ÖZCAN YENİÇERİ (Ankara) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nda yapılan değişiklikle sürücü belgesi almak için getirilen ilköğretim mezunu olmak şartının uygulamada yarattığı sorunlarla ilgili olarak söz almış bulunuyorum. Hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bilindiği gibi, sürücü belgesi alınmasında ilköğretim mezunu olma şartının uygulanması 1996 yılında başlıyor ve sonra bu 2000'e erteleniyor, daha sonra 2004 yılına erteleniyor. 2004 ile 2006 yılları arasında yaklaşık bir buçuk yıl içinde hayata geçirilen düzenleme 5 Temmuz 2006 tarihinden itibaren şartların zorlamasıyla beraber beş yıl ertelenmiş, 5/7/2011 tarihinden itibaren uygulamaya girmiştir.

Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre hâlihazırda ülkede 18 milyonun üzerinde beş yıllık ilkokuldan mezun olmuş vatandaş bulunmaktadır. Eğitimlerine çeşitli sebeplerden dolayı devam edemeyen bu vatandaşlarımız içerisinde hâlen sürücü belgesi almamış çok sayıda vatandaş vardır. Hâlihazırda, B sınıfı sürücü belgesini E sınıfı sürücü belgesine yükseltmek isteyen ilkokul mezunu bir vatandaştan bunu gerçekleştirmek için ilköğretim okulundan mezun olması şartı isteniyor. Bu, birinci sınıf bir haksızlıktır.

Bilindiği gibi, yasalar ile yapılar arasında doğrusal bir ilişki vardır. Yasaların toplumsal yapı ya da gerçeklere uygun olduğu sürece uygulama şansı olur. Çıkarılan yasaların, toplum gerek ve gerçekleriyle uyumlu olması esastır.

1996 yılında Karayolları Trafik Kanunu'nda yapılan değişiklikle sürücü ehliyetine sahip olmayı ilköğretim mezunu olma şartına bağlayan yasa, ilkokul mezunu olup ilköğretimi bitirme imkânı bulamayanlar için mağduriyet yaratmıştır.

Bugünlerde zorunlu eğitimi on iki yıla çıkaran yasa da Mecliste görüşülmek üzere gün sayıyor. Zorunlu eğitimin sekiz yıldan on iki yıla çıkarılmasının sürücü ehliyetine sahip olma hususunda yeni mağduriyetleri üretme imkânı vardır.

Trafik kazalarıyla ilkokul ya da ilköğretim okulu mezunu olmak arasında doğrusal bir bağlantı olduğu hususunda bugüne kadar tespit edilmiş bir sonuç da yoktur. Yasanın yürürlüğe girmesinden önce ehliyet almış ilkokul mezunlarının daha çok trafik kazasına karıştığıyla ilgili kapsamlı bir çalışma sonucu ortaya konan istatistiki bir bilgi yoktur.

Avrupa Birliği ülkelerinde sürücü belgesiyle ilgili eğitim şartı bulunmamaktadır. Bu ülkelerin birçoğunda ehliyet almak için okuryazar olmak yeterli sayılmaktadır çünkü güvenli araç kullanımı, beceri kazanma ve yetenek işidir. Bu beceriyi her eğitim seviyesindeki kişi kazanabilir. Ehliyet alabilmek için önemli olan araç kullanma becerisini kazanmış olmak, trafik işaret ve levhalarını tanımak ile kuralları iyi biliyor ve onlara uyuyor olmak esastır.

Sürücü belgesi almak için ilköğretim mezunu olmak şartı ilkokul mezunu vatandaşların komşu ülkelerden yüksek bedeller ödeyerek sürücü belgesi almasına da sebep olmaktadır. Yabancı ülkelerden alınan bu sürücü belgeleri daha sonra Türkiye'de değiştirilmektedir.

Sürücü belgesi alma konusundaki eğitim şartı, sürücü belgesiz araç kullanımlarını artırmakta, sahte diploma hazırlama ve sahte ehliyet verme gibi kanunsuzlukların ortaya çıkmasına da sebep olmaktadır.

Mevcut uygulamanın ilkokul mezunlarının sürücü belgesi alamaması konusunda ortaya çıkardığı mağduriyetin ve eşitsizliğin bir an önce giderilmesi gerekmektedir. Yasaların insanlar için olduğu anlayışı demokratik bir anlayıştır. İnsanları yasalar için düşünen anlayış ise totaliterdir. İnsanlar yönetilir, hayvanlar güdülür, araçlar da sürülür. Bu anlamda eğitime her türlü sorunu çözücü bir süreç olarak bakmak da doğru bir yaklaşım tarzı değildir.

"Eğitim cehaleti yok eder ama insanlık öğretmez." diye bir atasözümüz var. Bu atasözüyle aslında biraz da bu duruma vurgu yaparak ifade etmek mümkün.

Eğitimin bu anlamda otomobili, motoru, trafik işaretlerini tanıtmada çok büyük bir rolü olacaktır kuşkusuz ancak sürücülüğü tümüyle, ehliyeti tümüyle de ilköğretim eğitimine bağlamak ya da onun bir fonksiyonu olarak görmek doğru değildir. Zira araçları insanlar kullanmaktadır. Sürücü belgesi için genel bilgi, görgü ve bakış açısı veren bir ilkokul ya da ilköğretim okullarının rolü inkâr edilemez ancak konu büyük ölçüde uygulama ve doğrudan konuyla ilgili olarak açılan kurslarla da yakından ilişkilidir. Bu nedenle de Millî Eğitim Bakanlığının denetleyebileceği sayıda kurs açılmasına müsaade edilmesi doğru bir yaklaşım olacaktır.

Sürücü ehliyeti için ilkokul mezunlarının da sürücü ehliyeti alabilmesi için yeni bir düzenlemenin yapılması için yasada gerekli değişikliklerin yapılması gerekiyor diyor, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Yeniçeri.