MEHMET BEKAROĞLU (İstanbul) - "..."(x)

BAKİ ŞİMŞEK (Mersin) - Sayın Başkan, anlayamıyoruz.

MEHMET BEKAROĞLU (Devamla) - Merhaba arkadaşlar. (CHP ve HDP sıralarından alkışlar)

Lazca konuştum değerli arkadaşlarım. Kaybolmakta olan bazı dillerle de size selam verdim.

Bugün Dünya Ana Dili Günü değerli arkadaşlarım. 1952'de Bengal dilinin yasaklanması, Urducanın resmî ve zorunlu dil yapılması sonrasında gösteri yapan öğrencilere ateş edilmesi ve çok sayıda öğrencinin ölmesi münasebetiyle Birleşmiş Milletler tarafından Dünya Ana Dili Günü ilan edilmiştir 21 Şubat. Birleşmiş Milletler bu seneyi de, 2019'u da ölmekte olan, yok olmakta olan yerli diller senesi yaptı değerli arkadaşlarım. Niye yaptı? Çünkü dünyada konuşulmakta olan 7 bin dilden büyük bir çoğunluğu, hemen hemen yarısı yavaş yavaş kaybolmaktadır. Bu, Türkiye'de de böyle değerli arkadaşlar. Şu anda 36 tane bilinen dil var, çok az da olsa konuşulan ama bunların yarısından fazlası, 20 tanesi yavaş yavaş kaybolmaktadır değerli arkadaşlarım.

MUSTAFA HİDAYET VAHAPOĞLU (Bursa) - Onlara "dil" denilmez, ağızdır onlar, ağız.

MEHMET BEKAROĞLU (Devamla) - Bakın, ben burada şunları ifade ettim, dedim ki: Bugün Dünya Ana Dili Günü. Niye Ana Dili Günü yapılıyor? Çünkü bu diller ölüyor. Dil demek, anne demek; dil demek, yürek demek; dil demek, insan demek. Bu dillerin ölmesi annelerin ölmesi demektir, yürüklerin ölmesi demektir, insanların ölmesi demektir. Peki niye ölüyor benim ana dilim? Azınlık olduğumuz için, az olduğumuz için. Burada bizim, az olanların yapacağı çok fazla bir şey yok. Elbette gayret edeceğiz. Burada çok olanlar yapacak. Çok olanlar yardım edecek ki, çok olanlar bu işin önemini anlayacak, bu işin zenginlik olduğunu, bu işin yaşam olduğunu anlayacak ki bu diller yaşayabilsin, bu insanlar yaşayabilsin değerli arkadaşlarım.

Bakın, Türkiye'de elbette ana dillerle ilgili bazı kolaylıklar, iyi şeyler yapıldı ama çok sınırlı sayıda. Kürtçeyle ilgili bir televizyon kanalı var, devlet şey yapıyor; diğer dillerle ilgili çok kısa haberler falan veriyor, izlenmiyor bile. Bu şekilde ana dilin yaşaması mümkün değil değerli arkadaşlarım. Bu şekilde bizim tasada ve kıvançta bir olan büyük bir millet olmamız bütün olmaz, tam olmaz, eksik kalır.

Değerli arkadaşlarım, bütün dünyada Birleşmiş Milletlerin de önerdiği şey budur: Devlet, ana dilleri desteklemek zorundadır, devlet desteklemezse hiçbir şey yapamayız. Ne yapacak? Evet, izin verdiler, seçmeli dersler yapıldı ama desteklenmiyor. Bu seçmeli dersler olsun ama not alsın. Bu seçmeli derslerle ilgili araç gereçler devlet tarafından karşılansın. Televizyon olmadan, çizgi film olmadan çocuklara ana dillerimizi öğretmemiz mümkün değil.

Şimdi, biz, Lazca da yayın yapılmasını istiyoruz değerli arkadaşlarım. 300 bin-500 bine kadar da çıkan Laz yaşıyor. Başka?

ENGİN ÖZKOÇ (Sakarya) - Abhazca...

MEHMET BEKAROĞLU (Devamla) - Dilleri zayıflayan, kaybolmakta olan başka insanlar da var, bunların dillerini de desteklememiz gerekiyor ve bunu ancak ve ancak devlet desteğiyle yapabiliriz. Eğer devlet gerçekten demokratik bir devletse, insan hak ve özgürlüklerine bağlı bir devletse 1 kişi bile olsa o kişinin meşru hak talebi varsa bu meşru hak talebini karşılamak zorundadır. (CHP sıralarından alkışlar) Yıllardan beri korkuyla başımızı kumun altına soktuk. Ne oldu değerli arkadaşlarım? Bu diller yok oldu. Bu diller yok oldu da daha mı mutluyuz, daha mı geliştik, daha mı kalkındık? Hayır değerli arkadaşlarım.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

MEHMET BEKAROĞLU (Devamla) - Yarım dakika daha...

O zaman var olan riskler bütünüyle ortadan mı kalktı? Kalkmadı değerli arkadaşlarım. Biz bu toprakları birlikte vatan etmişiz. Birlikte sonsuza kadar yaşayabilmemiz için herkesin, az olanların dâhil değerli arkadaşlarım, öncelikle de az olanların haklarını, hukuklarını, dillerini yaşatacağız, teslim edeceğiz ki bu topraklarda mutlu bir şekilde hep birlikte yaşamaya devam edelim diyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum. (CHP ve HDP sıralarından alkışlar)