CHP GRUBU ADINA AYKUT KAYA (Antalya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulumuzu ve aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi akaryakıt alımlarında araç plakalarının otomatik olarak sisteme kaydedilmesini sağlayan ve böylece vergi kaybını önlemeyi amaçlayan bir uygulama. Hedefi akaryakıt sektöründeki kayıt dışılığı engellemek ve denetimi artırmak. Bu amacı destekliyoruz ancak sistemin uygulanış biçimi, yüksek maliyeti, vatandaşlarımıza getirdiği ek yükler, yerli üretim yerine yabancı teknolojiye bağımlı olması ve veri güvenliği riskleri ciddi soru işaretleri yaratmaktadır.

Öncelikle yerli üretim konusuna dikkat çekmek istiyorum. Türkiye'nin mühendisleri ve teknoloji firmaları bu sistemi geliştirebilecek kapasitedeyken neden yabancı bir firmaya ihale edildi? Böylesine stratejik bir projede TÜBİTAK ve ASELSAN gibi millî kurumlarımızın sürece dâhil edilmesi gerekirdi. Eğer gerçekten yerli bir çözüm yerine yabancı teknoloji tercih edildiyse bu sadece ekonomik değil aynı zamanda ulusal güvenlik açısından da büyük risk oluşturmaktadır.

Maliyet yükü ise bir diğer önemli sorundur. Her araç sahibine 2.800 TL'ye varan bir maliyet yüklenirken akaryakıt istasyonlarının uyumu için de milyarlarca lira harcanması gerekiyor. İlk etapta 8 milyon araca takılacak bu cihaz 2025'te 2.790 liraya vatandaşa satılıyor. Darphane, sistemin temelini oluşturan RFID çipinin maliyetinin 15 sent ya da 5,5 lira olduğu iddialarını yalanladı ve üretim maliyetinin 16-18 dolar olduğunu açıkladı. Peki, bu çip neden yüzde 120 pahalıya alınıyor ve vatandaşa 516 katına satılıyor? Mevcut taşıt tanıma sistemleri zaten kullanılırken neden herkesin yeni bir cihaz takması zorunlu hâle getiriliyor?

Üçüncü önemli mesele ise ulusal güvenlik riskidir. Eğer yabancı menşeli bir sisteme kritik verilerimizi emanet edersek veri güvenliği tehlikeye girebilir. UTTS'yle milyonlarca aracın akaryakıt verisi toplanacak ve bu veriler stratejik öneme sahip olacaktır. Donanım ve yazılım yabancı kaynaklı olduğunda sistemde siber saldırıya açık noktalar oluşabilir.

Peki, çözüm nedir? Öncelikle, yerli üretim teşvik edilmeli ve bu sistem tamamen millî kurumlarımız tarafından geliştirilmelidir. Ayrıca, vatandaşın sırtına binen maliyet hafifletilmeli, devlet bu yükü azaltacak teşvikler sunmalıdır. UTTS'nin maliyeti doğrudan araç sahiplerine ve akaryakıt istasyonlarına yüklendiğinde büyük bir ekonomik külfet doğmaktadır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Kaya, tamamlayın lütfen.

AYKUT KAYA (Devamla) - Bu nedenle, ya cihaz maliyetleri düşürülmeli ya da devlet tarafından sübvansiyon ve vergi indirimleri sağlanarak vatandaşın yükü hafifletilmelidir. Böylece hem sistemin etkin bir şekilde uygulanması sağlanır hem de ekonomik adalet korunmuş olur.

Sonuç olarak, ülkemizde taşıt tanıma sistemleri yeterince yaygınlaşmışken UTTS'ye ihtiyaç var mıydı? Eğer bu ihtiyaç kaçınılmaz idiyse yöntemin hatalı olduğu ortadadır. Hükûmete çağrımız: Bu projeyi şeffaf bir şekilde gözden geçirin, yerli sanayiyi destekleyin ve vatandaşımızın mağduriyetini önleyin.

Genel Kurulumuzu saygıyla selamlıyorum. (CHP, İYİ Parti ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)