MUSTAFA LEVENT KARAHOCAGİL (Amasya) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; ben de konuşmamın başında hem şehitlerimize rahmet diliyorum ve hem de geçtiğimiz günlerde kaybettiğimiz Cumhuriyet Halk Partisi Denizli Milletvekilimiz Kazım abimize rahmetler diliyorum. Cumhuriyet Halk Partili milletvekili kardeşlerime ve camiaya başsağlığı diliyorum ve ayrıca yakınlarına sabırlar diliyorum.

Saygıdeğer milletvekilleri, Mustafa Kemal Atatürk ve beraberindekiler, bundan tam yüz yıl önce, tarih boyunca hür yaşamış milletimizin esarete zorlandığı, vatanının elinden alınmaya çalışıldığı bir dönemde Millî Mücadele'yi başlatmak amacıyla 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkmıştı. Samsun ve Havza'daki çalışmalarını tamamlayan Mustafa Kemal Atatürk, Amasyalıların yoğun isteği ve daveti üzerine 12 Haziran 1919'da Amasya'mızı teşrif etmişlerdi. Mustafa Kemal Atatürk'ü Amasya'da karşılayan heyetin başında yer alan Müftü Hacı Hafız Tevfik Efendi "Paşam, bütün Amasya emrinizdedir. Gazanız mübarek olsun." diyerek Amasya halkının Anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Paşa'nın yanında yer aldığını kısa ve özlü bir şekilde ifade ediyordu. Amasya bu bakımdan, Mustafa Kemal Paşa'nın Millî Mücadele'de halkın tam desteğini aldığı en önemli şehirlerimizdendir. 12 Haziranda geldiği Amasya'dan 26 Haziran 1919 sabahı ayrılan Mustafa Kemal Paşa, 21 Haziranı 22 Hazirana bağlayan gece, Türkiye Cumhuriyeti'nin doğum belgesi olan Amasya Tamimi'ni hazırlamıştır. Bu tamimde "Vatanın tamamı, milletin istiklali tehlikededir." uyarısıyla "Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." inanç ve kararlılığını tüm dünyaya ilan etmiştir. Millî Mücadele'nin ilk siyasi ve askerî kararlarının alındığı bir şehrin milletvekili olmanın gururuyla bu kutlu mücadeleyi başlatan ve zaferle taçlandıran başta Gazi Mustafa Kemal Paşa Atatürk olmak üzere bütün kurtuluş mücadelesi önderlerinin, şehit ve gazilerimizin aziz hatırası önünde saygıyla eğiliyorum. Amasya'nın bu onurlu gününün 100'üncü yılında her yıl olduğundan daha fazla heyecan ve coşku doluyuz.

Millî Mücadele'yi hazırlayan gerekçeleri içinde özümseyen ve bu yolda bütün değerleriyle ortaya çıkan Amasya, cumhuriyetin kurulmasına kadar uzanan meşakkatli yola ilk katılan şehirdir. Bu itibarla övünç duymak, onurlanmak en fazla Amasyalıların hakkıdır ve biz de onur duyuyoruz. Bu onuru bizden öncekiler yaşadığı ve bizlere yaşattıkları gibi, bizler de çocuklarımıza ve gelecek nesillere aktararak yaşatacağız inşallah.

Her ilin tarihine yazılan önemli günleri vardır. Bu tarihler ilin sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik yönünü öne çıkarır. Bazı tarihler vardır ki o ilin ismiyle bütünleşir. Amasya için bu tarih, sayıdan öte sıfat olur, tarihin tarih olarak kayıtlara geçirilişinde satır başı olur. 12 Haziran 1919'la altı kalın çizgilerle belirlenebilecek bir başka tarih kayıtlarda yoktur. Belki de bu tarih diğerlerinin önüne geçerken kendiliğinden değil de tarihimizin şeklini belirleyişindeki özelliğinden kaynaklanmaktadır. Bu tarih, bir milletin yeniden doğuşu bir devletin kuruluşuna kadar uzanan bir galeridir.

