İYİ PARTİ GRUBU ADINA ZEKİ HAKAN SIDALI (Mersin) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisimizi saygıyla selamlıyorum.

Sayın Bülent Tezcan'ın da söylediği gibi, doğru kullanım koşulları altında, jeotermal enerji, alternatif enerji kaynaklarına göre çevreyle tabii ki daha uyumlu. Ancak kötü uygulamalar jeotermalle ilgili olumlu düşünceleri yok ediyor. Kendi ellerimizle hep beraber iyiyi ziyan ediyoruz. Jeotermal üretim tesislerine ruhsat verilmeden önce mutlaka doğru etütler yapılmalı. Biz, enerji üretimine karşı değiliz fakat yapılan planlamalar hem çevre hem de insanlarımız üzerinde fiziksel sorunlara yol açıyor. Örneğin, Türkiye'deki jeotermal tesislerin neden yarısından fazlasını Aydın ilimizin sınırları içinde barındırıyoruz? Ne yazık ki Aydın bu kötü uygulamalarda 1'inci sırada yer alıyor. Şimdi bile çok büyük sorunlarla boğuşan Aydın, açılması düşünülen 64 yeni tesisten sonra ne olacak? Bütün Türkiye'ye yayılabilecek santraller neden sadece Aydın'da açılıyor?

METİN YAVUZ (Aydın) - Tesis açılmıyor ki.

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Ağırlıklı olarak Aydın'da açılıyor.

METİN YAVUZ (Aydın) - Hayır, öyle bir şey yok.

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Yüzde 50'nin üzerinde Aydın'da açılmış.

Jeotermal enerji üretim tesisinin kurulduğu bölge aynı zamanda tarımda kullanılan 1'inci derecede tarım alanı. Ülke olarak enerji üretimini tarımsal üretime, bu üretimden geçinen çiftçilere ve insan sağlığına tercih ediyoruz demektir bu. Sağlığını ve aşını elinden aldıklarımızın gelecekleri ne olacak? O insanlar için ne öngörüyorsunuz?

Değerli milletvekilleri, Aydın'ın Germencik ilçesinden geçen İl Çayı'nın rengi, jeotermal santralden çıkan akışkanlarda bulunan demirin normalden çok fazla olması nedeniyle, şu anda bile kırmızı. Bunun yanı sıra, Büyük Menderes Nehri'nin Türkiye'nin en kirli 3 nehrinden 1'i olması, bu akarsulardan sulanan incir ve zeytin ağaçlarının kuruması, denetimsiz ve kontrolsüz jeotermal üretimin yarattığı korkunç tabloyu hepimize gösteriyor.

METİN YAVUZ (Aydın) - İncir ağacı sulanmaz.

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Birçok konuda olduğu gibi burada da görüyoruz ki ölçüyü kaçırmışız.

Değerli milletvekilleri, jeotermal enerjinin etkileri konusunda ele alınması gereken bir diğer başlıksa insan sağlığına doğrudan olan etkileri. Bu bağlamda, son yıllarda Aydın'da artan kanser vakaları çok vahim. TÜİK'e göre -maalesef TÜİK'in verilerini bazen referans olarak almak zorunda kalıyoruz, umarım bu veriler doğrudur- 2018 yılında Aydın ilinde meydana gelen ölümlerin büyük çoğunluğu solunum sistemi rahatsızlıklarından.

METİN YAVUZ (Aydın) - Yüzde kaç?

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Geleceğimiz olan çocukların yıllar sonrasında hangi sağlık sorunlarıyla karşılaşacağını o bölge insanları, tıp dünyası ortaya koyamamakta.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Toparlıyorum.

BAŞKAN - Buyurun.

ZEKİ HAKAN SIDALI (Devamla) - Yani onlara maliyetini bilmiyoruz. Her şey huzurumuz, mutluluğumuz ve müreffeh yarınlar içinse buna bu şekilde nasıl ulaşacağız? Plansızlık ve kontrolsüzlükten doğan zararlardan dolayı doğayı tahrip etmenin ve yarınları yaşanamaz bir şekilde çocuklarımıza, torunlarımıza teslim etmenin bedelini hep beraber nasıl ödeyeceğiz?

Yüce Meclisi saygıyla selamlıyorum. (İYİ PARTİ ve CHP sıralarından alkışlar)