CHP GRUBU ADINA AYHAN BARUT (Adana) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Partimizin tarım ve hayvancılıktaki sorunlara ilişkin araştırma önergesiyle ilgili grup önerisi üzerinde söz almış bulunuyorum.

Ülkemizde ve dünyada yaşamı olumsuz etkileyen pandemi süreci her alanda bizlere bazı ikazlarda bulunmuştur. Yapılan yanlışlar çok fazlaydı, bu yanlışlar salgın döneminde de açıkça ortaya çıkmıştır. Yapılan yanlışlar tarım sektöründe daha da belirgin bir hâle geldi. Örneğin, tarımda kamucu bir politikaya geçilmesi gerekirken dışa bağımlı politikalarda hâlen ısrar ediliyor. Bu dışa bağımlı politikalarınız neticesinde üretici borca batmış, soğandan patatese tüm tarım ürünleri tarlada kalmış, yetiştiricinin eti de sütü de para etmemiştir. Ekonomiyi uçuracağız derken doları uçurdunuz, benzin sayacı gibi sürekli artan dolar 8,50'ye ulaştı ve nerede duracağı da meçhul. Hâlâ çıkıp "Paramız var ki ithal ediyoruz." diye caka satıyorsunuz. Bazen paranız da işe yaramıyor. Pandemi gerçeği bize paranın işe yaramadığını göstermiştir çünkü tüm dünya ülkeleri öncelikle tarımda kendi ülkesinin gıda ihtiyacını karşılamış, dolayısıyla sizin paranız da işe yaramaz hâle gelmiştir. Eğer paranız çoksa yerli ve millî üreticiyi desteklemek için kullanın.

TÜİK'in verilerine göre, 2003 yılında tarım ve hayvancılıktaki ihracatımız 5,2 milyar Türk lirası, ithalatımız ise 5,9 milyar Türk lirası. Bu dönemde söz konusu alanda dış ticaret açığı ise 700 milyon lira civarında seyretmiştir. Geçen yıl ise tarım ve hayvancılıkta ihracat 36 milyar liraya ulaşırken ithalatımız 63 milyar lira olmuştur, aradaki açık 27 milyar lira. Biz 700 milyon lirayı beğenmezken 27 milyar lira eksiye gitmeyi nasıl açıklayacaksınız? Hatta tüm AKP iktidarı döneminde -ithalat 106 milyar dolar- aradaki eksi bakiye 30 milyar doları bulmuştur. Bu da bize şunu gösteriyor ki tarımda net bir şekilde ithalatçı hâle geldik. Bu durum bizi çok üzüyor ve bu duruma kahroluyoruz.

Yine aynı dönemde tarımsal üretim maliyetleri yüzde 800 ila 900 oranında artış gösterirken ürün fiyatları bu artıştan yeterince pay alamamıştır. Bu nedenle, ürettiği üründen para kazanamayan çiftçiler tarımdan uzaklaşmıştır. ÇKS kayıtlarına göre, iktidarınız döneminde 2 milyon 800 bin çiftçinin 700 bini üretimden uzaklaştırılmış, 2 milyon 100 bine düşmüştür. Bilinmelidir ki üretimden kopartılan çiftçilerin tarımsal üretime tekrar dönmeleri oldukça zordur ve mümkün değildir. Bu nedenle, tarım sektörüne yönelik acilen kapsamlı bir tarımsal üretim seferberliği ilan edilmeli, ithalatı önceleyen yaklaşımlardan uzaklaşılmalıdır.

Tarım Kanunu gereği bütçeden tarıma ayrılması gereken kaynağın gayrisafi millî hasılanın yüzde 1'inden aşağı olmaması gerekirken bu oran hiçbir zaman uygulanmamış, yüzde yarımı dahi bulmamıştır. Yakında görüşülecek olan Tarım Bakanlığı bütçesindeki desteklerin de geçen yılla aynı rakamda olmasını -22 milyar TL olmasını- kabul etmek mümkün değildir; kanun gereği, verilen destek yüzde 1 olmalıdır.

Bugünlerde görüşülecek olan torba kanunda vergi affıyla birlikte birçok sektöre kolaylık sağlanıyor ancak bunun içerisinde çiftçinin "ç"si, tarımın "t"si yok. Diğer sektörlerin borçları için tanınan avantajlar çiftçilerin borçları için de sağlanmalıdır. Üreticinin Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının yanı sıra Ziraat Bankası ve özel bankalardaki borçları da uzun vadede yapılandırılmalı, kredi anapara ve faiz ödemeleri iki yıl faizsiz ertelenmeli, çiftçilere yeniden sıfır faizli krediler verilmelidir. Çiftçinin BAĞ-KUR ve SSK borçları da 2021 yılı hasat sonuna kadar ertelenmelidir. Kredi Garanti Fonu denilen bir fon var, bu Kredi Garanti Fonu'nun büyütülmesi gerekiyor çünkü tarım işletmeleri de çiftçiler de -çiftçiler de bir işletme işletmektedir- Kredi Garanti Fonu'ndan yararlanmalıdır. Sulama yatırımları artırılmalı, kooperatifçilik yaygınlaştırılmalı, küçük aile işletmeciliği desteklenmelidir. Yaş sebze ve meyvede aracı sistemden vazgeçilmeli, hayvancılık geliştirilmelidir.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayın sözlerinizi Sayın Barut.

AYHAN BARUT (Devamla) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu salgın döneminde üretimin sürdürülebilirliği ve gıdaya erişim, güvenli gıdaya erişim oldukça önemlidir. Belki de en önemlisi tarım ve hayvancılık dış ticaretinde de açığın kapanması konusudur ve kendi üreticilerimize destek verilmesi konusudur. Bu nedenle ve özetle, üreticilerimizin ve yetiştiricilerimizin içinde bulunduğu sorunlar, alınması gereken tedbirler için sunduğumuz bu araştırma önergemize destek vermenizi istiyoruz. Unutmayın ki bu ülke hepimizin, unutmayın ki tarımın da siyaseti yapılmaz.

Hepinize saygı ve sevgiyle selamlarımı sunuyorum. (CHP sıralarından alkışlar)