HDP GRUBU ADINA NECDET İPEKYÜZ (Batman) - Sayın Başkan, değerli vekiller; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Neredeyse iki yıllık bir süreçte vekilliğimizin süresini doldurmuş oluyoruz ve iki yıl boyunca Meclis her açıldığında araştırma önergeleri veriliyor, Genel Kurulda bazı konular üzerine konuşuluyor. Ve istatistiklere baktığımızda, iktidar dışında birçok siyasi parti gerek dışarıda gerek Meclis çatısı altındaki muhalefet partileri işsizlikle ilgili araştırma önergeleri veriyorlar ve nedense "İşsizlik yok." diyenler bu araştırma önergelerini hep reddediyorlar. Ya, araştıralım; yoksa çıkaralım ortaya, bunda hiçbir şey yok. Biz de diyelim ki, "Araştırdık; böyle bir şey yok."

Bu Meclis kürsüsünde, Mecliste intihar girişiminde bulunan işsizlerden defalarca söz ettik. Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanı burada grup konuşmasını yaparken, kişi geldi dedi ki: "Ben açım, işsizim, çoluk çocuğum aç." Yaka paça dışarıya çıkarıldı. Böyle bir gerçek bu salonlara kadar gelmişse, Cumhurbaşkanının yüzüne karşı söylenmişse, bunu araştıralım ve bu işsizler kimler? Kadınlar giderek artıyor; üniversite mezunları giderek artıyor ve işsizlik öyle bir had safhaya geldi ki insanlar kendi yaşamları dışında aileleriyle beraber perişan düzeyde.

Türkiye'de istatistik kurumu, "TÜİK" denilen kurum -herhâlde ismini değiştirmemiz lazım, "Türkiye Üzülmesin Kurumu" böyle bir kuruma dönüştürmek lazım- toz pembe bir tablo çiziyor, açıklıyor; ne diyor? Diyor ki: "İşsizlik değerleri düştü; işsizlik azalıyor, istihdam da azalıyor." Bunu matematik bilenler nasıl oturtacak bilemiyorum ama Türkiye'de artık insanlar iş bulma umudunu kaybettiği için kurumlara başvuramıyor.

Değerli vekiller, muhalefet ve iktidardakiler, cep telefonunuzdaki mesajları açın, seçmenlerinizden size gelen mesajların büyük çoğunluğu iş istekleri ve bu iş nedir? Genellikle hizmet sektöründeki işler.

Peki, bölgelere baktığımızda nasıl oluyor? Genelde benim geldiğim Batman kentinde, Diyarbakır'da, Van'da, Urfa'da büyük ölçekli işletmeler yok, genellikle orta ve küçük işletmeler var; çoğunda da işsizlik... Pandemiyle beraber bu işsizlik daha da arttı ve ne yapıyoruz? Siz, boyuna isim yaratıyorsunuz, "can suyu" diyorsunuz, "nefes" diyorsunuz; nefes vermiyor, can suyu vermiyor; perişanlığı artırıyor. Bir yığın teşvik paketi diyorsunuz matruşka açar gibi, çıkan paketler boyuna sermayeye gidiyor.

Değerli vekiller, ismi İşsizlik Fonu; İşsizlik Fonu, 2019'a kadar yaklaşık 112 milyar para topluyor, 80 milyar küsurunu sermayeye veriyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurun efendim.

NECDET İPEKYÜZ (Devamla) - Sizin tercihiniz sermayeden yana. İsmi İşsizlik Fonu; yüzde 30'unu ancak işsizlere veriyorsunuz ve bu da giderek insanların mağduriyetini geliştiriyor.

Bir diğer konu; ya şimdi isim koymuşuz: "Mevsimlik işçi." Böyle bir şey mi var ya? SGK'si yok, tanımı yok. Nereden gidiyor bunlar? Batman'dan, Urfa'dan, Adıyaman'dan. Peki, niçin biz buna dönmüyoruz? Niçin bu insanlar sadece bir kaza yaptıklarında, yere düştüklerinde, ırkçı bir muameleye tabi tutulduklarında konuşuyoruz? Gelin, araştıralım, işsizlik ne oluyor? Transfer işçilerini araştıralım, gelin konuşalım.

Diyarbakır'da, Batman'da İçişleri Bakanlığının genelgesiyle 9 binin üzerinde iş yeri kapatıldı "kahvehane" dediğimiz, "kıraathane" dediğimiz, "kafe" demiyorum ve lokanta, restoran. Orada çalışanların çoğu günübirlik çalışıyor, zaten sosyal güvencesi yok. Şu anda yüzde 40 düzeyinde işsizlik daha da arttı ve şimdi, iş yerleri açılmaya başladı; yüzde 20 kapasiteyle çalışıyor. İnsanlar aç, perişan. Nedeni ne? Teşviklerle olmuyor; gelin araştıralım, öğrenelim. Eğer geleceğimizi kurgulamak istiyorsak demokratik bir ortamda bunu yapabiliriz.

Saygılarımı sunuyorum. (HDP sıralarından alkışlar)