CHP GRUBU ADINA AYHAN BARUT (Adana) - Değerli Başkan, sayın milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Bugün 5 Aralık. Ulu Önderimiz Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk kadınına tanıdığı seçme ve seçilme hakkının 84'üncü yılı kutlu olsun. Kadınlarımızı yücelten Ulu Önderimizi bir kez daha rahmetle ve minnetle anıyorum.

Sayın milletvekilleri, maalesef yiğidin kuru soğana muhtaç olduğu günleri yaşıyoruz. Büyük bir ekonomik ve siyasi krizle boğuşan ülkemizde tarım sektörü de can çekişiyor. Üreticilerimiz, artan maliyetler, yükselen faizlerin yanı sıra ürünlerinin para etmemesi nedeniyle büyük bir mağduriyet yaşıyor. Bu mağduriyetleri artıran faktörlerden birisi de ÇUKOBİRLİK gibi tarım satış kooperatif birliklerinin işlevsiz hâle getirilmiş olmasıdır.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bugün burada bir zamanlar Orta Doğu ve Balkanların en büyük entegre tesisi olan, ülkemiz tarımına çok büyük bir katkı koyup yön veren, üreticilerimizin temel dayanağı olan ÇUKOBİRLİK'le ilgili partimizin Meclis araştırması teklifini görüşüyoruz. Bizler üreticilerimizin talepleri doğrultusunda ÇUKOBİRLİK'in tarıma daha çok destek vermesi, üretim ve akılcı yönetim anlayışıyla yeniden hayat bulması için çalışıyoruz. Neden bunu yapıyoruz? Çünkü biz ülkemizin, çiftçilerimizin üretmesini, ürettiğinde kazanmasını ve dışa bağımlılıktan kurtulmasını istiyoruz.

Size kısaca eski ÇUKOBİRLİK'i anlatmak istiyorum. ÇUKOBİRLİK 15 Ekim 1940 tarihinde 2834 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri Yasası'na göre Adana, Ceyhan ve Tarsus tarım satış kooperatiflerinin bir araya gelerek 275 ortakla oluşturdukları bir kooperatifler birliğidir. Kuruluşundan sonra büyümesini sürdüren ÇUKOBİRLİK 30 Nisan 1985 tarihinde yürürlüğe giren 3186 sayılı Yasa'ya göre yeniden yapılandı ve merkezi Mersin'de bulunan Yer Fıstığı Tarım Satış Kooperatifleri Birliğiyle birleştirildi.

ÇUKOBİRLİK, Mardin ve Diyarbakır'dan Mersin'e; Adıyaman'dan, Kahramanmaraş'tan, Hatay ve Osmaniye'ye kadar çok sayıda il ve onlarca ilçede tesisleri ve 34 kooperatifiyle yaklaşık 65 bin üretici ortağına hizmet verirken son dönemde hizmet verdiği üretici sayısı 30 binlere kadar inmiştir. Bugün ÇUKOBİRLİK'le iş yapan faal ortak sayısı 5 bini bulamamaktadır. ÇUKOBİRLİK'in sayısız gayrimenkulü, arsası, fabrikaları ve demirbaşları bulunmaktadır. Ama bunlar da yıllar itibarıyla borçların kapatılması için peyderpey satılmaktadır. Mevcut fabrika ve işletmeleri ise atıl bir şekilde satılmayı beklemektedir. Binlerce kişiyi istihdam eden, 6 Saw-Gin, 5 Roller-Gin prese işletmesi; yağ, boya, dokuma, iplik fabrikaları, biyodizel tesisleri bulunan ÇUKOBİRLİK, ekimden satıma kadar her aşamada üretici ortaklarına hizmet vermekteydi. ÇUKOBİRLİK, ortaklarının pamuğunu, soyasını, ayçiçeğini, kanolasını satın alarak onları serbest piyasa koşullarında haksız rekabetten koruyup aynı zamanda zirai ilaç, küspe, zirai gübre ve tohumluk gibi destekler sağlamaktadır.

Orta Doğu ve Balkanların en büyük tesislerine sahip olan ÇUKOBİRLİK, maalesef yıllar içerisinde yok edilmeye, hatta ortadan kaldırılmaya çalışılmaktadır. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin hepsinde tarımsal üretim yapan çiftçiler desteklenmektedir ve korunmaktadır. Ancak ülkemizde bu durum geçerli değildir. Çiftçiler yetersiz desteklemelere ve yüksek girdi ve üretim maliyetine, hatta yanlış tarım politikalarına rağmen üretim yapmaya çalışmaktadırlar. Ülkemizde tarımın bitme noktasına geldiği şu dönemde ÇUKOBİRLİK kooperatifçilik yapmayı daha iyi koşullarda sürdürmelidir. Nitelikli tohum üretme tesislerini açıp üreticilere gübre tesisleriyle destek olmalı, yağ fabrikasını açmalı, tarımsal sanayi üretimini de güçlendirmelidir. ÇUKOBİRLİK'in yaşadığı ekonomik kriz ve çıkmazlar ne yazık ki arsa, gayrimenkul, tesis, makine ve teçhizat satarak giderilmeye çalışılmaktadır. ÇUKOBİRLİK'in işlevini tam anlamıyla yerine getirmesi ve tarıma çok daha destek verebilmesi için devlet eliyle yardım edilmesi ve destek verilmesi gerekmektedir. Özerk bir kurum olan ÇUKOBİRLİK'in ve diğer üretici birliklerin, yasal değişiklikler yapılıp eskiden olduğu gibi desteklenmesi şarttır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Devam edin Sayın Barut, toparlayalım.

AYHAN BARUT (Devamla) - ÇUKOBİRLİK gibi kurumlara devlet desteği nakdî olarak ya da faiz oranı düşük kredi desteği sağlanarak yapılabilir. Böylelikle üreticilerin ürünlerini daha rahat alabilmesi ve ödemelerini de kolaylıkla yapabilmesi sağlanabilir.

ÇUKOBİRLİK'in yaşadığı sorunların çözümü için öncelikle devletin ve Hükûmetin harekete geçmesinin ardından, kent bileşenlerinin ortak bir akıl etrafında da buluşması gerekmektedir. ÇUKOBİRLİK'in tarıma çok daha destek vermesi, üretim ve akılcı yönetim anlayışıyla yeniden hayat bulabilmesi şarttır.

Göz bebeğimiz olan bu kurumun, içinde bulunduğu ekonomik krizden en az sıkıntıyla çıkması, satışının durdurulması, tüm sorun ve sıkıntılara ilişkin gerekli önlemlerin alınması gerekiyor.

ÇUKOBİRLİK'in daha iyi noktalara taşınması amacıyla sunduğumuz Meclis araştırmasına destek vermenizi istiyorum.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)