| Konu: | TAPU KANUNU VE KADASTRO KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARI VE TEKLİFİ |
| Yasama Yılı: | 2 |
| Birleşim: | 101 |
| Tarih: | 02.05.2012 |
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Trabzon) - Sayın Başkan, çok değerli milletvekilleri; yüce Meclise sevk edilen Tapu Kanunu ve Kadastro Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı sebebiyle huzurlarınızdayım. Bu vesileyle yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.
Bilindiği üzere, yüz altmış beş yıllık geçmişi ve birikimi ile 22 bölge, 957 tapu ve 81 kadastro müdürlüğünden oluşan teşkilatıyla mülkiyet bilgilerini üretip arşivleyen Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğümüz.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, genel anlamda, taşınmaz malların sınırlarını arazi ve harita üzerinde belirtip hukuki durumlarını tespit etmek suretiyle, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu'nun öngördüğü tapu sicilini kurmak, mekânsal bilgi sisteminin altyapısını oluşturmak hedefi doğrultusunda çalışmalarını yürütmektedir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, son sekiz yıl itibarıyla yürüttüğü projelerle ülkemizin kısa, orta ve uzun vadede büyümesine katkı sağlayacak önemli adımlar atmıştır. Bu çerçevede, Türkiye kadastrosunun tamamlanması projesiyle 2004 yılından bu yana 13 bine yakın birimin kadastro çalışması bitirilmiştir. 2004 öncesinde yılda ortalama 350 birimin kadastrosu yapılırken, hükûmetlerimiz döneminde yıllık ortalama 1.750 birimde kadastro çalışması yapılabilmiştir. Mülkiyet kadastrosunu bitirme oranımız yüzde 99,5 seviyelerinin üzerine çıkmıştır. Kadastro çalışmalarındaki devlete olan maliyet 200 milyon TL azaltılmış, yine bu çalışmalar sırasında toplanan harçlarla 150 milyon TL harç ve vergi geliri sağlanmıştır. Bu projeyle mülkiyetlerin belirlenmesi sağlanmış, ihtilaflar büyük ölçüde giderilmiş, devlete ve vatandaşa ait gayrimenkul envanterleri netleştirilmiştir. Vergi kayıpları önlenmiş, düzenli kentleşmenin altlığı oluşturulmuştur ve yatırım ortamı iyileştirilmiştir. Avrupa Birliği sürecinde işleyen bir arazi kayıt sistemi oluşturularak "Mekânsal Bilgi Sistemleri" adlı çalışmalara da katkı sağlanmıştır. Harita Bilgi Bankası Projesi'yle bakanlıklara, kamu kurum ve kuruluşları ile belediyelere, üretimi planlanan, devam eden ya da tamamlanan harita bilgilerini kaydetmeleri zorunluluğu getirilmiştir.
Türkiye Ulusal GPS -yani konum belirleme sistemi- Ağı ile tüm Türkiye genelinde yirmi dört saat gerçek zamanlı ölçü yapmaya yani coğrafi konumu santimetre duyarlılığında belirlemeye ve mevcut haritaları uluslararası koordinat sistemine dönüştürmeye imkân tanıyan yeni bir sistem oluşturulmuştur. Yılda 75 milyon TL tasarruf sağlayan bu proje sayesinde tüm Türkiye genelinde ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde GPS kullanılarak santimetre doğruluğunda coğrafi bilgiler elde edilebilmektedir.
Yürüttüğümüz bir diğer çalışma olan Tapu Arşiv Sistemi Projesi ile de Osmanlı döneminden beri korunan tarihî değeri haiz ülkemiz ve yirmi beş ülkenin tarihî ve stratejik öneme sahip taşınmaz mal kayıtları yok olmaktan kurtarılarak uzun yıllar yaşatılması ve istifade edilebilmesi sağlanmıştır. Projeyle Osmanlı arşiv belgelerinin en son teknoloji kullanılarak görüntüleri ve mikrofilmleri alınmış, araştırmacıların aslına uygun olarak dijital ortamda kolayca bu belgelere ulaşabilmesi sağlanmıştır.
