| Konu: | Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle |
| Yasama Yılı: | 2 |
| Birleşim: | 49 |
| Tarih: | 06.02.2019 |
DENİZ YAVUZYILMAZ (Zonguldak) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu Maden Kanunu'nu ilgilendiren teklif, özellikle ve özellikle iktidar partisinin son aylarda yaptığı devlet ve özel teşebbüslerin yetkilerinin birbirine karıştırılması, yetkililerinin de birbirine karıştırılmasının somut bir sonucudur.
Devlet, Anayasa'mıza göre, yetkilerini özel firmalara devredemez, aynı zamanda kendi üzerindeki sorumlulukları da yine özel firmalara terk edemez. Anayasa'nın 166'ncı maddesi "Planlama; Ekonomik ve Sosyal Konsey", 167'nci maddesi "Piyasaların denetimi ve dış ticaretin düzenlenmesi", Madde 168 "Tabii servetlerin ve kaynakların aranması ve işletilmesi" Yani Anayasa diyor ki: Madenlerle ilgili planlamayı devlet kurumları siz yapacaksınız, siz denetleyeceksiniz, her şey sizin sorumluluğunuzda olacak.
İlgili madde -Arkadaşlar, eğer maddenin detaylarını okumamış olanlar varsa lütfen dikkatli bir şekilde dinlesin- Madde 8 diyor ki: "Madencilik faaliyetleri ile Devlet ve il yolları, otoyollar, demir yolları, havaalanı, liman, baraj, enerji tesisleri, petrol, doğalgaz, jeotermal boru hatları, su isale hatları gibi kamu yararı niteliği taşıyan ya da gerçek veya tüzel kişilere ait diğer yatırımların birbirlerini engellemesi, maden işletme faaliyetinin yapılamaz hale gelmesi, yatırım için başka alternatif alanların bulunamaması durumunda, madencilik faaliyeti ve yatırımla ilgili karar, kamu yararı açısından yatırımların önceliği ve önemini tespit etmek üzere, ilgili Bakanlığın uygun görüşü alınarak Bakanlık tarafından verilir." Bu görüş, öncelik görüşü, yatırım önceliği görüşü Bakanlık tarafından veriliyor. "Bakanlık tarafından alınan bu kararlar, kamu yararı kararı yerine geçer." Tüm kararı Bakanlık veriyor. Sonra devam ediyor, Anayasa'ya aykırılık kısmı zaten burada. "Yatırım çakışması işlemleri nedeniyle Bakanlıkça veya Genel Müdürlükçe herhangi bir sebeple ödenmek zorunda kalınan tutar -herhangi bir sebeple, herhangi- lehine karar verilen tarafa rücu edilir." Devlet kurumlarının arasındaki koordinasyonsuzluğun bedeli orada kendisine izin verilen ve yatırım yapan özel firmaların üzerine terk ediliyor. Bu Anayasa'ya aykırıdır, bu uygulanamaz, hukuki olarak da geçerliliği yoktur. Dolayısıyla, zaten uygulayamayacağınız bir şeyden, bir konu üzerinde şu anda konuşuyoruz. Bunun, bu kısmının ivedilikle yasadan çıkartılması gerekiyor.
Aynı zamanda bakın, Madde 1'de MAPEG'le ilgili konular görüşüldü ve yurt dışı firmalarının kurulmasının ne kadar güzel olduğundan bahsedildi. Bir tane örnek vereyim size, bu işin ne kadar üstü kapalı ve üstünde kara bulutların da olabileceğiyle ilgili olarak. KİT Komisyonunda BOTAŞ Genel Müdürüne sorduk, dedik ki: Bakü-Tiflis-Ceyhan ham petrol boru hattının işletilmesi için Jersey Adası'nda kurulan "BOTAŞ International"ın çalışan sayısı kaçtır? Genel Müdürün maaşı ne kadardır? Bürokratların ortalama maaşı ne kadardır? Sayıştay denetimine açık mıdır? Bankacılık bilgilerinin gizliliği konusunda Jersey Adası dünyada 16'ncı sırada ve büyük bir eleştiri konusudur dedik. Bakın, gelen yanıt, devlet yönetiminde ne kadar şeffaf olmadığınızın da bir ispatı; yanıt şu: "Genel Müdür maaşı ve personel maaşları benzer işlerin yürütüldüğü sektörlerdeki ücretler, piyasa koşulları, personel nitelikleri ve personel verimliliği göz önünde bulundurularak tespit edilmektedir." Dalga geçmekten başka bir şey değil.
