İDRİS BALUKEN (Bingöl) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, 47'nci madde üzerinde konuşacağım. Tekrar hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Tabii, bu 47'nci maddeye baktığımız zaman, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı bursuyla ülkemize gelen yabancı uyruklu öğrencilere genel sağlık sigortasıyla ilgili bir düzenleme yapılmış. Bu, olumlu bir düzenlemedir, buna karşı çıkmak mümkün değil ama hazır laf burstan ve öğrencilerden açılmışken, Gençlik ve Spor Bakanımız da buradayken biraz da ülke içindeki öğrencilerin sorunlarına bir parmak basmak gerekiyor.

Sayın Bakanım, özellikle bu barınma sorunu, yurt sıkıntısı çok had safhada, büyük bir sorun olarak öğrencilerin karşısına çıkıyor. Adım başı üniversite açtığınız için ve altyapısını tamamlamadan, mevcut koşullarını hazırlamadan, sadece bir üniversite açmış olmak için bu planlamayı doğru yapmadığınız için öğrencilerin pek çoğu barınacak bir yurt bulmakta sıkıntı çekiyor. Özellikle yeni üniversitelerin açıldığı illerin çoğunda böyle bir sorun var. Ben Bingöl Üniversitesine, Dersim Üniversitesine yurt bulamadığı için kayıt yaptırmayan pek çok öğrenci biliyorum, pek çoğu bize bu konuda başvurdular, yardım istediler.

Tabii, bu barınma konusu için denilebilir ki: "Bu kadar kısa süre içerisinde bu kadar fazla yurt yapılamayabilir." Bunu da belki belli bir noktaya kadar anlayışla karşılarız ama bu durumda sizin gündeminizde evlerde kalan öğrencilere bir kira desteğinin, kira yardımının olması gerekiyor çünkü gerek göçler gerek işte, Orta Doğu'da yaşanan sıkıntılardan dolayı çok muazzam bir kira artışı patlaması durumuyla karşı karşıyayız ve çoğu ilde mevcut kiraların ortalama rakamları öğrenci bütçelerinin çok çok üzerinde. Bu nedenle burada sosyal devlet ilkesinin gereği olarak öğrencilere bir kira desteği yapmanın gündeminizde olması gerektiğini düşünüyoruz.

Tabii, öğrencilerin çoğu geçim sıkıntısı yaşıyorlar. Çoğuna öğrenim kredisi veriliyor ama bu öğrenim kredisi karşılıksız verilmiyor, geri ödemeli olması şartıyla veriliyor. Maalesef üniversiteyi bitirince üniversiteli işsizler ordusu gerçeğiyle karşılaştığımız için bu öğrencilerin çoğu çalışma hayatına başlamadan yıllarca işsiz dolaşıyorlar ama bu arada da öğrenim kredisinin geri ödemeli faizleri devasa rakamlara ulaşıyor, çoğunun icralık pozisyonları oluşabiliyor. Bu kredileri geri ödeyemediği için intihar aşamasına gelen pek çok öğrencinin, daha doğrusu pek çok üniversite mezunu işsizin olduğunu biliyoruz.

Biz aslında öğrencilerin bütün bu öğrencilik süresi içerisinde pek çok hakkının devlet tarafından ücretsiz olarak sağlanması gerektiğini düşünüyoruz. Düşünün ki bir devlet, "Sosyal devletim." diyor ama kendi öğrencisine bir ücretsiz yemek bile veremiyor. Burada sosyal devlet olmanın hangi ilkesinden bahsedeceğiz? Bırakın ücretsiz yemek vermeyi, çoğu üniversitede yemek ücretleri çok fahiş fiyatlarda olduğu için öğrenciler zaman zaman bu zamları, ücretleri protesto ediyorlar. Bu öğrenciler hakkında da soruşturma açılıyor, bazıları gözaltına alınıyor, bazıları tutuklanıyor, cezaevlerine gönderiliyor.

Dolayısıyla, bu tarz sorun alanlarını gidermek için bence, özellikle Avrupa ülkelerini, Almanya, İsveç gibi ülkeleri örnek alabiliriz. Oralarda toplu taşıma ücretlerinde bile çok sembolik ve cüzi bazı fiyatlandırmalar üzerinden öğrencilerden talepte bulunuluyor.

Tabii, bir de bu sosyal güvenlik ve sağlık boyutu var. Özellikle tıp fakültesinin olmadığı illerin çoğunda mediko da olmuyor. Medikonun olmadığı şehirlerde de öğrenciler, herkesin ödemek zorunda olduğu muayene katkı ücretleri, katkı payları, işte ilaçtan doğan ek ücretleri ödemek zorunda kalıyorlar. Yani hepiniz öğrencilik geçirdiniz, bunlar öğrenci bütçesini aşan şeylerdir. Bunlarla ilgili düzenlemelerin yapılması gerektiğini düşünüyoruz.

Son olarak da: Üniversiteyi bitirip de işsiz kalanların, öğrencilikle ilişkisi kesildiği zaman sosyal güvenlikleri kalmıyor. Yani bazen üç yıl sürüyor, bazen beş yıl sürüyor bu işsizlik süreleri. Bu süre içerisinde bu üniversite mezunlarının, işsiz üniversite mezunlarının mutlaka sosyal güvenlikten yararlanması gerektiğini düşünüyor, ilgili bakanlıklara bu konuda duyarlılık çağrısı yapıyorum.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.