SELÇUK ÖZDAĞ (Muğla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; İklim Kanunu Teklifi'nin 10'uncu maddesi hakkında grubumuz adına söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

İktidar, ülkemiz ve milletimizin hayatını, ekonomik durumunu ve en önemlisi geleceğini ilgilendiren konularda her zaman yaptığı gibi yalap şalap ve "Ben yaptım, oldu." zihniyetiyle önemli bir düzenlemeyi daha huzura getirdi. Aslında bu konudan da hayli rahatsız olduklarını biliyoruz. "Nedir bu rahatsız oldukları konu?" diye soracak olursanız söyleyeyim: Türkiye Büyük Millet Meclisi onayına ihtiyaç duymaları değerli milletvekilleri, aslında istedikleri kanunları birkaç saat içinde Meclisten geçirebiliyorlar ama bu muhteremlerin buna bile tahammülleri olmadığını görüyoruz. Bu arkadaşlar istiyor ki Sayın Cumhurbaşkanı ihtiyaç hissettiği bir konuda bir ferman ya da buyruk irat etsin, Meclis serencamı gibi, müzakere gibi, oylama gibi, İç Tüzük gibi tırnak içinde lüzumsuz ve zaman kaybına neden olan işlerle uğraşmayalım, vakit kaybetmeyelim. Zaten tüm bunlara ne gerek var, değil mi? Sizler yani iktidar, daha doğrusu oligarşik bir yapı, seçilmişler ama millet tarafından değil elbette, zaten ülkemiz için hep iyi şeyler yaparsınız, değil mi? Dünyanın en saçma sapan işi dahi olsa "Yaptıklarımızda hikmet arayın." diyorsunuz.

Huzurda görüşmekte olduğumuz bu kanun teklifi nisan ayında yine Genel Kurulda görüşülürken toplumun ve muhalefetin yoğun baskısı ve tepkisi sonucu güya revize edilmek üzere geri çekilmişti. Aslında bugün bu yasa teklifi değil, zeytinlikleri konu alan maden yasası ve başka konularda düzenleme yapan bir başka torba kanun teklifi görüşülecekti ama bu konuda da kamuoyunun tepkisini güya yatıştırmak için onu geri çekip alelacele bunu getirdiniz. Yahu, sizin bu millet ve ülke adına iyi niyetli tek bir işiniz olmayacak mı? Hep bir Ali Cengiz oyunları, saraydan kız kaçırma tadında iş ve icraatlar; al takke, ver külah cambazlıkları, yalap şalap iş ve uygulamalar. Güya revize edilmek üzere geri çektiğiniz huzurdaki yasa teklifinde ne gibi revizeler yaptınız mesela? Var mı düzelttiğiniz veya talep ettiğimiz değişiklikler? Yoksa noktasına virgülüne dokunmadan önümüze mi getirmeyi düşündünüz? Güya Genel Kurulda bu revizeleri yapacağınızı söylüyorsunuz, hangi konular bunlar mesela?

Değerli milletvekilleri, iklim kanunu gibi bir düzenlemeye bu ülkenin ihtiyacı var mı? Elbette var. Buna rağmen kanun teklifinin içeriği bu ihtiyaçların gözetildiği, vuzuha kavuşturulduğu, dört başı mamur bir metin midir? Değil ama bir farkla: Birilerinin ihtiyaçları ince ince gözetilmiş. Sadece günü kurtarma çabasından ibaret bir kanun teklifinden bahsediyorum.

2021 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisinde küresel iklim değişikliğinin etkilerinin en aza indirilmesi, kuraklıkla mücadele ve su kaynaklarının verimli kullanılması için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla bir Meclis Araştırma Komisyonu kurulmuştu. Bu raporda dile getirilen hususların dikkate alınmadığı bir yasa teklifinden bahsediyoruz. 2022 yılında bir İklim Şûrası düzenlenmişti, ülkemizin nasıl bir iklim düzenlemesine ihtiyacı olduğu masaya yatırılmıştı. Peki, söz konusu yasa teklifi bunu dikkate aldı mı? Maalesef hayır. Peki, neyi dikkate alan bir yasa teklifiydi o zaman? Onayladığımız Paris Anlaşması'nın gereğini yapmak için öylesine hazırlanan bir yasa teklifiydi. Dolayısıyla ülkemizin değil, başka yerlerin çıkarlarını gözeten bir düzenlemenin o zaman geri çekilmesi isabetli olmuştu. Peki, aynı hikâyeyi burada Türkiye Büyük Millet Meclisine dayatmanızın manası nedir?

