GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:4
Birleşim:15
Tarih:11.11.2020

GAMZE TAŞCIER (Ankara) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Meclis çatısı altında çalışma hayatıyla ilgili bir teklif geldiğinde her seferinde heyecanlanıyorum "Acaba kadınların lehine yapılacak bir uygulama olacak mı?" diye. "Kadınların istihdamda daha çok olması için neler yapılacak, bununla ilgili bir teklif mi gelecek?" diye ama her seferinde hüsrana uğruyorum. Türkiye'de kadın olmak ikinci sınıf insan görülmek demek, hayatın her alanından dışlanmak demek; haksızlığa uğratılmak, eşit olamamak demek. Çalışma hayatında da bu eşitsizlik kadınlar için maalesef var.

Evet, TÜİK verileri... Aslında hiçbirimiz inanmıyoruz ama hadi inanalım, pembe gözlüklerimizi takalım ve bakalım TÜİK verilerine, inanıyormuş gibi yapalım. Türkiye'de kadın işsizliği oranı yüzde 15,9; istihdam oranı -daha da büyük facia- yüzde 27, erkeklerin istihdam oranı ise yüzde 61,3 yani 2 katından daha fazla. Daha kötüsü de iş gücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 69,6 iken kadınlarda bu oran sadece yüzde 32. Kadınların üçte 2'si iş gücüne bile dâhil değil yani eve kapatılmış durumda. Böyle de bitmiyor, genç kadınlarda işsizlik yüzde 33'ü aşmış durumda, neredeyse her 4 gençten 1'i işsiz ve sadece yüzde 19'u istihdam ediliyor. Her 3 kadından 1'i ne eğitimde ne de istihdamda.

Peki, çalışan kadınlar rahat mı? Onlarda da durum farklı değil çünkü çalışan kadınların yüzde 41'i kayıt dışı olarak çalışıyor. Milyonlar eve hapsedilmiş, çalışabilenler güvencesiz çalışıyor, üstüne bir de güvencesizliği daha da yaymaya çalışıyorsunuz. Allah'tan bu ülkede emek mücadelesi veren sivil toplum örgütleri var, emeği en yüce değer gören siyasi partiler var ve alın terinin karşılığının hesabını soran milyonlar var da bu çabanız boşa gitti.

Aile Bakanı, Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmelerinde, kadın istihdamının desteklenmesi konusunda çalışmalar yapacağını ve bunun için de kurumsal çocuk bakım hizmetlerini destekleyeceğini ifade etti. Doğru çünkü kadın istihdamının önündeki en büyük engel maalesef çocuk bakımı. Yine TÜİK verilerine göre, 3 yaşın altında çocuğu olan her 4 kadından yalnızca 1'i istihdama katılabiliyor ki bu, geçen senenin oranı. Peki, Sayın Bakanın bahsettiği çocuk bakım hizmetlerini nasıl artıracaksınız? Örneğin ben iki yıldır kamudaki kreş sayılarını soruyorum, iki seferdir önergeme cevap verilmedi. Bilgi Edinme'den bilgiyi edinemedik. Sayın Bakana komisyonlarda iki kez sormama rağmen hâlâ cevap alamadık. Dolayısıyla, sayısını bilmediğiniz bir kurumla ilgili nasıl bir çalışma yapacaksınız, tabii bu da merak konusu.

Bakanlık, kamudaki kreş sayısını bilmediği gibi özel kreş sayısında da bize verdiği sayıyla bugünkü sayıda maalesef bir geriye gidiş söz konusu. Oysa yönetmeliğe göre 100 ila 150 çalışanı olan iş yerlerinde emzirme odası, 150'den çok kadın çalışanı olan iş yerlerinde de 0-6 yaş çocuklar için kreş zorunluluğu var. Zorunlu ama çoğu işyerinde de denetlenmediği için bu kurala uyulmuyor. Peki, çocuk bakımı konusunda bu hizmet yeterli mi? Değil. Çünkü bu konuyla ilgili biz Cumhuriyet Halk Partisi olarak da bir kanun teklifi verdik. Kadın sayısına endekslenmiş olması hem kreşlerin artmamasına neden oluyor hem de bakım hizmetlerini yalnızca kadının yükü olarak gören bir anlayışı yansıtıyor.

Zorunluluk kesinlikle toplam çalışan sayı üzerinden olmalı çünkü bakım hizmeti ebeveynlerin ortak sorumluluğu. Bu sorumluluğu sadece kadınlara yüklediğinizde kadın, çocuk bakımı nedeniyle hem çalışma hayatına dâhil olamıyor hem de sosyal hayatı kısıtlanıyor. Eğer, Sayın Bakan gerçekten kadın istihdamını artırma konusunda samimiyse ve çocuk bakımı konusunda adımlar atacaksa bunun mutlaka bu şekilde olması gerekiyor ama tabii siz derseniz ki bizim için kâğıt üzerindeki veriler çok daha önemli, kadınların yaşamından ve bağımsızlığından daha önemli veriler ve kadınlar iş gücüne dâhil olursa işsizlik oranı daha da artacaktır gibi bir endişe taşıyorsanız bu da aslında en çok korktuğunuz ve asıl mücadele ettiğimiz sizin asıl zihniyetiniz.

Keşke ilk söylediğim gibi bir derdiniz olsa da kadınları çalışma hayatına katacak uygulamalar yapsanız ama hiç sanmıyorum, bundan sonra da iktidarda olduğunuz sürece de olmayacaktır.

SALİH CORA (Trabzon) - Kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 50'nin üzerine çıktı.

BAŞKAN - Sayın Cora, lütfen...

GAMZE TAŞCIER (Devamla) - Çok teşekkür ediyorum.

Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)