HDP GRUBU ADINA MEHMET RUŞTU TİRYAKİ (Batman) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkan.

İkinci bölüm üzerinde grubumuzun görüşlerini paylaşmaya çalışacağım. Önce şunu söyleyeyim: İkinci bölümün, 1 madde dışında, tamamı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu'na ilişkin değişiklikler içeriyor. Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları Millî Savunma Bakanına bağlanmış, Millî Savunma Bakanlığına değil, öyle yazıyor genel gerekçede, o yüzden disiplin amirlerine ilişkin değişiklikler yapıyorsunuz, özü de bundan oluşuyor. Fakat, ben bununla ilgili değil de daha çok bu teklif 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'de değişiklik yaptığı için, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ilişkin birkaç şey söylemek istiyorum.

Şimdi, bu 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 1986, 1987, 1988 ve 1989'daki kanunlara dayanılarak 1989 yılında yürürlüğe konuldu. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyi bütün kamu görevlileri, memurların hepsi bilir çünkü özlük haklarına ilişkin, tazminatlarına, kıdem aylığına, taban aylığına ilişkin bir dizi hüküm içerir.

İlk yürürlüğe girdiğinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nda, 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanunu'nda, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu'nda ve 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu'nda bir dizi değişiklik yaptı. Bunun dışında esas olarak, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, devlet memurları ve diğer kamu görevlilerinin memuriyet taban aylığı, kıdem aylığı ve ek tazminat ödenmesi hakkını düzenliyor.

Bakın, otuz yılı aşkın bir süredir 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname yürürlükte, esas olarak da taban aylığı, kıdem aylığı ve ek tazminata ilişkin hükümleri içeriyor ama bu kanun hükmünde kararnameyi, 2011 yılından sonra kanun hükmünde kararnamelerle, OHAL kanun hükmünde kararnameleriyle ve Cumhurbaşkanı kararnameleriyle defalarca değiştirdiniz, ben şimdi ayrıntılarını söyleyeceğim.

Bunu niye söylemek istiyorum? Çünkü, gerçekten bu ülkeyi artık kanun hükmünde kararnamelerle, kalıcı OHAL kanun hükmünde kararnameleriyle ve Cumhurbaşkanı kararnameleriyle yönetiyorsunuz. Bu ülke artık bırakın bir hukuk devleti olmayı, gerçekten bu ülke kanun devleti bile değil. Eğer bir gün tarih yazılırsa, bu döneme "kararname devleti" denilecek; "kararname devleti" "kararname yönetimi" denilecek.

Bakın, 34 maddeden oluşuyor 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname; bunun 3'ü yürürlükten kaldırma, yürürlük ve yürütmeye ilişkin, geri kalan 31 maddenin 25'i de ilgili kanunlara işlenmiş maddeler yani 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 6 maddeden oluşuyor, esas olarak yürürlükte olan 6 tane maddesi var. Bunun dışında, 36 tane ek madde, 37 tane de geçici madde var. 2011'e kadar 8 tane ek madde eklenmiş, 1989'dan 2011'e kadar 8 tane ek madde eklenmiş; bunların 4'ünü 2005 ve 2006'da yürürlükten kaldırmışsınız, 2009'da da 3 tane madde eklemişsiniz. Bunlar on sekiz yıllık bir iktidar için normal düzenlemeler. Ama film -az evvel de söylediğim gibi- 2011'de koptu, o gün bu gündür ülkeyi kararnamelerle yönetiyorsunuz. 2011'de bütün teşkilat yasalarını yürürlükten kaldırdınız, bütün teşkilat yasalarını. Birkaç ay içinde bütün yasaları yürürlükten kaldırdınız ve her bakanlığı bir kanun hükmünde kararnameyle yönetmeye başladınız; 2016'dan itibaren OHAL KHK'leriyle, 2018'den itibaren de Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle.

Bakın, 2011'den sonra 375 sayılı KHK ne olmuş? Çoğu, 666 sayılı KHK, 696 sayılı OHAL KHK'si ve 703 sayılı OHAL KHK'siyle tam 28 tane madde eklenmiş. Peki, bu kanun hükmünde kararnameler ve OHAL kanun hükmünde kararnameleri neleri içeriyor? 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin varlık amacı olan taban aylığı, kıdem aylığı ve ek tazminatla mı ilgili? Neler getirilmiş bu OHAL kanun hükmünde kararnameleri ve normal kanun hükmünde kararnamelerle, bir göz atalım. Ek madde 20, 696 sayılı OHAL KHK'siyle eklenmiş: "İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahallî idare birlikleri personellerini ihaleyle istihdam edecek, güvenlik hizmetleri, özel güvenlik hizmetlerine gördürülecek." OHAL KHK'siyle getirdiğiniz sistem bu. Ek madde 22, 696 sayılı OHAL KHK'siyle eklemişsiniz, OHAL KHK'siyle. OHAL'i niçin ilan etmiştiniz? Yarın 15 Temmuz ya, yarın yıl dönümü ya 15 Temmuz darbesinin. İşte, o 15 Temmuz darbesinden sonra ilan ettiğiniz OHAL kanun hükmünde kararnameleriyle, ne getirmişsiniz ek madde 22'yle: "Genelkurmay Başkanı, Kara Kuvvetleri Komutanı, Deniz Kuvvetleri Komutanı, Hava Kuvvetleri Komutanı, Jandarma Genel Komutanı, Sahil Güvenlik Komutanı ile Orgeneral ve Oramiraller ile bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık giderleri Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin tabi olduğu hükümlere tabi olacak." OHAL KHK'siyle getirdiğiniz düzen bu.

