CHP GRUBU ADINA CENGİZ GÖKÇEL (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; milletvekili olduğumdan itibaren buraya her çıktığımda çiftçinin sorunlarını gündeme getirmeye çalıştım, en büyük sorunun çiftçi borçları olduğunu söyledim "Bu sorun çok can yakacak, acil önlem alınmalı." dedim. Ziraat Odası Başkanı olduğum dönemde karşılaştığım her milletvekiline, her bakana bu konuyu aktardım. Onlar da bu konuda çalışma yapacaklarını söylediler, uyarılarım için teşekkür ettiler. Aradan yıllar geçti; sonuç, elde var sıfır.

Arkadaşlar, çiftçimiz sadece kamu bankalarına değil, özel bankalara da borçlanıyor, hem de ciddi oranlarda. Borçlarının yapılandırılması gerektiğini, bunun da kamu ve özel bankaları kapsayacak şekilde hayata geçirilmesini söylüyordum. "Çiftçiler Ziraat Bankasından kredi alamayınca tarlasını ipotek ettirip özel bankalardan kredi kullanıyor, tarlasını ancak bu şekilde ekip dikebiliyor. Yarın bankalar çiftçinin traktörüne, tarlasına haciz koymasın, üretim düşmesin." diyordum. Sonunda korktuğumuz başımıza geldi. Bankalar çiftçilere bir bir icra göndermeye başladılar.

Çiftçi borçlarına örnek vereyim: 2002'de çiftçi borçlarının tamamı 5 milyar liraydı, bankalara olan 4 milyar borcun içinde özel bankaların payı yüzde 20'yi ancak buluyordu. Bugün çiftçilerimizin toplam borcu 110 milyarı buldu, özel bankaların payı yüzde 35'e yükseldi. Özel bankalara olan borç 800 milyondan 40 milyara yükseldi. 2002'den 2018'e kadar oldu bunlar. Değerli arkadaşlar, 2005 yılından 2018'e kadar devlet bütçesi 4 kat arttı, tarımsal krediler ise 15 katına çıktı. Daha vahimini söyleyeyim: Takipteki kredi miktarı 2005 Ekiminde 150 milyon iken 2018 Ekiminde 20 katına çıkarak 3 milyar 200 milyon oldu. Devletin bütçesi 4 kat artarken çiftçi 20 kat fazla icralık oldu. AKP iktidarında oldu bunlar arkadaşlar. Bunun sebebi nedir, biliyor musunuz? 10 milyar TL olan yatırım desteklerini 5 milyar liraya gerileten, yandaşı semirsin diye çiftçiyi ezen AKP iktidarıdır. Günü kurtarmaya yönelik politikalarla, rakamları şişirmeyle bu işler olmuyor. Daha önce söyledim, yine söylüyorum, anlamazsanız siz anlayana kadar söyleyeceğim: Türkiye'nin en büyük üreticisi küçük çiftçidir, köylüdür. Hükûmetin verdiği tarımsal destekler ise küçük çiftçiyi, köylüyü korumaktan uzak, çok uzak.

Küçük çiftçi yeterince destek alamayınca bankadan kredi çekiyor. İklim kötü gider, rekolte düşük olur ise iş zor. Üstüne bugünden yarına yükselen girdi maliyetleri eklenince topraktan kopmak istemeyen çiftçi tarlasını, evini ipotek ettirip özel bankalardan daha yüksek miktarda, daha yüksek faizle kredi alıyor. Bunu niye yapıyor arkadaşlar? Borçlarını ödeyip bir sonraki yılın ekimini, dikimini yapabilmek için. Bir sonraki sene ne oluyor? Ürünler maliyetini karşılayamayacak bir fiyattan satılıyor, çiftçi yine kazanamıyor, zarar ediyor. Kazanamayınca bankaya olan borcunu ödeyemiyor ve ipotek ettirdiği tarlası, evi, ne varsa elinden çıkıyor. Çiftçi toprağa küsüyor. Bunu gören komşusu da korkup ekip dikmiyor.

On altı yılda yanlış tarım politikaları nedeniyle 3 milyon dekar tarım arazisini kaybettik. Kim sebep oldu? AKP oldu arkadaşlar. Kim sebep oldu? Sizden önce burada oturan milletvekillerinin tarıma dair aldığı kararlar oldu arkadaşlar. Kim uyardı peki? Cumhuriyet Halk Partisi hep uyardı. "Tarımın millî bir politikası olur." dedik, alternatif önerdik, siz kalktınız Sudan'da arazi kiralayıp milyonlarca lira yatırımı oraya kaydırdınız. Neden? Daha kârlı diye. Tarım kârla izah edilemeyecek kadar önemli bir sektördür.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Sayın Gökçel, size de bir dakika ilave ediyorum.

Buyurun.

CENGİZ GÖKÇEL (Devamla) - Sayın Başkanım, çiftçinin sesini, boğazını kıstılar.

Lütfen, çok önemli konuya geliyorum, rica ediyorum.

BAŞKAN - Bir dakika ilave ediyorum Sayın Gökçel, buyurun.

CENGİZ GÖKÇEL (Devamla) - 16 milyon kişi ekmeğini topraktan çıkarırken tarıma sadece ticaret gözüyle bakamazsınız. Ticaret gözüyle baktığınızda işte bu olur. İnanmıyorsanız bakın, Mersinli çiftçilere gelen icralar burada arkadaşlar, bunlar binleri bulacaklar. Bu insanlar evlerinden, tarlalarından olacak, arazileri icra yoluyla satılacak; eserinizle gurur duyun.

Değerli arkadaşlar, tarım gerçekten üstünden siyaset yapılamayacak kadar çok önemli bir sektör. Buradan bir çiftçi olarak yine sesleniyorum: Mutlaka özel ve kamu bankalarına olan borçların yapılandırılması gerekiyor. Siz burada eğer birazcık vicdan sahibiyseniz, birazcık insanların kaliteli ve ucuz gıda tüketmesini istiyorsanız gelirsiniz, buradaki önerdiğimiz araştırma önergesine destek verirsiniz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

CENGİZ GÖKÇEL (Devamla) -Eğer biz yanılıyorsak bu sorunların tespitinde, dile getirilmesinde bu ortaya çıkar ama siz yanılıyorsanız da lütfen, uyguladığınız tarım politikalarını tekrar bir gözden geçirin. Bu ülkeye, bu ülkenin köylüsüne, çiftçisine olan borcunuzu ödeyin. Anayasa'da yazan yüzde 1'lik kısmı zaten yıllardır ödemiyorsunuz, bari bundan sonra vicdana gelin, başka sektörlere yaptığınız desteği tarıma da yapın.

Hepinizi saygıyla selamlıyorum, sağ olun, var olun. (CHP ve İYİ PARTİ sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ederim Sayın Gökçel.