Saygıdeğer milletvekilleri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğümüzün yürüttüğü bir diğer çalışma ise 2/B kadastrosudur. 2005 yılında yürürlüğe giren 5304 sayılı Yasa'yla yapılan değişiklik sonucu tesis kadastrosu kapsamında yaklaşık 8.692 birimde 74 bin kilometrekare orman alanının kadastrosu tamamlanmıştır.
Halk dilinde "2/B" diye adlandırılan, bilim ve fen bakımından orman niteliğini kaybeden yerlerin hazine adına orman sınırları dışına çıkarılması işlemi de orman kadastrosunun yine bir parçasıdır. Bu kapsamda da, yine, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü 203 bin hektarlık alanın kadastrosunu bitirmiş ve 2/B kapsamında satışa hazır hâle getirmiştir. Ayrıca, 1.993 birimde de 193 bin hektarlık sahada çalışmalar bitirilmek üzeredir. 93 bin hektarlık alanda da yol, dere, tapulu şahıs parselleri isabet eden alanların olduğu tespit edilmiş ve bunların düzeltilmesi cihetine gidilmektedir.
Değerli milletvekilleri, yürüttüğümüz en temel e-devlet projelerinden biri olan Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi Projemiz yani TAKBİS ile Türkiye genelinde tapu ve kadastro kayıtlarının bilgisayar ortamına aktarılması, tüm faaliyetlerin bilgisayar sistemi üzerinden yürütülmesi, böylece, gerek özel gerekse kamu taşınmaz mallarının etkin biçimde takip ve kontrolünün yapılması, ilgili kurum ve kuruluşlarca mülkiyete ilişkin her türlü sorgulamaların yapılabilmesi sağlanmıştır.
Yine, TAKBİS ile kesin, şeffaf, güncelleşmiş, denetlenebilir bir tapu sistemi oluşturulmaktadır. TAKBİS ile tapu ve kadastro birimlerindeki yaklaşık 1.300 çeşit işlemde vatandaşlarımıza güvenilir, güncel ve hızlı bir şekilde hizmet sunumu sağlanmaktadır. Proje kapsamında bugün itibarıyla tüm tapu bilgileri bilgisayar ortamına alınmış ve TAKBİS, 957 tapu müdürlüğümüzde kullanılır hâle gelmiştir. Şu an itibarıyla kurumlara on-line veri paylaşımı yapılabilmektedir. Bunun yanında, yapacağımız çalışmalarla on-line veri paylaşımı gayrimenkulle ilgili olan herkese yaygınlaştırılacaktır. TAKBİS'le birlikte işlem yoğunluğu fazla olan tapu müdürlüklerinde vatandaşa verilen hizmet kalitesinin yükseltilmesi ile personelimizin çalışma ve iş üretme kapasitelerinin artırılması amacıyla on-line randevu, numaratörlük başvuru ve SMS bilgilendirme sistemi uygulamalarına başlanmıştır. Bu sayede vatandaşlarımızın tapu harçlarını bir defada ödeyebilmesi ve tapuya gittiğinde tapu işlemlerinin tamamını bitirebilmesi sağlanmıştır.
Yine, TAKBİS'le birlikte tapu bilgileri e-devlet kapısından vatandaşlarımıza sunulmaya başlanmıştır. Vatandaşlarımız bilgisayara girmek suretiyle kendilerine ait taşınmazların tüm bilgilerine ulaşabilmektedirler. Bu sistem sayesinde, vatandaşlarımız, taşınmazlarının bulunduğu şehirlerinin krokisini ve arsalarının bulunduğu konumda bulunan her türlü gayrimenkul bilgilerini coğrafi bilgilerini içerecek şekilde bilgi edinebilmektedirler.
2011 yılı içerisinde çıkardığımız Yetki Alanı Dışında Kayıtlı Bulunan Taşınmazlarla İlgili Tapu İşlemlerinin Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik'le vatandaşlarımız, artık, satış, ipotek ve tapuya dair işlemlerini tapunun bulunduğu tapu dairesine gitmeden başka bir ilden tapu dairesinden de yapabilmektedirler. Bu işlemler 2012 sonu itibarıyla tüm yurdumuzda yaygın hâle getirilecektir. Ayrıca, yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye'deki taşınmazlarına yönelik işlemlerini de yürütebilmek için yine aynı şekilde düzenlemeler yapılabilmekte. Yurt dışındaki vatandaşlarımız büyükelçiliklere gitmek suretiyle Türkiye'deki gayrimenkullerine dair işlemleri, alım, satım, ipotek yapma gibi işlemleri yürütebilecektir.
