REŞAT DOĞRU (Tokat) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

675 sıra sayılı Kanun Tasarısı'nın 7'nci maddesi üzerinde vermiş olduğumuz önergeyle ilgili söz almış bulunuyorum, yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum.

Vermiş olduğumuz önergeyle yapılan düzenlemeyle orta ölçekli işletmelerin de getirilen düzenlemelerden faydalanması amaçlanmaktadır.

Sayın milletvekilleri, ülkemizde esnaf ve sanatkârlar yıllardan beri AVM'ler ve kendilerini ilgilendiren bir kanun çıkarılması için çok büyük mücadeleler verdiler; zaman zaman imzalar topladılar, mitingler yaptılar. Özellikle Tokatlısı, Kütahyalısı, Manisalısı, Afyonlusu bütün esnaf odaları birlikleri bu konuda seslerini duyurabilmek için çok büyük oranda çalışmalar yaptılar. Çünkü görüşülecek olan kanunu ekmek teknelerinin yok olmaması ve işsiz kalmaması için çok önemli bir fırsat olarak değerlendirdiler. Ancak görüşülen kanunun, maalesef beklentilerine yeterli şekilde cevap vermediğini de hep beraber görüyoruz.

Onlar küçük esnaf ve sanatkârların, Anayasa'nın 173'üncü maddesine göre korunmasını bekliyorlardı. Bugün ülkemizde -birçok kasaba dâhil- gelişigüzel açılmış alışveriş merkezleri ve büyük mağaza zincirleriyle mücadele edecek güçleri maalesef yoktur. Bir süpermarket şubesinin açılmış olmasının 70 tane küçük esnafı beraberinde kapatmış olduğu da çok iyi şekilde değerlendirilmelidir. Vahşi kapitalizmin uyguladığı emperyalist yöntemlerle küçükler maalesef yutulmakta, zenginler ise zenginlikler üzerine zenginlikler katmaktadırlar.

Küçük esnaf AVM'lerin bayram günleri ve haftanın bir günü kapalı olmasını ve kendilerinin bir nebze olsun nefes almasını istemektedir. Nüfusa, gelişmişlik durumuna göre şubeler açılmasını ve devletin kendilerine destek olmasını bekliyorlar. Bugün itibarıyla esnaf olup da borcu olmayan, bankadan aldığı kredisini ödeyemeyen veyahut da esnaf kredi kooperatiflerinden tutun da diğer yerlere kadar borcu olmayan bir esnafın olmadığını söylemek durumundayız.

Son on yılda küçük esnaf ve sanatkâr neredeyse o kadar büyük derecede borçlandı ki geçmişe göre 3 misli icra dosyasıyla şu anda karşı karşıyadır. Borcunu ödeyemeyen esnafın dükkânlarına icra gelmekte, iş yerini kaybetme durumuyla da karşı karşıya bulunmaktadır. Bu kanunun çıkmasıyla beraber tahmin ediyorum ki yine küçük esnaf çok şey kaybedecek, belki de borçları da katlanarak, artarak devam edecektir.

Bu manada da küçük esnafa mutlaka vergi kolaylığı ve indirimi gibi bazı yeni imkânlar sunmak mecburiyetindeyiz çünkü o insanlar hasta oldukları zaman yani dükkânlarına gidemedikleri zaman kapanmakta, gelirlerinde sıkıntı çekmekte, gelirlerini kaybetmektedirler. Memurun, işçinin nasıl çalışmadığı zaman maaşı devam ediyorsa esnafa da bu yönlü olarak mutlaka bir kolaylık sağlanmalıdır çünkü esnaf, borcunu ödeyemediği gibi, aynı zamanda sosyal güvenlik primini de yatıramamakta, dolayısıyla da sağlıktan bile faydalanamamaktadır.

Getirilen kanunla AVM'lerde yerel ürünlerle ilgili, o bölgelerdeki esnaflarla ilgili de düzenlemeler yapılmaya çalışılmaktadır. Bu düşünce güzeldir yani oralarda, AVM'lerde yer ayrılması planlanmaktadır ancak uygulanabilirliğinin de şüpheli olduğunu söylemek istiyoruz. Kanun daha güzel şekilde konuyu tarif edebilir, küçük üretici bu mealde de korunabilirdi ancak bu da maalesef yapılmamıştır. Yani kör topal bir kanunla karşı karşıyayız. Dolayısıyla da çok önemli bir fırsatı maalesef kaçırıyoruz.

Hâlbuki kanunla ilgili bütün taraflar davet edilerek, özellikle esnaf odaları birlikleri, sivil toplum kuruluşları buralara davet edilerek komisyonlarda görüşmeler yapılsaydı daha iyi olurdu diye düşünüyoruz çünkü yıllardan beri heyecanla beklenen bir kanundu bu görüşmekte olduğumuz kanun, ancak maalesef bu kanunu da bilvesile oldubittiye getirerek, süratli bir şekilde, çok fazla tartışılmadan gündeme getirerek şu anda görüşüyoruz.

Ancak bir çerçeve kanun olarak kanunlaşması da bir noktada iyidir. Bu çerçevenin içerisi mutlaka ilerideki dönemlerde doldurulabilir ama her zaman görmüş olduğumuz torba kanunlarla bunlar yapılmaya çalışılmaktadır. Hâlbuki bu şekilde bir yola girilmeden, küçük esnaf ve sanatkârların sayısına göre veyahut da işte, o bölgelerdeki gelişmişlik oranlarına göre veyahut yine, o bölgelerdeki insanların durumlarına göre bazı düzenlemeler daha rahat yapılabilirdi. Çünkü küçük esnafların sayıları yaklaşık olarak, aileleriyle beraber 10 milyonun üzerindedir. 10 milyonun üzerindeki bir sayı az bir sayı değildir. Özellikle ülkemizde işsizliğin arttığı, çiftçinin, tarımla uğraşan insanların, memurun, emeklinin ağır şartlar içerisinde geçim mücadelesi vermiş olduğu bir ortamda esnafları da bu yönlü olarak buraya itmemek gerekmektedir. İnsanları aç ve açık bırakmaya hiçbirimizin hakkı olmadığını düşünüyorum. Dolayısıyla da bu kanunun daha iyi çıkarılması noktasında zaman kaybetmiş de değiliz, önergelerle desteklenebilir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

REŞAT DOĞRU (Devamla) - İnanıyorum ki bunlar buradan birtakım yerlere duyurulmuş olur ve kanunun bu vesileyle de olsa, bu şekilde de olsa çıkmasını temenni ediyorum.

Saygılar sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar)