YILDIRAY SAPAN (Antalya) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; EXPO 2016 Antalya Kanun Tasarısı üzerine şahsım adına söz aldım. Hepinizi saygıyla selamlarım.

EXPO 2016 Antalya Dünya Botanik EXPO'sudur. EXPO sergilerinin olimpiyatlardan bile daha önemli ve büyük bir organizasyon olarak değerlendirilmesinin nedeni ziyaretçi sayısıdır. Osaka'da 1970'te yapılan EXPO'yu tam 60 milyon kişi izlemiştir, Monreal'dekini 53 milyon kişi, Paris'tekini 65 milyon ziyaretçinin gezdiği bilinmektedir.

EXPO'lar, yapıldığı şehirlere ve ülkelere sınıf atlatmış, gelişme süreçlerini hızlandırmıştır. Böyle bir organizasyonun Türkiye'de ilk kez yapılacak olması bizim için büyük bir şanstır. Antalya'nın ülkemiz turizminin başkenti sayılması, burada EXPO'nun düzenlenmesini daha da önemli kılmaktadır. Özellikle turizmin on iki aya yayılması ve çeşitlendirilmesi açısından katkısı fazla olacaktır.

Bu dev organizasyonun ülkemize kazandırılması sürecinde büyük gayret sarf edilmiştir. Kent dinamiklerinin tümünü içeren bir yapı oluşturulmuştur. Kurumlarımız, bu yapıyı önce "Antalya ve Türkiye" sloganıyla gerçekleştirmiştir. Bu yapı, kamu, özel sektör, sivil toplum güç birliğinin en güzel örneğini sergileyerek EXPO 2016'yı ülkemize kazandırmayı başarmıştır. EXPO'nun kazanılma sürecindeki icra kurulu Antalya Valiliği, Antalya Büyükşehir Belediyesi, Gıda, Tarım, Hayvancılık İl Müdürlüğü, İl Kültür, Turizm Müdürlüğü, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası, Süs Bitkileri ve İhracatçıları Birliği ve Antalya Ticaret Borsasıdır.

Değerli milletvekilleri, tasarının taslağı elimize ulaştığında, Antalya'nın yerel dinamiklerinin ve sürecin önemli aktörlerinin ilgili düzenlemede yer almadığı dikkatimizi çekti. AKP Hükûmetinin bu tasarı ile EXPO'yu Antalya'dan tamamen koparıp Ankara'ya taşımak istediğini, ismi dışında Antalya ile ilişiğinin kesilmek istendiğini fark ettik. Yine bununla birlikte, AKP'nin, Antalya 2016 EXPO'sunu kente ve ülkeye değil sadece kendi yandaşlarına yeni bir rant alanı olarak gördüğü anlaşılıyordu.

Tasarının ilk hâlinde Antalya Botanik EXPO'suna emek veren, bu organizasyonun ülkemize kazandırılması için çaba harcayan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı Antalya Ticaret ve Sanayi Odası ve Antalya Ticaret Borsası gibi kuruluşlar devre dışı bırakılmıştır. Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği dışlanmıştı. Ayrıca EXPO'nun proje hazırlama ve yapım sürecinde mutlaka yer alması gereken Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı ziraat mühendisleri, mimarlar ve peyzaj mimarları gibi şubeler de yok sayılmaktaydı. Kısaca, AKP Hükûmeti Türkiye ve Antalya için böylesine önemli bir projenin yönetim ve icra kurullarında kendisine bağlı bürokrasiyi tercih ediyordu.

Bu noktada Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliğine ayrı bir parantez açmamız gerekir. Bu birlik EXPO 2016 sürecinin ana aktörüdür, projenin tüm aşamalarına büyük emek harcamış ve geçen yıllarda edinilen tecrübeler sayesinde uluslararası EXPO'lar konusunda büyük birikime sahiptir. Aynı zamanda da botanik EXPO'ların en önemli mercisi olan Uluslararası Bahçe Bitkileri Üreticileri Birliği nezdinde Türkiye delegasyonu olarak yer almış ve burada Yönetim Kuruluna seçilmiştir. EXPO 2016 için bu kadar önem taşıyan bir kurumun tasarı dışında bırakılması kabul edilebilir bir anlayış değildir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; EXPO 2016 Antalya Kanun Tasarısı'nın Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri olarak Antalya dinamiklerinin bu projede mutlaka yer alması, EXPO 2016'nın Antalya'dan kaçırılmaması gerektiğine dikkat çektik. Verdiğimiz değişiklik önergeleriyle bir nebze de olsa başarılı olduk. Bu önergelerle EXPO 2016 Yönetim Kuruluna, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı ve Antalya Ziraat Odası Başkanını eklettik. Yine, Komisyondaki çabalarımızla ve önergelerimizle eski adı "Danışma ve Yönlendirme Kurulu", yeni adı "EXPO Konseyi" olan  birimin üyelerinin 33'ten 54'e çıkmasını sağladık. Buraya, Antalya'daki 19 ilçe belediyemizi, Antalya Kent Konseyini, Akdeniz Üniversitesini eklettik, kent dinamiklerinin bu konseyde temsil edilmesine önayak olduk.

Ancak burada, diğer arkadaşlar gibi, ben de bir noktaya değinmeden geçemeyeceğim: Komisyon toplantısında AKP'nin 2 Antalya milletvekili söz Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliğine gelince anlam veremediğimiz, aşırı bir tepki gösterdi. Âdeta bu kurum onların gözünde düşman olarak algılanıyordu. Sonradan araştırdığımızda öğrendik ki Birliğin Başkanıyla aralarında kişisel çekişmelerden kaynaklanan bir anlaşmazlık varmış. Bu yüzden, aslında projenin tam da kalbinde yer alması gereken bu Birliğin yönetim kurulunda yer almaması için ısrar ediyorlarmış. Aslında, bir ilin en yüksek mülki amirini yetkisi olmadığı hâlde ayağına çağıran bir AKP anlayışından başka da bir şey beklenmezdi. Dolayısıyla, bu davranış biçiminin de bu arkadaşa yakışmadığını söyleyemeyeceğim.