Yine, geçen yıl şubat ayında başlattığımız tapu ve kadastro verilerinin sayısal olarak toplanmasına ve bire bir ile uyumlaştırılmasına olanak tanıyan web tabanlı uygulama yazılımı olan kadastro veri konsolidasyonu çalışmalarına ağustos ayından itibaren yapılan veri girişleri ile Türkiye'de bulunan 60 milyon parselden 40 milyon parselin parsel kadastrosu verileri elektronik ortama taşınmıştır.
Tapu müdürlüklerimize yönelik başlattığımız hizmet takip masası uygulaması ile de tapu müdürlüklerimizde artık vatandaşlarımıza çok daha çağdaş, modern hizmet verilebilmektedir.
Yapılan bu iyileştirme çalışmalarından ve vatandaşlarımızın memnuniyet ölçümlemelerinden yaptığımız araştırmalarda vatandaş memnuniyetinin yüzde 96'lara çıktığı görülmektedir. Bunu inşallah yüzde 100'e çıkartacağız.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Vatandaş bize tam tersini söylüyor Sayın Bakan.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Yaptığımız anketlerden elde ettiğimiz memnuniyet oranı yüzde 96'dır.
Çok değerli milletvekilleri, yürüttüğümüz bir diğer proje olan Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi ile kadastro harita ve bilgilerinin güncellenmesi yapılarak pafta ve teknik arşiv verileri bilgisayar ortamına aktarılacaktır. 1/5.000 ve daha büyük ölçekli orta foto harita üretimi, taşra birimlerimize yönelik model ofis tasarımı ve yapımı, gayrimenkul değerlerinin tespiti ve kayıt altına alınmasına yönelik politikalar böylece belirlenecektir. Bu sistem 2012 yılı içerisinde 220 müdürlüğümüz, 2013 yılı sonu itibarıyla da tüm tapu birimlerimizde yaygınlaştırılmış olacaktır.
Bugün itibarıyla kalite yönünden de tapu müdürlüklerimiz kalite yönetim sistemi belgesi almaktadır. Bu çalışmalarda da yüzde 90 seviyelerindeyiz.
Yine, bugün huzurlarınıza getirmiş olduğumuz yabancılara taşınmaz mal satımıyla ilgili düzenlemeye baktığımız zaman, yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin ülkemizdeki tapu ve kadastroyla ilgili işlemlerini yapmak, Türkiye Cumhuriyeti uyruklu gerçek veya tüzel kişilerin yurt dışındaki taşınmazlarıyla ilgili hak ve menfaatlerini korumak, devletler arası emlak müzakerelerine katılmak görevi, yine, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne verilmiştir.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Avrupa Birliği müzakereleri çerçevesinde "Sermayenin Serbest Dolaşımı" faslı kapsamındaki yabancıların ülkemizde taşınmaz edinimi konusunda da sorumlu bulunmaktadır. Bugün dünyaya baktığımızda, artık uluslararası sermaye dünyanın yaklaşık 195-200 ülkesine girebilmektedir, bir şekilde girebilmektedir. Gayrimenkul satımı konusunda, taşınmaz edinimi konusunda yabancı sermayeyi, uluslararası sermayeyi ülkesine en çok getirebilen ülkelerin bugün dünyada en gelişmiş ülkeler olduğunu, en öz güvenli ülkeler olduğunu, en bağımsız ülkeler olduğunu ve dünya çapında da en söz sahibi ülkeler olduğunu görmekteyiz. Biz, bugün, huzurunuza getirdiğimiz yasa değişikliğiyle, gayrimenkul satışında çok önemli bir değişiklik yapmıyoruz. Zaten şu anda ülkemizde, gerek Türkiye'de kurulan yabancı sermayeli şirketlerden gerekse kendi ülkelerinde kendi kanunlarına göre kurulan şirketlerden yüzde 51'i Türklere ait olan ve yönetimi Türklere ait olan şirketlerin Türkiye'de taşınmaz edinimi konusunda -ki bundan önceki Anayasa Mahkemesi tarafından da geçen ve uluslararası anlaşmalara da bağlı olan yapı itibarıyla- bir değişiklik bulunmamaktadır. Sadece, gerçek kişilerin taşınmaz edinimleriyle ilgili bir değişiklik yapılmaktadır. Burada da mütekabiliyet şartı kesinlikle kaldırılmamaktadır, aksine, mütekabiliyet şartı çok daha netleştirilmektedir. Yani Türkiye'de özellikle 2000?