Amasya'nın tarihî olaylar karşısında üstlendiği sayısız misyonu olmuştur. Hatırlanacağı gibi, Osmanlı Sultanı Yıldırım Beyazıt ile Moğol

İmrapatoru Timur Han'ın 1402'de tutuştukları ve tarihimize Ankara Meydan Savaşı diye geçen büyük kapışma cihan devletini sarsmıştı. Devlet parçalanmış, Osmanlı şehzadeleri arasında baş gösteren ayrışma Fetret Dönemi'ni yaşatmıştı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Devam edin.

MUSTAFA LEVENT KARAHOCAGİL (Devamla) - Osmanlı birliğini yeniden sağlayabilmek için Amasya'ya davet edilen Çelebi Mehmet, Cülus Tepe'de Amasyalıların coşkun tezahüratı eşliğinde karşılanmıştı. Bu davetle, dağılmakta olan Osmanlı Devleti'nin ikinci kuruluşu bu topraklar üzerinde olmuştur.

Neden bu açıklamaya ihtiyaç duydum? Bu tarihten beş yüz yıl sonra bir 12 Haziran günü yine aynı yerde Mustafa Kemal Paşa'nın karşılanmasının ardından gelen olaylarda da benzerlik vardır. Zayıf düşen bir devletin yeniden ayağa kaldırılmasında Amasyalıların geleceği hissetmeleri vardır. Amasya'daki Cülus Tepe her iki olayın, her iki varoluş heyecanının şahididir. Yeni devletlerin kurulmasına şahit olan Amasyalılar, tarihten gelen bu geleneği bir kere daha yaşamışlardır. Osmanlı'nın ikinci defa kuruluşuna zemin ve imkân hazırlayan Amasyalılar, yeni Türk devletinin, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşuna zemin hazırlayacak olan o ünlü bağımsızlık beyannamesinin ilanına da bu topraklar üzerinde şahit olmuşlardır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayalım.

MUSTAFA LEVENT KARAHOCAGİL (Devamla) - Tarihte "şehzadeler şehri" olarak bilinen Amasya'nın Anadolu'nun şanlı direnişine başlanacak yer seçilmesi de tam isabet idi. Çünkü Amasya'nın yedi bin beş yüz yıllık bir tarihsel birikimi vardı; bilim vardı; sanat vardı, coşku vardı ve sözün özü, aranılan tüm özellikler vardı. Bu nedenle, Mustafa Kemal gibi, attığı her adımı ölçerek biçerek, cesaret ve bilinçle atan bir önderin Amasya'yı bilerek seçtiğine bütün kalbimle inanıyorum. 12 Haziran 1919'da Mustafa Kemal ve arkadaşlarının gelişiyle başlayan çalışmalar semeresini vermiş ve 22 Haziran 1919'da Türkiye Cumhuriyeti'nin doğum belgesi olarak gururla ve onurla anlattığımız, demokrasinin tam tanımı olan "Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." ifadesinin yer aldığı Amasya Tamimi burada imzalanmıştır.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Toparlayalım.

MUSTAFA LEVENT KARAHOCAGİL (Devamla) - Birileri tarafından "hasta adam" diye tanımlanan bir milletin 22 Haziran 1919 sabahı bütün dünyaya karşı sesini yükselttiği günde bir cümle daha Amasya'nın kayalıklarında dalga dalga yayılmıştır: "Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır." Tek cümle, tek hedef. İşte kurtuluşun şekil ve detaylarının çizildiği belde. Devletlerin yıkılıp devletlerin kurulduğu bu topraklarda yeni bir bağımsızlık meşalesinin kıvılcımlarının çakıldığı il olmanın özelliği burada gizlidir. Bunun için "Amasya 12 Haziran" adı altın harflerle, silinmemek üzere tarihimize yazılmıştır.

Bu inançla ve onurla, ruhunu gönlümüzde, sorumluluğunu omuzlarımızda taşıdığımız Türkiye Cumhuriyeti'mizin doğduğu bu kentte görev yapmanın onuruyla nice yüzyıllara diliyor; Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarına, cumhuriyet için can veren şehitlerimize, gazilerimize ve cumhuriyet yolunda emeği geçen herkese bir kez daha minnet ve şükranlarımı sunuyorum. Gazi Meclisimi saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ sıralarından alkışlar)