CHP GRUBU ADINA ORHAN SÜMER (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, İYİ PARTİ'nin grup önerisi hakkında partimiz adına söz almış bulunmaktayım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

Öncelikle, Suriye ve Libya'da şehit düşen askerlerimize ve geçtiğimiz gün Ağrı'nın Doğubayazıt ilçesinde terör örgütünün saldırısında şehit olan Gümrük Müdürlüğü çalışanımıza Allah'tan rahmet ve yaralılara acil şifalar dilerim. Ailelerinin ve milletimizin başı sağ olsun.

Sayın milletvekilleri, esnaflık, bizim kültürümüzde sadece ticari bir kurum değil, aynı zamanda kültürel bir değerdir ve hatta toplumumuzun ayırt edici önemli özelliklerinden biridir. Esnaflık kurumu, Ahi Evran'dan bugüne getirdiğimiz ve sahip çıkmamız gereken bir mirastır. Özellikle ülkemizde olduğu gibi, tarım toplumundan sanayi toplumuna geçmeye çalışan ülkelerde önemli bir nüfusu bünyesinde barındıran esnaflık, aynı zamanda iş gücünün de en yoğun olarak kullanıldığı alanlardan biri olmuştur. Nitekim, Türkiye'de, geçtiğimiz yılın son verilerine göre, 1 milyon 914 bin 711 esnaf ve sanatkârlara ait işletme bulunuyor. Esnaf ve sanatkârlar kurumu, bu işletmelerde çalışanların ve işletme sahiplerinin aileleriyle birlikte yaklaşık 20 milyon kişinin doğrudan etkilendiği bir alan oluyor. Dolayısıyla, esnaflara bakış açımız sadece ekonomik bir bakış açısı olamaz.

Türkiye, bir süreden beri önemli bir ekonomik krizin içinde. Zaman zaman rahatlamalar görülmekle birlikte, kronik hâle gelen bir ekonomik kriz hepimizi her gün biraz daha fakirleştiriyor; işsiz sayısı artıyor, döviz ve altın yükseliyor, toplam mevduat içindeki dövizin payı artıyor, icra dosyaları kabarıyor, bankalara borçlu vatandaşlarımız ne yapacaklarını kara kara düşünüyor. Hâl böyleyken, ekonomi yönetimi, üretimi artıracak, istihdamı geliştirecek kalıcı önlemler aramak yerine, kısa vadeli önlemlerle günü kurtarma derdinde. Örneğin, bir e-haciz uygulaması başlatıldı, 4 milyonun üzerinde vatandaşa devlet borçları karşılığında haciz gönderildi; kredisini ödemeyen öğrenciden trafik cezasını ödeyemeyen şoföre, vergi borcunu ödeyemeyen esnafa kadar herkesin, büyük küçük tüm alacaklarına, bankadaki hesaplarına, ticari araçlarına ipotek konuldu. Anlıyoruz, devletin sıcak para ihtiyacı var. Vatandaşın parası olsa zaten borcunu ödeyecek. Kim gereksiz yere faiz ödemek, devlete borçlu kalmak ister ki?

Sayın milletvekilleri, bugün ekonomi ayakta durabiliyorsa, emin olun, bunu büyük oranda esnafa borçlu. Ekonomiye her gün can veren esnaflar, maalesef, en fazla ihmal edilen, hakkı yenilen kesimlerin başında geliyor. AVM'ler tüm kentleri mantar gibi sararken küçük esnaf kan ağlamaya başladı. AVM cenneti yaratıldı, Türkiye AVM çöplüğüne dönüştü. "Önlem alınsın." dedik ama büyük bir toplumsal soruna neden oldu. Zincir marketler de en az AVM'ler kadar haksız bir rekabet yaratıyor, kuralsız açılan bu marketler öyle bir hâl aldı ki birbirine zarar vermeye başladı.

Değerli milletvekilleri, esnafın sorunu bütünlüklü bir çözüm gerektirmekte. Bunun için esnaf bakanlığı kurularak esnaf ve sanatkârların sorunlarının siyasette geniş yer bulmasına olanak tanınmalı. Ruhsatlandırma işlemleri esnaf odaları tarafından yapılmalı.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi.

ORHAN SÜMER (Devamla) - Sosyal güvenlikte norm ve standart birliği sağlanmalı, esnaf aleyhine olan farklar ortadan kaldırılmalı, esnafın kira stopajı kaldırılmalı. Esnafın kira, araç gideri vesaire iş yeri masrafları vergiden düşürülebilmeli. Esnafa yıllık ödediği vergi ve prim miktarı kadar sıfır faizli kredi kullandırılmalı. Esnafın düşük faizli ve uzun vadeli kredilerle kira öder gibi dükkân sahibi olabilmesine olanak sağlanmalı, kredi kefalet kooperatifleri güçlendirilmeli ve kredi miktarları artırılmalıdır.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)