GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:3
Birleşim:110
Tarih:17.07.2025

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Adana) - Evet, öncelikle selam olsun dışarıda on beş gündür zeytin ağacı için direnenlere! (CHP sıralarından alkışlar) Selam olsun yaşta yağmurda, sıcakta o kadınlara! Selam olsun doğayı, çevreyi koruyanlara diye başlamak istiyorum.

Sevgili milletvekilleri, değerli milletvekilleri; 5'inci madde üzerinde söz almış bulunuyorum. 5'inci madde maden sahalarının rehabilitasyonu meselesi, madencilik faaliyetlerinde özel bir başlık oluşturuyor. Sayıştay geçmiş yıllarda MAPEG'le ilgili denetim raporlarında bu çevreyle uyum bedeli olarak kesilen, ruhsat bedeli olan yüzde 20'lik oranın az olduğuna, yetersizliğine vurgu yapmıştır ve bunun üzerine tabii, teklifte ayrı bir ödeme kalemi oluşturulmuş, ruhsat bedeli kadar rehabilitasyon bedeli ödeneceği düzenlenmiştir. Peki, Sayıştayın denetim raporları 2001'den bugüne kadar var. Bu sürede yapılmamış olan, o bölgelerde yapılmamış olan, yetersiz kalan bu oranla ilgili nasıl bir düzenleme yaptınız acaba? Neden böyle bir gecikme yaşandı ve o bölgenin uğradığı kayıplar göz önünde bulundurularak niye bir çalışma yapılmadı? Ayrıca, değerli milletvekilleri, rehabilitasyon sadece paraya indirgenecek bir olay değildir. Rehabilitasyonun mümkün olmayacağı olaylar doğada geri dönüşümü olmayan kalıcı zararlar oluşturmaktadır. Ülkemiz ne yazık ki bu konuda sınıfta kalmıştır. Bugün İliç'te, Ermenek'te, Soma'da, Kazdağları'nda, Bergama'da bu örnekleri vermemiz mümkündür.

Bu kanun teklifi bilimsel, katılımcı, şeffaf, doğayı ve çevreyi ama en önce canlı yaşamını esas alan düzenlemeleri içermeyip kâr ve rantı öncelediği için derhâl geri çekilmelidir. Tarım ve orman alanlarının tahsisini kolaylaştıran; zeytinlik, mera ve sit alanlarını madene açacak şirketlere süper izin getiren bu teklif ekolojik yıkımın ta kendisidir. Bakın, Çevre Mühendisleri Odası 1,2 milyon hektarlık tarım alanı ve 28 milyon hektar orman alanının tehdit altında olacağını söylüyor. Kamu yararı kisvesi adı altında madenciliğe açılacak olan zeytin, orman, sit alanlarının istisnai olarak kullanılması yol olacaktır sevgili AKP milletvekilleri, kırsal kalkınmaya darbe olacaktır, bir ekosistem kırımı yaratacaksınız oysa 3573 sayılı Zeytincilik Kanunu gibi düzenlemeler bu alanların mutlak korunmasını öngörür. Şimdi her şeyi paraya tahvil ediyorsunuz ya, hadi gelin, karşılaştıralım: En pahalı kömürün 2025 fiyatıyla ton fiyatı 9.400 TL'ye geliyor. En ucuz zeytinin tonu 200 bin TL arkadaşlar. Yine, en ucuz zeytinden elde edilen zeytinyağının tonu 284 bin lira arkadaşlar. Yani hem istihdam sağlayacaksınız hem yeşili koruyacaksınız hem üretim yapacaksınız hem de İspanya gibi, İtalya gibi, bizim üzerimizden Orta Doğu'ya ve diğer ülkelere ihracat yapan ülkelerin önüne geçeceksiniz. Yani siz zannediyorsunuz ki bir ağacı söktüğünüz zaman, başka bir yere taşıdığınız zaman çok iyi bir şey yapıyorsunuz. Peki, onun üzerindeki kuş, onun altındaki börtü böcek, o ekosistem; bunu nasıl düzenleyeceksiniz arkadaşlar?

NAZIM ELMAS (Giresun) - Kuş da onunla beraber gidecek.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Kuşla beraber mi gidiyor? Gerçekten çok ilginç bir yaklaşım.

