| Konu: | Karadeniz Bölgesi'ndeki fındık üreticilerinin sorunlarına ilişkin gündem dışı konuşması |
| Yasama Yılı: | 3 |
| Birleşim: | 100 |
| Tarih: | 16.06.2020 |
ÜMİT YILMAZ (Düzce) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.
Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Karadeniz Bölgesi'nde yetişen ve ülke ekonomisine katkısı açısından son derece önemli bir ürün olan fındık ve fındık üreticisinin yaşadığı sorunlar hakkında söz almış bulunmaktayım. Sizi, Genel Kurulu ve televizyonları başında bizleri seyreden büyük Türk milletini saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime başlamadan önce, Bingöl'de meydana gelen depremde vefat eden bir vatandaşımıza Allah'tan rahmet, yaralanan vatandaşlarımıza ve tüm Bingöl halkına geçmiş olsun diliyorum.
Bu arada, Pençe-Kartal Operasyonu'na katılan Türk Silahlı Kuvvetleri personeline de başarılar diliyorum.
Değerli milletvekilleri, 24 Haziran 2018 tarihinde yapılan seçimlerin akabinde göreve gelen Cumhur İttifakı hükûmeti ve Tarım Bakanlığı fındıkla alakalı çalışmaları başlatmıştır. Ancak 2018 yılı Ekim ayı sonunda TMO'nun piyasaya girmesi ve taban fiyatını geç açıklaması 2018 yılının fındık üreticisi açısından zor geçmesine neden olmuştur. Bunun yanı sıra, ülkemiz yabancı tüccarların belirlediği düşük fiyat dolayısıyla önemli bir ihracat girdisinin gelirinden yeterince faydalanamamıştır. Piyasaya geç giren TMO, 2018 sezonunda 7 bin ton fındık alabilmiştir. 2018 yılında fındık üreticisinin yaşadığı zorlukları gözleyen ve bire bir yaşayan bölgenin milletvekilleri 2019 yılında aynı problemlerin yaşanmaması için devreye girmiş ve Tarım Bakanlığımızla yapılan görüşmeler neticesinde, 2019 yılı Temmuz ayı ortalarında Cumhurbaşkanımız tarafından taban fiyat 16,5 lira açıklanarak fındık üreticisinin yüzü bir nebze olsun gülmüştür. Taban fiyatın 16,5 lira yani yaklaşık 3 dolar seviyesinde ve mahsulün hasadından hemen önce açıklanması doğru bir uygulama olmuş ve TMO devreye sokularak üreticiden 2019 sezonunda 78 bin ton fındık alınmıştır. TMO'nun doğru zamanda devreye girmesi üreticinin birtakım yurt dışı firmalarının inisiyatifinde kalmasının önüne geçmiştir. Bu doğru uygulama neticesinde, geçen yıl fındık ihracatı 2 milyar dolar seviyesinde ülke ekonomisine katkıda bulunmuştur. Ülkemizin bu kazancının yanı sıra, her ne kadar TMO kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olsa da zarar etmek bir tarafa hazineye katkı sağlamıştır. TMO'nun Mart 2020 tarihi itibarıyla piyasaya kademeli fındık sürmesi, hem piyasa dengesini sağlamış hem üreticinin bazı firmalara ezdirilmesinin önüne geçmiştir. 2019 yılında uygulanan fındık politikası doğru bir politikadır. Bu politikayı ortaya koyan ve Karadenizli fındık üreticisini ezdirmeyen başta Sayın Cumhurbaşkanı olmak üzere, Sayın Tarım Bakanına, fındık konusunda büyük emek sarf eden bölge milletvekillerine, TMO Genel Müdürüne ve TMO çalışanlarına huzurlarınızda teşekkür etmek istiyorum.
Ayrıca, yıllardır fındık üreticisinin üzerinde âdeta Demokles'in kılıcı gibi kullanılan yüksek rekolte açıklamaları da geçen yıl Tarım Bakanlığımızın yaptığı açıklamayla engellenmiştir. Her yıl yüksek rekolte açıklanmasının engellenmesiyle üretici tehdidinin önüne geçilmiş, rekolte açıklama yetkisi sadece Tarım Bakanlığı yetkililerine verilmiştir. Ancak 2020 yılının Ocak ayında başlayan coronavirüs pandemisi, bütün dünyayı etkilediği gibi ülkemizi de olumsuz yönde etkilemiştir. Dünyada pandeminin sebep olduğu tarım ürünleri fiyatındaki artış ve üretim üzerinde menfi yönde oluşturduğu baskı, tüm tarım kesiminde olduğu gibi fındık tarımında da olumsuz etki yaratmıştır. Özellikle tarım ürünü elde etmede önemli bir maliyet getiren tarım işçi ücretlerindeki ve girdi maliyetlerindeki artışın ürün fiyatlarının yukarı çekilmesine neden olmasına rağmen, çiftçiler bu artıştan hak ettikleri payı alamamışlardır. Hele hele girdi maliyetlerinde yüzde 50'nin üzerinde bir paya sahip olan fındık gibi bir tarım ürünü için bu yükseliş gözden kaçırılmaması gereken önemli bir faktördür.
Değerli milletvekilleri, bazı insanlar fındığı zaruri bir tarım ürünü olarak görmüyor olabilirler ancak unutulmasın ki fındık, çikolata sanayisinde kullanılan vazgeçilmez ürünlerin başında gelmektedir. Dünyada bir çok yerde denenmesine rağmen, Karadeniz'de üretilen fındığın kalitesine ulaşılamamıştır.
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayın Sayın Yılmaz.
ÜMİT YILMAZ (Devamla) - Bu hâliyle ülkemizde yetişen fındık, geçen yıl ülke ekonomisine 302 bin ton iç fındık ihracıyla 2 milyar doların üzerinde gelir sağlamıştır. Belki de nadir ihraç ettiğimiz ve döviz girdisi sağladığımız tarım ürünlerinin başında gelen fındıkta, rekolte olarak bu sene, geçen seneye göre ne yazık ki yüzde 20'lik bir kayıp olacağı Tarım Bakanlığımız tarafından tespit edilerek açıklanmıştır.
Değerli milletvekilleri, fındık üzerinde söylenecek çok söz olmasına rağmen, sözümü daha fazla uzatmadan Sayın Cumhurbaşkanımıza ve Sayın Tarım Bakanımıza 2020 sezonu için seslenmek istiyorum. Bu yıl, geçen yıl olduğu gibi Tarım Bakanlığımızdan -tespitleri de göz önünde bulundurularak- fiyatın 3,5 dolar ve temmuz ayının ortalarında açıklanmasını bekliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (MHP sıralarından alkışlar)