MEHMET HİLAL KAPLAN (Kocaeli) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; günün ilk saatlerinde, bu saatte yine karşınızda olmanın ne kadar sağlıklı olduğunu bilmiyorum, takdirlerinize bırakıyorum, yüce heyetinizi saygıyla selamlıyorum.

İşçi sağlığı ve iş güvenliğinin temel dayanaklarından biri olan iş yeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanlarının yasadaki önemine değinmek istiyorum.

Herkesin şunu bilmesini istiyorum ki, Türkiye'de işçi sağlığı, iş yeri hekimliğiyle ilgili büyük emek Türk Tabipleri Birliğinindir. Türk Tabipleri Birliğini, işçi sağlığı alanında mesleki faaliyet gösterme yeterliliği kazandıran temel eğitim sertifika programıyla yaklaşık 30 bin hekime sertifika programı yaparak iş yeri hekimliğinin ayrı bir branş dalı olmasında emeği geçtiği için kutluyorum.

İş yeri hekimliğinde esas olan koruyucu hekimliktir yani çalışanın çalışacağı ortamdan dolayı zarar görmesini engellemektir. Her ne kadar iş yeri hekimliğinde reçete yazılarak, ayakta tedavi edilerek hastanelerin yükünün azaltılması hedefleniyorsa da koruyucu hekimlik asıl hedeftir. Şöyle ki: Bir hekimin işe girerken bir işçinin işe uygun olup olmadığına, işçinin işe uygunluğuna, işin işçiye uygun olup olmadığına karar verebilmesi için iş yeri hekiminin o fabrikada üretim safhasında, ham madde safhasında, üretim safhalarının süreçlerinde ve en son, zararlı maddelerin süreçlerinde kişilere ne kadar zarar verdiğini bilmesi lazım. Işığından, neminden, gürültüsünden ve çıkan zararlı maddelerindeki iç ortamdaki emisyonlarından bilgi sahibi olması lazım.

Geçmiş dönemde, bu yasa tasarısı hazırlanmadan önce elli ve üzerinde işçi çalıştıran iş yerlerinde bu yasa böyleydi. İş yeri hekimleri fabrikada bulunuyordu. Fabrikadaki çalışanın koşullarına, işe uygun olup olmadığına karar veriyorlardı. Hatta belirli bir süre de, bazı iş yerlerinde yaklaşık üç ay, bazılarında altı ay ve bir yıl gibi sürelerle periyodik muayene yaparak o işte çalışmasının getirmiş olduğu zararların olup olmadığını kontrol ediyorlardı. Bugünkü yasa tasarısıyla elli ve üzerindeki iş yerlerinden bu görev alınarak fabrikaların dışında bir alanda "ortak sağlık birimi" adı altında piyasalaştırılmaya başlandı. İş yeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının, "ortak sağlık birimi" adı altında -fabrikanın dışındaki, fabrikayı bilmeyen, üretim aşamasını bilmeyen- üretimden kaynaklanan olumsuzlukların çalışan üzerindeki etkisini görmeden haftanın belirli günlerinde, hatta belirli saatlerinde birkaç saat gelerek, reçete yazarak işçi sağlığı ve iş güvenliğine yönelik tedbirleri alması mümkün değildir. Bu konumuyla zaten iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önüne geçmek de olası değil. Bu davranışla iş yeri hekimliğinin hekimlik niteliğini ayaklar altına almaktasınız. İş yeri hekimliğini tabir uygunsa çantacı hâline getirdiniz. Ortak sağlık birimleri? Özellikle metropol bölgelerinde, bazı arkadaşların bir araya gelerek 4-5 hekimin oluşturduğu sağlık biriminde, hekim, bir bakıyorsunuz, sabahleyin bir iki saat İstanbul'da Kartal semtinde, öğleyin Gebze'de bir iş yerinde, akşam Sultanbeyli'de, böyle elinde bir tansiyon aleti, çantacı niteliğinde gezerek iş yeri hekimliği yaptığını sanıyor. Bu yöntemle iş yeri hekiminin niteliğini düşürüyorsunuz. İş yeri hekimi ortam ısısını, nemini, gürültüsünü, çalışanın ayakta uzun süre kalıp kalmayacağının, neme ve gürültüye maruz kalıp kalmayacağının tespitini yapmak zorundadır. Biliyorsunuz ki bazı hastalıkların, özellikle ne zaman oluşacağıyla ilgili tedbirlerin alınması gerektiği önemlidir. İş yeri hekimliğinin hastalık oluştuktan sonra bir önemi haiz değildir. Örneğin, uzun süre ayakta çalışan bir kişinin varis hastalığına yakalanması ya da 80 desibelin üzerindeki bir ortamda uzun süreli çalışması işitme kaybına neden olacaktır. Amacımız işçinin çalıştığı ortamdan dolayı hastalanmamasına yardımcı olmakken, bu yöntemle, hastalandıktan sonra bir sağlık kuruluşuna gitme noktasına gelmektedir.

Zamanımın sınırlı olması nedeniyle hepinize tekrar sevgi, saygılarımı iletiyorum. (CHP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.