NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Evet, değerli arkadaşlar, arkadaşlarımızın da ifade ettiği gibi, şu saat itibarıyla konu üzerinde konuşulmadık herhangi bir şey kalmadı ama bazı hususların tekrar, özellikle altının vurgulanması gerekiyor, bizim vurgulamamız gerekiyor.

Bu tasarıyla ilgili olarak özellikle Milliyetçi Hareket Partisine mensup arkadaşlarımızın ortaya koyduğu bu tavır, hatta belki hassasiyet, aşırı hassasiyet diyelim, ne derseniz deyin, hiçbirisinin kesinlikle gerçekleşmeyeceğine ve gerçekleşme ihtimalinin de olmadığına samimiyetle inanıyoruz. Neden? Bakın?

Bu tasarıyla belediyelerin yetki içeriğinde en ufak bir artış, ilave yapılmamaktadır. Yani aynen öyle, yetki alanı genişletilmektedir ikisi farklı şey. Bir belediyenin yetki alanı genişletilmektedir, ama yetkilerinin özünde, sahip oldukları yetkilerde, özellikle bugün itibarıyla sistemimizde, merkezî yönetim ya da onların organları tarafından doğrudan ya da dolaylı olarak kullanılan yetkilerden hiçbir tanesi, oluşturulan bu büyükşehir belediye organlarına verilmemektedir, devredilmemektedir.

Bakın, Anayasa'mızın 127'nci maddesinin dördüncü fıkrası aynen şöyle: "Merkezî idare, mahallî idareler üzerinde, mahallî hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine uygun şekilde yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum yararının korunması ve mahallî ihtiyaçların gereği gibi karşılanması amacıyla, kanunda belirtilen esas ve usuller dairesinde idarî vesayet yetkisine sahiptir."

S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) - Diyarbakır üzerinde kaç defa idarî vesayet?

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Bakın, bunu tam anlamıyla karşılayan madde 34'üncü madde. Baktığınız zaman 34'üncü maddeye?

MEHMET ERDOĞAN (Muğla) - Diyarbakır Belediye Başkanı sana her gün meydan okuyor, ne cevap verebildiniz bugüne kadar da bundan sonra?

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Lütfen, lütfen?

34'üncü maddeye baktığınız zaman orada oluşturulan başkanlığın yani ciddi anlamda, tatmin edici bir tarzda, tam anlamıyla karşıladığı tartışmasızdır. Çünkü bu?

S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) - İmkânı yok.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Aynen öyle.

Tam anlamıyla idari vesayet yetkisi olarak tanımlayabileceğimiz, hatta bazı görüş sahiplerinin çok fazla ileri gidildiği şeklinde ve?

S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) - Bu memleketi yöneten valiler var aranızda, onlar konuşsun onlar.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - ? merkezî yönetimin müdahalesinin çok fazla aşırıya gittiği şeklinde yorumladığı bir maddedir 34'üncü madde. Hatta, haklı bile olabilirler çünkü bir açıdan bakıldığında, biraz tepkisel bir düzenleme yani biraz ön yargılı bir düzenleme.

MEHMET ERDOĞAN (Muğla) - Sayın Canikli, Grubunuzda bir sürü vali var, birisi konuşsun.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Neden ön yargılı? Hassasiyetler nedeniyle ön yargılı bir madde 34'üncü madde yani başkanlığın oluşturulması ve bu birimler üzerine, yani büyükşehir belediyelerinin üzerine ciddi anlamda kuvvetli bir vesayet yetkisinin verilmiş olması belki doğal da değil, normal de değil. Eğer Türkiye'nin bu özel durumu olmasaydı gerek bile olmayacaktı. O yüzden, rahatlıkla bunu karşılayacaktır.

Bakın, bunu "idari federalizm" olarak da hiçbir şekilde tanımlamak mümkün değil. Neden? Çünkü merkezî yönetimlerin sahip olduğu yetkiler aynı alanda, aynen korunmaktadır; kaymakamların ve valilerin kullandığı merkezî yönetimin kolları, temsilcileri ya da hiyerarşik yapıdaki organları olarak ortada durmaktadır.

S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) - Ortada kaldılar!

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Bir kayma söz konusu değildir. Yani ne büyükşehirlerde valilerin bu anlamda yetkilerinde bir geriye gidiş söz konusudur ne de kaymakamların.

S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) - Çıkar çıkmaz ortada bıraktınız! Yetkisiz!

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Esasında şu olmuş olsaydı? Yani bu yasayla biliyorsunuz büyükşehirlerde il özel idareleri kapatılıyor. Esasında, kısmen merkezî yönetimin sahip olduğu yetkileri kullanmaları hasebiyle, özelliğiyle belki mahallî federal organ olarak birtakım tadilata tabi tutularak kullanılabilecek organ il genel meclisleridir, aynen öyle evet.

S. NEVZAT KORKMAZ (Isparta) - Belediye meclisleri ne olacak şimdi?

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Yetkilere baktığınız zaman, belediyelerin kullandığı yetkilerle il genel meclislerinin kullandığı yetkiler bu anlamda?

BAŞKAN - Sayın Canikli, lütfen sözlerinizi toparlayın.

NURETTİN CANİKLİ (Giresun) - Tamamlıyorum Sayın Başkan.

Bu açıdan da il genel meclislerinin merkezî yönetimin kullandığı okul yaptırmak vesaire, buna benzer, vergiyle ilgili birtakım yetkileri vardır. Bunlar, merkezî hükûmetlerin kullandıkları yetkilerdir. Belediyelerin böyle yetkileri yok. Yani özellikle merkezî hükûmetlerin kullandığı hiçbir yetkiye sahip değiller ve verilmemektedir ilave olarak.

Dolayısıyla, tekrar özet olarak söylüyor ve bunu samimi hislerimizle, düşüncelerimizle, bilerek ifade ediyoruz: Bu anlamda bu kaygıları ortaya çıkaracak bir hüküm, düzenleme içermemektedir.

Ben, hayırlı olmasını temenni ediyorum ve herkese, bütün emeği geçenlere teşekkür ediyor, saygılar sunuyorum.

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.