GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: 23 Kasım Dersim Mebusu Hasan Hayri Bey'in idam edilişinin 94'üncü yıl dönümüne ilişkin açıklaması
Yasama Yılı:3
Birleşim:22
Tarih:26.11.2019

ALİ KENANOĞLU (İstanbul) - Sayın Başkan, 1920-1923 yıllarında Dersim Milletvekili olan Hasan Hayri Bey, İsmet İnönü'nün Lozan görüşmeleri esnasında Mecliste yer alan Kürt mebuslardan Lozan'a Türk ve Kürt halkının birlik ve beraberlik içerisinde yaşadıklarına dair bir telgraf çekmelerinin istenmesi üzerine bu telgrafa imza atmış ve yine talep üzerine Meclise yerel kıyafet giyerek gelmiştir. Ancak Hasan Hayri Bey özellikle Koçgiri'de Topal Osman'ın uyguladığı kırım, tecavüz ve yağma uygulamalarına karşı durup bu vahşeti Mecliste teşhir ettiği için Hükûmetin düşmanlığını kazanmıştır. Hasan Hayri Bey, 1923'te biten milletvekilliği görevinden sonra da siyasetle uğraşmış ve bölge halkının çeşitli hak ve taleplerini dile getirmiş olduğu için Hükûmetin düşmanlığından kurtulamamıştır. Bu durumun sonucu olarak istiklal mahkemelerinde, bugünlerde de çok bildiğimiz suçludan suça gitme, suç uydurma yöntemiyle cezalandırılarak 23 Kasım 1925'te -ilginçtir ki yerel kıyafetle Meclise gelmesi de gerekçe gösterilerek- 44 yaşında idam edilmiştir. Bu Meclisin bir üyesi ve Dersim halkının vekili olan Hasan Hayri Bey'i saygıyla anıyorum.