YENİ YOL GRUBU ADINA MEHMET EMİN EKMEN (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yanlış ekonomi politikalarının bir sonucu olarak büyük bir yapısal hatta varoluşsal kriz içerisine düşmüş olan hazır giyim sektörünün sorunlarına ilişkin bir araştırma komisyonu kurulması önergemizin gerekçesini açıklamak üzere huzurunuzdayım.

2023 yılında 19,3 milyar dolarlık ihracatıyla 14 milyar dolarlık dış ticaret fazlası yaratan sektör, maalesef, 2022 yılından bu yana artan yüksek enflasyon, işçilik giderleri, enerji ve kira gibi üretim maliyetlerindeki hızlı artış, krediye erişimdeki sıkışıklık ve yanlış kur politikaları nedeniyle ciddi bir darboğaza girmiştir. İhracat rakamları 2025 yılının ilk altı ayında ciddi bir gerilemeye işaret etmektedir. Sektörde öncü kuruluşlardan olan ve temsil kabiliyeti en yüksek kuruluşlarının başında gelen Türkiye Giyim Sanayicileri Derneğinin verilerine göre, 2023 yılı itibarıyla üreticilerin yüzde 75'i zarar etmekte ve maliyetlerini karşılayamayacak durumdadır; hepinizin iyi bildiği büyük giyim firmalarının birçoğu konkordato ilan etmekte ya da iflas başvurusunda bulunmaktadır. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Sayın Mehmet Kaya'nın yapmış olduğu açıklamaya göre, sadece bugün Diyarbakır Tekstil İhtisas OSB'de 70 fabrikadan 20'si kapanmış, ihracatta yüzde 30 daralma yaşanmıştır ve bunun neticesi olarak da Türkiye genelinde 600 bini bulan toplam istihdamda çok ciddi gerilemelerle karşı karşıya kalmış bulunmaktayız.

Türkiye'deki tekstil üreticileri, yüksek kur ve Mısır'daki işçilik ve diğer maliyetlerinin düşüklüğü nedeniyle yatırımlarını Mısır'a taşımaktadır. Türkiye tarihinde ilk defa tekstil yatırımlarının yurt dışındaki yıllık yatırım miktarı yurt içindeki yatırımı miktarının tam 3 katı hâline gelmiştir. Mısır'da en büyük tekstil yatırımcıları artık Türk firmalarıdır ve Mısır'ın ihracatının üçte 1'ini Türk firmaları sağlamaktadır. Gerçekten üzerinde uzun uzun tefekkür edilmesi, sebeplerinin iyi düşünülmesi gereken bir tabloyla karşı karşıyayız.

Tekstil firmaları bir yandan yurt dışına göç etmekteyken, diğer yandan son on yılda göreceli iyi politikalarla Batman, Mersin, Şırnak ve Van gibi illerimizde oluşmuş tekstil atölyelerinin kapanması nedeniyle bu kez tersine iç göç tekrar bir iç göç hareketi yaratmıştır yani bu illerimize gelen vatandaşlarımız tekrardan İstanbul, Bursa, Denizli gibi illere göç etmek zorunda kalmıştır. TÜİK verilerine göre, İstanbul'a ve bu Ege illerine yapılan göçün çok önemli bir kısmı maalesef bu bölgelerden gerçekleşmektedir ve gidilen yerde kayıtsız, güvencesiz, düşük ücretli koşullarda çalışmalar yürütülmektedir. Hazır giyim ve tekstil sektöründe yaşanan maliyet baskısı, istihdam kaybı, ihracatta gerileme ve uluslararası rekabet gücünün zayıflaması gibi konuların geniş bir şekilde ele alınma zorunluluğu ortadadır. Bu raporlara bakıldığında yüksek işçilik maliyetleri, SGK primleri, enerji fiyatları, ham madde ve yardımcı malzemelerdeki yüksek gümrük vergileri ve en önemlisi baskılanmış kur politikaları bir araya geldiğinde, bunların yanında finansmana erişim güçlüğü, yüksek faiz oranları ve EXIMBANK desteklerinin azalan trendi sektörde varoluşsal bir kriz yaratmış durumdadır; yapısal bir krizi aşan bir tabloyla karşı karşıyayız. Türkiye Giyim Sanayicileri Derneğinin verilerine göre, bugün itibarıyla Türkiye'de öncü bir kuruluş olan, büyüyen bir pazar unsuru olan tekstilde küçülme, daralma ve kapanmayla karşı karşıyayız. Özellikle Afrikalı, Kuzey Afrikalı rakipleriyle artık rekabet edemeyen bu sektörde -şüphesiz bu duruma yol açan en önemli mesele- kur, faiz ve enflasyon politikalarındaki yanlışlık sonucu resmî verilere göre TÜFE yüzde 138, işçilik yüzde 249, finansman maliyeti yüzde 258 artarken kur yüzde 101 oranında artmıştır. Yani sadece kur artışının baskılanması nedeniyle tekstil sektörünün girdilerinde yüzde 30 ilave bir artış yaşanmış ve bu da rekabeti önemli ölçüde kırmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Aynı Derneğin çözüm önerilerini hızlıca ifade edersek: Döviz kurunun gerçekçi bir rakama ulaşması, değil ise ihracatçıya en az yüzde 10 oranında döviz dönüşüm desteğinin verilmesi, yine KOBİ'ler aracılığıyla çalışan başına minimum 2.500 liralık bir destek verilmesi, yeni teşvik mekanizmalarının hayata geçirilmesi, mikroihracat ve KDV iade süreçlerinin kolaylaştırılarak gümrükleme ve nakliye maliyetlerinin düşürülmesi, kadının istihdama katılımıyla ilgili olarak başta kreş olmak üzere birçok konunun gündeme getirilmesi. Bugün yapay zekâyla, yeni tip sanayiyle mücadele etme noktasında istihdam yoğun bir sektör olarak tekstil sektöründeki daralmanın en çok da kadın işçileri vurduğunu ifade etmek gerekiyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MEHMET EMİN EKMEN (Devamla) - Tam tamına 7 sayfada ifade etmeye çalıştığımız bu sorunların AK PARTİ Grubu tarafından otomatik bir redde tabi tutulmadan gerçekten Türkiye'de istihdam ve ihracat açısından çok önemli olan bu sektöre ait sorunların araştırılmasına dair önergemizin kabulünü istiyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (YENİ YOL ve İYİ Parti sıralarından alkışlar)