Zeytinlikleri madenciliğe, hele hele karbon salımı için uluslararası sözleşmelere imza koyduğumuz ve termik santrallerden çıkma taahhüdünde bulunduğumuz göz önünde bulundurulduğunda bu teklifle kömür uğruna zeytini feda etmenin anlamsızlığı bir kere daha gözler önüne serilmektedir.

Bir de insani boyutu var arkadaşlar. AKP'li milletvekilleri, MHP'li milletvekilleri; ya, bir gün dışarıya çıkıp da on beş gündür ağacını çocuğu gibi koruyan, onun için bir geçim kaynağı olma dışında bir yaşam biçimi olan kadınlarla bir empati kurdunuz mu? Ne diyor bu kadınlar, ne söylemek istiyorlar; hiç dinlediniz mi? (CHP sıralarından alkışlar) Ya, bir gün çıkın dinleyin, Allah aşkına dinleyin!

FAHRETTİN TUĞRUL (Uşak) - Keşke derdiniz ağaç olsa ya!

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Derdimiz ağaç değil mi! Arkadaşlar, nedir derdimiz, söyler misiniz?

FAHRETTİN TUĞRUL (Uşak) - Mesele ağaç değil! Keşke derdiniz ağaç olsa!

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Mesele tam da ağaç ama anlamak için ağacı sevmek gerek...

FAHRETTİN TUĞRUL (Uşak) - Çünkü siz bu vatanı sevmiyorsunuz. Siz bu vatanı sevmiyorsunuz.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - ...doğayı sevmek gerek, insanı sevmek gerek. Bu, İliç'te de yaşandı.

BAŞKAN - Sayın Şevkin, Genel Kurula hitap edin.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Bakın, ÇED'den dolayı... Siz süper izinle ÇED'i kolaylaştırıyorsunuz.

FAHRETTİN TUĞRUL (Uşak) - Keşke derdiniz ağaç olsa!

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Kurumlardan üç ay içerisinde eğer olumsuz rapor gelirse ÇED kabul ediliyor sanki karneniz çok iyiymiş gibi. İliç'te 9 insanımızı gömdük, Soma'da insanlarımızı gömdük, Bergama'da insanlarımızı gömdük. Bu kadar uzun süreçler diye bahsettiğiniz ÇED'de sınıfta kalmışken hangisinden bahsediyorsunuz?

FAHRETTİN TUĞRUL (Uşak) - Çevre meselesinde en son konuşacak sizsiniz, en son!

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Önce insanı seveceksiniz, önce doğayı seveceksiniz ve ağacı seveceksiniz ama bunu anlamak için... (CHP sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım Sayın Şevkin.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Maden Kanunu'nda bir kurul tanımı getiriyorsunuz arkadaşlar. Yani jeoloji mühendisleri tanımlamış "4'üncü grup madenler" diye bir maden grubu var arkadaşlar, bilimsel tanımı var. Nedir bu stratejik ve kritik maden tanımı? Yeniden bir tanım getiriyorsunuz arkadaşlar. Komisyondaki arkadaşlarıma, MAPEG'deki arkadaşlarıma soruyorum: Neden bu ihtiyaç? Niye 4 kuruma bırakıyorsunuz? Jeoloji mühendisleri tarafından bilimsel verilerle bu stratejik madenler zaten tanımlanmış. Neye varmaya çalışıyorsunuz? Niye özel ayrıcalık alıyor MAPEG burada? Bir yerleri peşkeş çekmeye mi çalışıyorsunuz? Yani yeter artık, gerçekten yeter! (CHP sıralarından alkışlar) Acele kamulaştırmayla açık olarak mülkiyet hakkına müdahaleyi barındırıyor arkadaşlar. Orman izni ve ÇED kararı aranmayacak, stratejik ve kritik maden tanımında söz konusu madenler için acele kamulaştırma getirilecek arkadaşlar. Madenlerin listesi yasal olarak değil Bakanlık kararıyla yapılacak. Şirketlerin stok miktarı...

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun.

MÜZEYYEN ŞEVKİN (Devamla) - Arkadaşlar, esas milliyetçilik nedir biliyor musunuz? İnsanını, canlısını, toprağını, suyunu, gelecek nesillerden ödünç aldığımız doğasını korumaktır. Lütfen, doğamıza, insanımıza, ağacımıza, meralarımıza, zeytinliklerimize ve ormanlarımıza sahip çıkalım; sadece kâr etmeyi düşünmeyelim diyorum.

Herkesi saygıyla selamlıyorum. (CHP ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)