ALİM IŞIK (Kütahya) - Sayın Bakan, nerede var bu madde? Öyle bir şey yok. Nereden çıkarıyorsunuz bunu!
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Yasanın ruhuna baktığımız zaman, yasanın lafzına baktığımız zaman, yasanın anlamına baktığımız zaman, burada yetki Bakanlar Kuruluna verilmektedir. Yabancı gerçek kişilerin, hangi gerçek kişilerin ülkemizde gayrimenkul alabilecekleri, hangi şartlarda alabilecekleri konusunda yetki Bakanlar Kuruluna verilmektedir. Bakanlar Kurulu daimîdir, bu ülke var oldukça Bakanlar Kurulu da var olacaktır. Bakanlar Kurulu, hükûmet demektir. Bakanlar Kurulu, siyasi iradenin oluşturduğu hükûmet demektir.
Bu bakımdan, biz ülke menfaatleri doğrultusunda, Türkiye'nin kazandığı öz güven sebebiyle, Körfez'deki petrol sebebiyle oluşan fazla sermayenin artık Türkiye'ye yönelme ihtiyacı sebebiyle? Zaten 1 Temmuz itibarıyla tek kişi gelip Türkiye'de şirket kuracak ve uluslararası anlaşmalara göre bu şirket, Türkiye'de kurulan şirket Türkiye'nin Ticaret Kanunu'na tabi olarak Türkiye'den gayrimenkul alabilecek. Ama sermaye daha rahat aksın diye, daha büyük yatırımlar yapılsın diye biz Bakanlar Kuruluna yetki vermek suretiyle bunu basitleştiriyoruz, yoksa mütekabiliyeti kesinlikle kaldırmıyoruz. Ülkemize daha çok sermaye gelsin, gidip şirket kurarak, gidip ticaret odalarında veyahut da SPK gibi kurumlarda uğraşmasın diye, ülkemizin kanunlarının tahtında bu ülkede gayrimenkul taşınmaz alımını biraz daha fazla kayıt altına alıyoruz.
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bugüne kadar kayıt altında değil miydi Sayın Bakan?
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Yine, arazilerde ve arsalarda getirdiğimiz çok önemli bir şart var, diyoruz ki: Arsa ve araziyi 30 hektara kadar alsın. Zaten 1934 yılında çıkan kanunda bu vardı. Biz bunu şarta bağlıyoruz; iki yıl içerisinde, almış olduğu arsada ve arazide yapacağı projeyi getirip yapmazsa ve projeye başlamazsa Maliye Bakanlığı resen, ödediği parayı iade etmek suretiyle bunu hazine adına tescil edebilecektir.
Bu bakımdan, bu yasada, diğer taraftan, şirketlerle ilgili yaptığımız düzenlemeleri de biraz daha netleştirdik. Askerî yasak bölgelerde, stratejik bölgelerde, ülkemiz bakımından önemli bölgelerde tamamen bunu Dışişleri Bakanlığından yapılacak analizlerle ve Bakanlar Kurulunun vereceği yetki çerçevesinde, ancak o ülkenin vatandaşları gelip ülkemizden gayrimenkul alacak. Bu kanun çıkmakla hemen bugünden yarına yabancı uyruklu gerçek kişilerin ülkemizden gelip gayrimenkul almaları söz konusu değildir. Ayrıca bu çalışma, tüm dünya ülkelerindeki gayrimenkul satışları incelenerek yapılmıştır. Ankara Üniversitesiyle yapmış olduğumuz çok ciddi bir çalışma sonucu bu yasa taslağını hazırladık, tasarı hâline getirdik ve sizlere takdim ettik.
