, küresel krizin yani iklim krizinin yarattığı sorunlar sonucu Türkiye'nin merkezinde bulunduğu büyük Orta Doğu'nun yüzleşeceği büyük su krizidir; bu kapıyı çalıyor. Hatta sonra da demiştim ki: Önümüzdeki otuz-kırk yılda muhtemelen nüfusu 100 milyonu geçecek olan Anadolu ve kürdistan halklarının geleceği tehlike altındadır. "Nereye gideceğiz?" sorusuna yanıt aranması gerektiğini belirtmiştim. Aslında Seyhan Sol Sahil Sulama Birliği, Çukurova da dâhil olarak, yakın vadede üreticilere dönük olarak bir uyarıda bulunmuştu, demişti ki: "Sakın ha, gözüm, ekim yapmayın çünkü su yok." Bununla ilgili de ben Çukurova üzerinde ciddi araştırmaları olan bir hocaya sormuştum: "Hocam, Çukurova'nın geleceğine ilişkin ne diyorsunuz?" Burada yine paylaşmıştım, demişti ki: "Yirmi otuz yıldır Çukurova kırmızı alarm veriyor." Vermeye başladı bile. Zaman dar, bununla ilgili olarak ben bazı önerilerimizi sizinle paylaşmak istiyorum ayrıntısına girmeden.
Birincisi, sistemli bir iklim modellemesi yapılmalıdır yani iklim bileşenleri arasındaki ilişki gözlemlenebilir, tanımlanabilir metotlarla sürdürülebilir hâle getirilmelidir.
İkincisi, bu modele uygun ürün ve üretim deseni oluşturulmalıdır.
Üçüncüsü, bu ürün deseni esnek, şiddetli hava olaylarına dayanıklı türlerden oluşturulmalıdır.
Dördüncüsü, kır kent ağları içinde bu ürünlerin doğrudan üreticiyle buluşması sağlanmalıdır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Sayın Çiftyürek, lütfen tamamlayın.
SİNAN ÇİFTYÜREK (Devamla) - Beşincisi, küçük aile çiftçiliği canlandırılmalı, geliştirilmeli ve güçlendirilmelidir.
Altıncısı, orta ve uzun vadede iklim ve tarımsal araştırma enstitüleri farklı tür ve çeşitlerle ilgili bir planlama geliştirmelidir.
Yedincisi, daralan su kaynaklarını dikkate alan bir tarımsal üretim planlaması yapılmalıdır.
Sekizincisi, çiftçiler üzerinde zaten var olan ağır girdilerin hafifletilmesine dair Hükûmetin ciddi bir plan yapmasını öneriyoruz.
Sağ olun, var olun. (DEM PARTİ sıralarından alkışlar)