Hakkında söz aldığım 10'uncu madde emisyon ticaret sisteminin yönetişim mekanizmalarını, piyasa işleyişini ve karar alma süreçlerini düzenleyen bir madde. Ancak piyasa istikrarı, şeffaflık ve sektörel dönüşüm açısından ciddi belirsizlikler var. Karbon Piyasası Kurulunun yapısı, kamu kurumları arasında merkezi bir denetim mekanizması oluşturmayı hedeflese de karar alma süreçlerinde özel sektörün, akademinin ve sivil toplumun yalnızca istişari nitelikte temsil edilmesi, karbon piyasasının piyasa dinamiklerinden kopuk bir bürokratik yapı içinde şekillenmesinin önünü açıyor. Kurulun tahsisat planlarını onaylama, ETS kapsamında ücretsiz tahsisat miktarını belirleme ve karbon ticaretine yönelik politikaları şekillendirme yetkisi, piyasada nasıl bir mali düzen oluşturacağını doğrudan belirleyecektir. Ancak ücretsiz tahsisatların hangi kriterlerle dağıtılacağı, hangi sektörlerin bu mekanizmadan nasıl yararlanacağı ve uzun vadede ücretsiz tahsisatların kademeli olarak azaltılması yönünde bir politika izlenip izlenmeyeceği belirsizdir.

Değerli milletvekilleri, yalap şalap ve alelacele getirilen bu kanun tekliflerinden biz usandık ama iktidarın maşallahı var. Peki, kanun teklifini güya hazırlayan AK PARTİ'li milletvekilleri -aslında onların da yok da işte bir yerlerde hazırlanıp geliyor- kanun teklifinin gerekçelerini anlatırken "İklim kanunu sadece teknik bir düzenleme değildir arkadaşlar. Bu kanun, Türkiye'nin iklimle mücadelesinde atacağı en kararlı, en kapsamlı, en stratejik bir adımdır." diyordu.

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

SELÇUK ÖZDAĞ (Devamla) - Teşekkür ederim.

Kim diyordu? Mustafa Demir, bir milletvekili arkadaşınız. Bakınız, tüm bu gerekçelerle güya hazırlandığı söylenen kanun teklifinde ülkemizin kangren olmuş sorunlarına bir çözüm var mı? Mesela bu kanun yürürlüğe girdiğinde kömür santralleri kapanacak mı? Hayır. Toplu taşımaya öncelik verilip bireysel otomobil kullanımı azaltılacak mı? Hayır. 10'lu, 20'li çetelere verilen ve doğamızı katleden imtiyazlar devam edecek mi? Evet hem de bin kere evet. Mesela Kaz Dağları'nda, Karadeniz'de, Ege ve Akdeniz'de ağaçların kesilmesinin önüne geçilecek mi? Hayır. Yani tüm bunları önleyecek bir düzenleme yok. Ülkede hava kirliliğine neden olan kömür, petrol, gaz kullanımını azaltacak mı? Hayır. Peki, arttıracak mı? Bakınız, buna kesinlikle evet diyorum. Söz konusu düzenlemede halk sağlığının korunmasına, sağlık sisteminin iklim krizine dirençli hâle getirilmesine yönelik bir düzenleme var mı? O da yok. Hava kalitesinin iyileştirilmesi için herhangi bir somut hedef ortaya konulmuş mu? O da yok.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

SELÇUK ÖZDAĞ (Devamla) - Kahvehane sohbetindeki argümanlardan hâllice ve tek bir elle tutulur veriye dayanmayan gerekçelerle bir kanun metni hazırlanıyor ve bunun ülkemizin iklim sorununa çözüm getireceği iddia ediliyor; ne kadar hazin değil mi?

Bu kanun teklifine "hayır" oyu vereceğimizi söylüyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (YENİ YOL, CHP ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)