İYİ PARTİ GRUBU ADINA YASİN ÖZTÜRK (Denizli) - Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Meclise sunulan bu teklifi İYİ Parti olarak son derece önemli ve yerinde bir adım olarak değerlendiriyoruz çünkü bu mesele, partilerin ötesinde Türkiye'nin geleceğini, ekonomik bağımsızlığını ve teknolojik egemenliğini doğrudan ilgilendiren bir meseledir. Tarih boyunca sömürgeci devletlerin en belirgin özelliği sömürdükleri ülkelerin doğal kaynaklarını kendi teknolojileriyle zenginleştirip güç kazanmaları olmuştur. Bugün, 21'inci yüzyılın yeni sömürgeciliği artık toprakla değil bilgiyle ve teknolojiyle yapılmaktadır. Bu çağın petrolü artık nadir toprak elementleridir.

Değerli milletvekilleri, nadir toprak elementleri savunma sanayisinden elektroniğe, yenilenebilir enerjiden yapay zekâya, lazer sistemlerinden füze teknolojilerine kadar yüzlerce alanda stratejik öneme sahip 17 kimyasal elementten oluşur. Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırmalar Kurumu verilerine göre dünya rezervlerinin yüzde 80'ini işleme kapasitesiyle Çin tek başına kontrol etmektedir. Türkiye ise Eskişehir Beylikova sahasında yaklaşık 694 milyon tonluk rezervine sahiptir ve bu rezerv dünyada 2'nci büyük kaynaktır. Bu elementlerden özellikle lantan, seryum, praseodimyum, neodimyum, samaryum, gadolinyum ve Evropiyum Beylikova sahasında üretilebilir düzeyde bulunmaktadır. Ancak ne yazıktır AK PARTİ'si iktidarı yüzünden bu tarihi fırsatı elimizden kaçırmaktayız. Eti Madenin 2023 yılı Sayıştay Raporu çok açık bir şekilde uyarıyor: Yatırım süreçleri belirsiz, proje yönetimi zayıf, performans göstergeleri oluşturulmamış, pilot tesisin üretim kapasitesi, ekonomik fizibilitesi ve çevresel etki alanları kamuoyuyla paylaşılmamış. Bu tablo açıkça bir yönetim zafiyetidir ve bu zafiyet Türkiye'yi kendi zenginliğinin seyircisi hâline getirmektedir. Daha da önemlisi Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Amerikan Başkanı Trump ile yaptığı görüşmede nadir toprak elementleri konusunun gündeme geldiği bilinmektedir ancak bu görüşmelerin içeriği hâlâ açıklanmamıştır. Bu kadar stratejik bir konuda şeffaflık olmaması kabul edilemez. Bu ülkenin yer altı kaynakları kapalı kapılar ardında pazarlık söz konusu yapılamaz. Türkiye'nin doğal zenginlikleri hiçbir yabancı devletin ya da küresel şirketin çıkarına göre şekillendirilemez. Beylikova rezervi doğru yönetilirse Türkiye hem enerji dönüşümünde hem savunma sanayisinde bölgesel lider olur ama mevcut gidişle bu potansiyel sadece lafta kalacaktır. AK PARTİ'si yıllardır "yerli ve millî ekonomi" söylemiyle övünüyor ama ortada ne yerli teknoloji var ne de millî üretim kapasitesi.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun, tamamlayın.

YASİN ÖZTÜRK (Devamla) - Bilim insanlarının susturan, liyakati yok eden, kurumları etkisizleştiren bir yönetim Türkiye'yi ileriye değil, kaynak zengini ama teknoloji fakiri bir ülke hâline getirir. Bu nedenle biz diyoruz ki Meclis Araştırma Komisyonu vakit kaybedilmeden kurulmalıdır. Komisyon, yalnızca kâğıt üstünde değil, gerçekten yetkili bağımsız ve teknik uzmanlarla donatılmış olmalıdır. Eti Maden TENMAK ve NATEN ve Enerji Bakanlığının tüm faaliyetleri detaylı bir şekilde incelenmelidir. Sayıştay raporundaki tespitlerin gereği yapılmalı, planlama, denetim ve şeffaflık sağlanmalıdır. Unutmayalım, Beylikova sadece bir maden rezerv alanı değil, Türkiye'nin stratejik kader noktasıdır. İYİ PARTİ olarak biz, milletin çıkarlarını önceleyen her adımın arkasındayız ama bu ülkenin kaynaklarını kişisel çıkarlarına, dış baskılara ve siyasi propagandaya alet eden her anlayışın da karşısındayız diyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (İYİ Parti, CHP ve YENİ YOL sıralarından alkışlar)