Daha sonra AKP milletvekilleri yoğun ısrarlarımız üzerine eğer istenirse bu Birliğin yönetim kuruluna ATSO veya Ziraat Odası kontenjanından girebileceğini belirttiler. Ancak bu Birlik Ziraat Odasına üye olmadığı gibi ATSO'nun da yönetim kadrosunda yoktu. AKP her zaman olduğu gibi yanlış bilgilendirme yapıp arkadan dolanmak suretiyle kamuoyunu yanıltmaya çalışmıştır.

Değerli milletvekilleri, Komisyondaki ısrarlarımıza ve vermiş olduğumuz değişiklik önergelerine rağmen AKP'nin ısrarla diretmesi sonucunda kanunda bazı eksikliklerin olduğunu düşünüyoruz ve kamuoyuna buradan duyuruyoruz.

Tasarıda, ajans birimlerinin çalışma usul ve esaslarını düzenleyen yönetmeliğin çıkarılması için altı ay süre konulmuştur fakat en geç dört ayda mutlaka hazırlanması gerekmektedir. Bu konuda zamanla yarıştığımız unutulmamalıdır. Yalnız bilinmelidir ki bunu da yine AKP anlayışı engellemiştir.

EXPO 2016 Yönetim Kurulu Başkan Vekilinin mutlaka Antalya Valisi olması gerekmektedir çünkü devlet geleneğinde vali bir ilin en yüksek mülki amiridir. Ancak AKP, ısrarla, Başkan Vekilinin Bakanın atayacağı bir genel müdür olmasının önünü açmıştır. Anlaşılıyor ki valiyi genel müdüre ezdireceklerdir. Bu düzenleme devlet teamüllerine ters düşmüştür.

Yönetim Kurulunda Antalya Ticaret Borsasının da mutlaka olması gerektiğini anlattık fakat bu önerimize de ısrarla karşı çıkıldı.

İlgili komisyonda biz Cumhuriyet Halk Partisi milletvekilleri olarak kanunda belirtilen Genel Sekreterin her üç kurulda da oy hakkı olmaması ve etkinliğinin azalması gerekliliğinden bahsettik. AKP, Genel Sekreterin çalışma alanlarını genişleterek, kanunda yer alan "İcra Komitesi"ni "Genel Sekreter" olarak değiştirip Genel Sekretere bağladı.

Ajansı temsil etmek ve yurt dışı ilişkilerde yetkili organ görevini yapmak üzere Bakan tarafından bir EXPO komiserinin atanması gereklidir. Uluslararası Sergiler Bürosuna göre de bir EXPO komiserimizin olması gereklidir fakat AKP, EXPO komiserinden sadece "Tanımlar" bölümünde bahsedilmesini istemiş, EXPO komiserini bir anlamda da pasifize etmiştir.

Ayrıca, EXPO'nun bitmesiyle birlikte, yaptırılan sergi alanının, bu amaç için Ajansa tahsis edilmiş binaların, tesis ve müştemilatın Antalya'daki kuruluşlara tahsis edilmesi gereklidir. Oysa ilgili taşınmazların Bakanlığa kalmasının AKP tarafından uygun olduğu belirtilmiştir.

Görüldüğü üzere, EXPO 2016 Antalya Projesi ülkemiz ve Antalya'mız için çok büyük önem taşımaktadır. Biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak bu sürecin hep takipçisi olduk. Ayrıca, biz Antalya milletvekilleri olarak bu denli büyük bir organizasyonun Antalya'da yapılacağından dolayı gururlandık. Plan ve Bütçe Komisyonunda, tabiri yerindeyse, projenin Antalya'dan kavga dövüş kaçırılmaması ve Antalya'nın yerel dinamiklerinin EXPO 2016 sürecinde olması için gayret gösterdik. Bazı konularda AKP'nin inadını kıramadık çünkü Komisyona şartlanmış bir şekilde gelmişlerdi. Umuyorum ki Genel Kurulda haklı taleplerimizi görmezden gelmezler. Biz, tasarının tüm olumsuz taraflarının, olumlu taraflarının bütün çıplaklığıyla kamuoyunun önüne çıkması için çalıştık, Antalya için çalıştık. Bu düzenlemenin önünü tıkamayacağız.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

YILDIRAY SAPAN (Devamla) - Gerekli katkıları koyduktan sonra Meclisimizden geçirerek bir an önce yasalaşması için çaba göstereceğiz. Sonuçta, aslolan Türkiye'dir, aslolan Antalya'dır.

BAŞKAN - Teşekkürler Sayın Sapan.

YILDIRAY SAPAN (Devamla) - Bitireyim Sayın Başkanım.

Ülkemizin bu düzenlemeye hak kazandığı en önemli uluslararası organizasyon olan EXPO 2016 Antalya Projesi'nin küresel ölçekte başarıya ulaşabilmesi için sivil toplum kuruluşlarının mutlaka EXPO 2016 kapsamına alınması sağlanmalıdır yoksa, sadece AKP İktidarının sahiplenerek başarması olası değildir. Gelin, bu işi kendimize saklamayalım, hep beraber yapalım.

Hepinize saygılar sunarım. (CHP sıralarından alkışlar)