MEHMET ŞANDIR (Mersin) - Bu çalışmanın sonucunu beklemediniz Sayın Bakan.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Burada yaptığımız şudur: Öz güveni yüksek, Almanya gibi, İspanya gibi, İngiltere gibi, Amerika gibi ülkelerin yapmış olduğu satışlar incelenmiştir. İngiltere'de gayrimenkul satışları intifa hakkına bağlıdır, doksan dokuz yıllığına verilmektedir ama bir kısım tapu da verebilmektedir. Tapu verilen yerlerde hiçbir şart yoktur. İntifa haklarında da yine hiçbir şart aranmamaktadır. Almanya'dan, pasaportunuzu cebinize koyun, oturma müsaadesi olsun olmasın, gidip oradan gayrimenkul alabilirsiniz. İspanya, son sekiz yılda 350 milyar dolar gayrimenkul satışından?
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Suriye'de alabiliyor muyuz? Irak'ta alabiliyor muyuz? İran'da alabiliyor muyuz? Bana örneklerini verir misiniz?
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Saygıdeğer milletvekilleri?
MAHMUT TANAL (İstanbul) - İsrail'de alabiliyor muyuz? O örnekleri de verin bir zahmet.
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Zonguldak) - Amerika'nın eyaletlerinde alabiliyor musunuz Sayın Bakan?
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Bana İran'ı söyleyin, Suriye'yi söyleyin, Irak'ı söyleyin, Libya'yı söyleyin, Lübnan'ı söyleyin, Cezayir'i söyleyin, Tunus'u söyleyin. Lütfen yani sizden rica ediyorum Sayın Bakan, yakışmıyor?
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Saygıdeğer milletvekilleri, ifade ettim, yine yüce heyetinize ifade etmek istiyorum, arz etmek istiyorum: Taşınmaz mal satışında mutaassıp davranmayan, ülke menfaatleri doğrultusunda, uluslararası sermayenin çekilmesi doğrultusunda, uluslararası sermayenin yatırım yapması doğrultusunda ülke menfaatlerini öne alarak, ülkenin stratejik bölgelerini, askerî yasak bölgelerini ve ülkenin konumunu öne alarak bunu serbest bırakan ülkeler bugün öz güveni en yüksek olan ülkelerdir, bugün kendine güveni en yüksek olan ülkelerdir, dünyada en büyük söz sahibi ülkelerdir. Bu ülkeler, saydığımız zaman, kimlerdir?
MAHMUT TANAL (İstanbul) - Siz bunu onlara satmayacaksınız ki. Siz bunu kısıtlayan ülkelere satacaksınız.
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Bunu da az önce ifade ettim, yine ifade ederim ama gayrimenkul satışını kısıtlayan ülkeler, bugün petrol zengini de olsa, bugün altın zengini de olsa, bugün ekonomik bakımdan kalkınamamış ülkelerdir. Biz artık Avrupa'yla bütünleşmek istiyoruz, dünyayla bütünleşmek istiyoruz.
ALİ İHSAN KÖKTÜRK (Zonguldak) - Toprak satarak Osmanlı kalkınmamış Sayın Bakan. Siz nasıl kalkınacaksınız?
ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANI ERDOĞAN BAYRAKTAR (Devamla) - Türkiye artık gelişmiş bir ülkedir. Bugün dünya sermayesi güvenli bir liman olan Türkiye'ye akmak istemektedir. Bugün bu kanunun çıkacağının duyulmasından sonra sadece daire alımı için -rakam belki yanlış olabilir ama- bine yakın daire için kapora verilmiştir. Yabancılar gelsin hem yatırım yapsın hem ülkemizde ikamet etsin hem ülkemize daha çok turist gelsin diye bunu yapıyoruz ama ülkemizin menfaatlerini, ülkemizin stratejik konumunu, ülkemizin tarihten gelen sorumluluğunu da dikkate alarak bu kanunu meriyete koyacağız.
Bu bakımdan, bu kanunu sizin yüce takdirinize sunuyorum. Çıkacak, Meclisin vereceği karar doğrultusunda, biz de vatanımıza, milletimize, gayrimenkul satışı noktasında ülkemiz menfaatleri neyi gerektiriyorsa o doğrultuda yapacağımızı sizlere ifade etmek istiyorum.
En içten saygılarımı sunuyorum ve teşekkür ediyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)
BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Bakan.