GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu:
Yasama Yılı:4
Birleşim:6
Tarih:14.10.2025

DEM PARTİ GRUBU ADINA MEHMET ZEKİ İRMEZ (Şırnak) - Teşekkürler Sayın Başkan.

Öncelikle, ekranları başında bizleri izleyen tüm Türkiye halklarını ve cezaevlerinde bulunan tüm siyasi tutsakları saygıyla, sevgiyle selamlıyorum.

Şunu belirtmeliyim ki kültürel ve tarihî mirasların korunması, tarihî yapılara verilen önem ve değer, siyasetin dışında bir konu değil, tam da merkezinde yer alan bir meseledir. Zira bu değerlere yönelik yaklaşımlar ve uygulanan politikalar, mensubu olunan siyasal düşüncenin içinde geçmekte ve politik duruşu açıkça yansıtmaktadır.

Önergede özellikle örnek olarak sunulan Edirne Selimiye Camisi üzerinden tartışılan konu tekil bir örnek değildir; Türkiye'de pek çok tarihî ve kültürel yapı skandal niteliğindeki restorasyon çalışmalarıyla sık sık gündeme gelmektedir. Arama motorlarına "Türkiye-restorasyon-skandal" anahtar sözcüklerini yazdığınızda karşınıza sayısız örnek mutlaka çıkacaktır. Bunlardan yalnızca birkaçını burada hatırlatmak istiyorum: Özellikle, İstanbul Şile 'de çizgi film karakteri Sünger Bob'a benzetilen Ocaklı Ada Kalesi restorasyonu, geçmiş yıllarda Galata Kulesi'nde başlatılan restorasyon, Sümela Manastırı restorasyonunda projelere uyulmadığı iddiaları, dünyada eşi benzeri bulunmayan Diyarbakır surlarının maalesef içler acısı hâli, ayrıca Hatay Arkeoloji Müzesi'nde yaşananlar ve elbette daha birçok restorasyon rezaleti. Bu yaşananlar artık hata olarak tanımlanamayacak bir noktadadır, zira durum yapısal bir soruna işaret etmektedir; alanında ehil olmayan yandaşlara ait şirketlere verilen ihaleler, denetim mekanizmalarının işletilmemesi ve esas olarak meselenin öneminin kavranmaması bu yapısal problemin temelini oluşturmaktadır. Şırnak'ta, memleketimde de birçok tarihî yapı ya yanlış restore edilmiştir ya birilerinin kullanımına sunulmuştur ya da hiç restore edilmemiştir. Özellikle Faki Teyran Medresesi bunun en çarpıcı örneklerinden biridir. Bir de iyi bildiğim ve diğer örnek ise Şırnak'ın Cizre ilçesinde bulunan tarihî Bırca Belek surları tarihi altı bin yıl öncesine dayanan bu yapının restorasyonunda kepçeler mi kullanılmadı, duvarları yıkılma tehlikesi mi geçirmedi, restorasyonu yandaşlara mı verilmedi; en dikkat çekici olanı ise Bırca Belek'in AKP'lilerin hem kişisel hem de siyasi faaliyetlerini yürüttükleri bir ofis olarak kullanılmasıdır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun tamamlayın.

MEHMET ZEKİ İRMEZ (Devamla) - Kültür Bakanlığı bu ofisin boşaltılmasını her ne kadar talep etmiş olsa da bu talep yerine getirilmemiş, tarihî yapı, candaşların kullanımına sunulmuştur. Kültür Bakanlığına verdiğimiz soru önergesinde Bırca Belek'in işgaline karşı hangi adımların atılacağı ve yapının ne zaman boşaltılacağı yönündeki sorularımız cevapsız bırakılmıştır.

Sonuç olarak, kültür politikası bütünlüklü bir yaklaşımla ele alınmalıdır. Bir an önce hatalı restorasyonların durdurulması, sorumluların açığa çıkarılması ve bu alana gereken önemin verilmesi gerekmektedir diyerek Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (DEM PARTİ, CHP ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)