Ek madde 23, 703 sayılı OHAL KHK'siyle getirmişsiniz. Kamu kurum ve kuruluşlarında, 657 sayılı Kanun ve diğer kanunların sözleşmeli personel çalıştırılmasına ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın, idari hizmet sözleşmesiyle ve iş mevzuatına tabi olarak uzman ve uzman yardımcısı istihdam edeceksiniz. 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklemişsiniz.

Ek madde 24, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklenmiş. Bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında müfettiş, denetmen, denetçi, kontrolör, aktüer ile müfettiş yardımcısı, denetçi yardımcısı, aktüer yardımcısı ve stajyer kontrolör istihdam edilebilecek. Bunda bir sorun yok ama buna göre istihdam edilecek uzmanlar için 657 sayılı Yasa'nın ek 41'inci maddesindeki koşulların hiçbirini aramayacaksınız. OHAL KHK'siyle getirdiğiniz sistem bu. Yabancı dil şartı yok, dört yıllık yüksekokul mezunu olma şartı yok, siyasal, hukuk, iktisat, işletme mezunu olma şartı yok, tez hazırlama yok, tezin sonunda yeterlilik yok, Cumhurbaşkanı istediği kişiyi kamu kurumunda uzman ve uzman yardımcısı olarak istihdam edebilecek; tam OHAL ilan edilmesine neden olan sorunun çözümü için getirdiğiniz öneri.

Sürem kısıtlı, ben sadece başlıklarını söyleyeyim: Ek madde 25, 703 sayılı OHAL KHK'siyle kurumlar arası geçici görevlendirmeyi düzenliyor; ek madde 26, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklenmiş, yerli ve yabancı personel istihdamını düzenliyor; ek madde 27, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, sözleşmeli personel istihdamını düzenliyor; ek madde 28, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, iş mevzuatına tabi personel istihdamını düzenliyor; ek madde 29, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, huzur hakkını düzenliyor; ek madde 30, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, unvan itibarıyla ilk kez ihdas edilen kadro ve pozisyonlara karşılık belirlenmesini düzenliyor; ek madde 31, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, vekâlet ve istisna sözleşmesiyle istihdamı düzenliyor; ek madde 32, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, vergi müfettişi istihdamını düzenliyor; ek madde 33, 703 sayılı OHAL KHK'siyle eklendi, kadro ve pozisyonları kaldırılan personeli düzenliyor; ek madde 34, 35 ve son olarak 36'da üst düzey kamu görevlilerini atamaya ilişkin ayrıntılı düzenlemeler yapılmış.

Geçici maddelere ilişkin bu kadar ayrıntıyı anlatmayacağım, sürem yetersiz olduğu için sadece şunu söyleyeyim: Geçici 37 maddenin çok çok büyük bir bölümü 666 sayılı KHK ile 694, 696 ve 703 sayılı OHAL KHK'leriyle getirilmiş düzenlemeler. Özetle, bir daha söylüyorum: Türkiye, artık, bırakınız hukuk devletini, kanımca kanun devleti bile değildir; Türkiye, kanun hükmünde kararname ve OHAL KHK'leriyle yönetilmektedir. Bu çok büyük bir talihsizlik ve emin olun, çok üzüntü verici bir durum.

Sürem yetersiz, bu 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'yle eğer bir daha bir düzenleme yaparsanız... Kamu görevlilerinin ücretleri çok karmaşık. Bu kanun hükmünde kararnamenin bir bütün olarak yürürlükten kaldırılması, 657 sayılı Yasa'nın ve diğer personel kanunlarının değiştirilmesi; basit, anlaşılır, ay başında maaşını alan kişinin hangi ücreti ne için aldığını bileceği bir sistem getirmek mümkündür. Umarım bunu yapabiliriz diyorum, gecenin bu saatinde hepinizi saygıyla selamlıyorum. (HDP sıralarından alkışlar)