ÖMER FETHİ GÜRER (Niğde) - Soruyu anlamamış Bakan Bey.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Devamla) - Net bir soru. Biz Sayıştay raporları üzerinden denetleme yapıyoruz, her şey somut, her şey net, maaş ne kadardır sorusunun yanıtını vermek istemeyen yetkililer ancak bu kadar dolandırır sözü. Tekrar buradan soruyorum: MAPEG'i de, MTA'yı da diğer devlet kurumlarını da böyle mi yöneteceksiniz? Bir genel müdürünüzün maaşını KİT Komisyonunda devleti, halkı temsil eden milletvekillerinden böyle mi saklayacaksınız? (CHP sıralarından alkışlar)
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Toparlayalım.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Devamla) - İlgili Maden Kanunu'ndaki değişiklik teklifiniz aslında neredeyse Zonguldak'a da has çıkarılmış bir kanun teklifi. Dolayısıyla çok boyutları var -birkaç tanesine daha temas etmek bakımından- hem devlet sorumluluklarını özel sektörün üzerine atamayacağı gibi, aynı zamanda da özel sektörün sorumluluklarını da üzerine alamaz. Tüm Sayıştay raporları redevanslı sahalarda kaçak ocaklara firmaların izin verdiğini, sevk fişi kestiğini söylerken siz şu anda redevanslı sahaları tamamen bu firmalara bırakıyorsunuz, daimî nezaretçiye bırakıyorsunuz, özel firmanın nezaretçisi zaten. Teknik eleman özel firmanın teknik elemanı, iş güvenliği elemanı özel firmanın iş güvenliği elemanı, yetkilendirilmiş tüzel kişilik zaten proje aşamasında var, sonra tek tük. Dolayısıyla geriye sadece MİGEM kalıyor, yılda 4 kez; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetkilileri yılda 2 kez... İşçilerimize geçmiş olsun; devletimiz onların üzerindeki kanatlarını, sorumluluğunu, yetkisini tamamen üzerlerinden çekiyor.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
DENİZ YAVUZYILMAZ (Devamla) - Sayın Başkan, bir toparlayayım rica ediyorum.
BAŞKAN - Peki, toparlayın.
DENİZ YAVUZYILMAZ (Devamla) - Dolayısıyla da işçilerimizi yapayalnız bırakıyoruz, bütün ruhsat sahalarını özel mülke çeviriyoruz.
Şöyle, bakın, Sayıştay raporundan okuyorum. Sayın milletvekilleri, bunlar benim düşüncelerim değil, Sayıştay raporu. Rapor diyor ki: Havzada kaçak kömür üretiminin önlenememesinin nedenleri olarak redevansçı firmaların kaçak ocaklarda üretilen kömürü satın almaları ve bu kömürler için sevk fişi sağlamaları, ayrıca Zonguldak ve civarı tüketicilerin de bu doğrultuda işçi sağlaması, buna rağbet etmesi gösterilmiş. Dolayısıyla, bu redevans sahalarına tamamen işçilerimizi iş güvenliği olmayan şekilde veriyoruz, maalesef ve maalesef kaçak ocakları redevans sahasının içinde meşru hâle getiriyoruz. Oysa ki bizim devletimiz özel firmalardan daha büyük bir devlettir; işçimizi de korur, kaçak ocakları da yeri geliyorsa kapatmasını bilir.
Saygılar sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)