AK PARTİ GRUBU ADINA İBRAHİM YURDUNUSEVEN (Afyonkarahisar) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sayıştay kurumunun 2026 Bütçesi üzerine AK PARTİ Grubum adına söz almış bulunmaktayım. Bu vesileyle, Gazi Meclisimizi ve ekranları başında bizi seyretmekte olan ve 24'üncü kez bizlere bütçe yetkisi veren aziz milletimizi saygıyla selamlıyorum.

Mali sistem açısından Selçuklulardan ve İlhanlardan önemli derecede etkilenen Osmanlı Devleti'nde mali denetim, 16'ncı yüzyıldan maliye nezaretinin kuruluşuna kadar geçen süre içinde Başbâki Kulluğu tarafından yerine getirilmiştir. Mali istikrarın sağlanması, gelirlerin ve giderlerin kontrol altına alarak güçlü bir kamu maliyesinin tesisi ve sürdürülmesi yönünde çalışmalar devam etmiş olup bu doğrultuda yapılan önemli girişimlerden biri de Batı'daki gelişmelere paralel olarak 29 Mayıs 1862 tarihinde Sultan Abdülaziz Han'ın İrâde-i Seniyye'siyle aynı tarihte Sayıştayın bugünkü kurumsal altyapısını oluşturan Divan-ı Muhasebat'ın kurulmasıdır. Daha sonra, Sultan Abdülhamit Han'ın Gülhane Hatt-ı Hümâyunu'yla yürürlüğe giren 1876 Kanun-ı Esasi'nin 105, 106 ve 107'nci maddelerinde Divan-ı Muhasebat'a yer verilerek anayasal bir kurum hâline getirilmiştir. Sayıştay, Anayasa'mızın 160'ıncı maddesine göre Türkiye Büyük Millet Meclisi adına kamu idarelerinin bütün gelir ve giderleri ile mallarını denetlemek ve kesin hükme bağlamakla görevli bir yüksek denetim kurumudur. Sayıştay, kamu menfaatlerini koruma ve idarenin denetim yoluyla geliştirilmesini temin bakımından son derece önemli bir görev ifa etmektedir.

Ülkemizde şeffaf, hesap verilebilir ve uluslararası standartlara uygun bir kamu mali yönetim sisteminin kurulmasına yönelik adımlardan biri de 6085 sayılı Sayıştay Kanunu'yla atılmıştır. Sayıştayın görev ve yetki alanını genişleten bu kanunla kamu kaynağı kullanılan tüm faaliyetler dış denetim kapsamına alınarak Sayıştay denetim kapasitesi gelişen ve nitelikli raporlar üreten bir yapıya kavuşturulmuştur. Günümüzde Sayıştay köklü geçmişi, güçlü mesleki ve kurumsal kapasitesiyle uluslararası standartlara uygun yüksek kalitede raporlama yapan bir kurum hâline gelmiştir. Sayıştay, yasalarla kendisine verilen görevleri yerine getirirken sadece kamu idarelerinin hata ve eksikliklerini bulmaya odaklanmamakta, bunların yanında kamu kurumlarımıza mali iş ve işlemlerle ilgili rehberlik de sağlamaktadır. Denetim raporlarında yer alan değerlendirmelerden tespit edilen eksikliklerin pek çoğunun aynı yıl veya takip eden bir içerisinde yerine getirildiği veya düzeltildiği de görülmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Sayıştay raporları, kamu idarelerinin faaliyetleriyle ilgili eksiklikleri görerek iş ve işlemlerini daha iyi yürütmeye teşvik etmektedir. Denetim raporları aracılığıyla kamu idarelerinin faaliyet ve sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine ve kamuoyuna güvenilir ve yeterli bilgi sunulmaktadır. Sayıştay denetimleri, kamu mali yönetiminin hukuka uygun olarak yürütülmesini ve kamu kaynaklarının korunmasını sağlamak da kamu idarelerinin performansının değerlendirilmesine, hesap verme sorumluluğuyla mali saydamlığın iyileştirilmesine ve yaygınlaştırılmasına da yardımcı olmaktadır.

Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporu'nda görüleceği üzere son beş yıllık dönemde Sayıştayın denetlediği kamu idare sayısı sürekli artış göstermektedir. 2020 yılında denetlenen kamu idaresi sayısı 509 iken 2021 yılda 535, 2022 yılında 578, 2023 yılında 668 ve 2024 yılında da 768 olmuştur. Bu durum, Sayıştayın denetim kapasitesini sürekli geliştirdiğini de göstermektedir. Sayıştay raporları kamu idarelerine faaliyetleriyle ilgili olan eksiklikleri göstererek raporlardaki önerileri de dikkate almak suretiyle iş ve işlemlerini daha iyi yürütme imkânı sağlamaktadır. Sayıştay tarafından yürütülen denetimler aracıyla bütçe hakkının gereği olarak kamu idarelerinin faaliyetleri ve sonuçları hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisine güvenilir ve yeterli bilgi sunulmaktadır. Sayıştayın gerek idari faaliyetler raporundan, gerekse hazırladığı denetim raporlarından denetim ve yargı faaliyetlerinin etkinliğini, verimliliği artırmaya yönelik dijital dönüşüm çabalarına önem verildiği görülmektedir. Sayıştay denetim süreçlerini modern teknolojiyle uyumlu hâle getirmek suretiyle Dijital Mevzuat Asistanı Projesi başta olmak üzere yapay zekâ ve makine öğrenme gibi teknolojilerden faydalanmaktadır. Atılan bu adımların hem kurumsal kapasitesini geliştirmede hem de denetimin kalitesini artırmada Sayıştaya yeni bir vizyon verildiği de gerçektir.

Ben buradan sizlere bir şey daha söylemek istiyorum. Bizlere temsil yetkisi veren Afyonkarahisarlı asil hemşehrilerime seslenerek AK PARTİ hükûmetlerinin seçim bölgem olan Afyonkarahisar'a yaptıkları ortada. Biz de Afyonkarahisar için bugüne kadar yapılanların üstüne neler katabiliriz, bir taş üstüne taş daha bırakabilir miyiz gayretiyle ve inancıyla çalışmaktayız AK PARTİ milletvekilleri olarak. Buradan tekrar aziz milletimize teşekkür ediyorum.

Bu düşüncelerle, 24'üncüsünü gerçekleştirdiğimiz bütçemizin tüm ülkemize hayırlı olmasını diliyor, başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere tüm Bakanlarımıza, Plan ve Bütçe Komisyonunda çalışan tüm milletvekillerimize ve özellikle Meclis personelimize teşekkür ediyor, Gazi Meclisi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)