YUSUF HALAÇOĞLU (Kayseri) - Teşekkür ederim Sayın Başkanım.

Değerli milletvekili arkadaşlarım, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Anayasa'mızın 67'nci maddesinde aynen "Seçim kanunları, temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak biçimde düzenlenir." denmektedir.

Değerli arkadaşlar, Türkiye'de seçim sistemine baktığımız zaman milletvekilleri dağılımında çok ciddi adaletsizlikler olduğunu görürsünüz. Gerçekten... Sistem şöyle: 550 milletvekilinin içerisinde her vilayete 1'er milletvekili dağıtıldıktan sonra vilayetlerin nüfuslarına kalan milletvekili sayısı bölünüp elde edilen rakam çerçevesinde milletvekili sayısı belirtilmektedir. Dolayısıyla böyle bir sistem adaleti getirmemektedir çünkü seçmen sayısı ile nüfus arasında çok büyük farklılıklar söz konusudur. Söz konusu bu farklılıkları sizlere belirtmek istiyorum. Buradan hepiniz anlayacaksınız. Mesela 375.413 seçmeni bulunan Adıyaman 5 milletvekili çıkarırken 387.560 seçmeni olan Çorum 4 milletvekili çıkarmaktadır. Keza, 923.544 seçmeni bulunan Diyarbakır 11 milletvekili çıkarırken -923 bin diyorum, bakın- 995 bin seçmeni bulunan Manisa 9 milletvekili çıkarmaktadır, daha fazla seçmeni olmasına rağmen 2 milletvekili daha az çıkarmaktadır. Keza, 906 bin seçmeni bulunan Samsun 9 milletvekili çıkarmaktadır. 934 bin seçmeni bulunan Şanlıurfa 12 milletvekili çıkarmaktadır.

Keza, buna benzer olmak üzere, Hakkâri'de 148 bin seçmen varken 3 milletvekili çıkarmaktadır ama buna karşılık Kırşehir, 158 bin seçmene ulaşmasına rağmen 2 milletvekili çıkarmaktadır 10 bin seçmen daha fazla olmasına rağmen. Keza, Niğde 226 bin seçmene sahipken 3 milletvekili çıkarmaktadır. Biri 148 bin, biri 226 bin.

Siirt 164 bin seçmenle 3 milletvekili çıkarmaktadır. Uşak 253 bin seçmenine karşılık 3 milletvekili çıkarırken Şırnak, 232 bin seçmene 4 milletvekili çıkarmaktadır. Aksaray 251 bin seçmene mukabil 3 milletvekili çıkarmaktadır. Yozgat 307 bin seçmene sahipken 4 milletvekili çıkarmakta, buna karşılık Kütahya 419 bin seçmene sahipken 4 milletvekili çıkarmakta.

Dolayısıyla, aslında, burada gördüğünüz gibi birçok ilimizde daha bunun örneklerini artırmak mümkündür. Arada 100 binden fazla seçmene sahip olmasına rağmen o, diğer illerden daha az milletvekili çıkarmaktadır.

Şimdi, bunları daha genel anlamda ele alacak olursak daha farklı bir sonuç elde etmemiz söz konusudur. Yani 2 katına yakın seçmeni olan iller çok daha az seçmene sahip olanlara göre daha az milletvekili çıkarmakta ve dolayısıyla, Anayasa'nın 67'nci maddesine aykırı bir durum ortaya çıkmaktadır.

Hani ne diyordu? Seçim kanunları temsilde adaleti gerektirmekteydi. Peki, siz nasıl temsilde adaleti getireceksiniz? Yani bir yerde 1 seçmene karşılık başka bir yerde 3 seçmenle aynı milletvekilini çıkarmaktasınız. Dolayısıyla bu da büyük bir adaletsizliği meydana getirmektedir.

Dolayısıyla Sayın Milletvekilimiz Lütfü Türkkan'ın sunmuş olduğu kanun teklifi çerçevesinde seçim kanununda yeniden düzenlemeler yapmak ve temsil meselesini de yeniden ele almak gerektiğini ifade ediyor, hepinize saygılar sunuyorum. (MHP sıralarından alkışlar)