GENEL KURUL KONUŞMASI
Konu: Türkiye Çevre Ajansının Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi münasebetiyle
Yasama Yılı:4
Birleşim:23
Tarih:03.12.2020

EDNAN ARSLAN (İzmir) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; yüce Meclisimizi sevgi ve saygıyla selamlıyorum.

232 sıra sayılı Kanun Teklifi üzerine Cumhuriyet Halk Partisi adına 1'inci maddede konuşmak üzere söz aldım.

Bu yasayı aslında hazırlayan genç bir kardeşimiz var iyi niyetli Selman Özboyacı, onun hazırlamış olduğu aslında iyi niyetli ama daha sonra anlaşılıyor ki Adalet ve Kalkınma Partisinin profesyonel yasa yapıcıları tarafından torba kanuna dönüştürülmek suretiyle biraz karmaşık, biraz da anlaşılmaz hâle gelmiş çünkü bağlamından koparılmış. Evet, çevre siyaset üstü bir konu. Çevre hepimizin ortak olarak, birlikte ele almamız gereken bir konu ama ne hikmetse çevrenin dışında bazı maddelerle de torba yasa şeklinde önümüze gelmiş bir yasa teklifiyle karşı karşıyayız.

Bu teklifin amacı çevre kirliliğini önlemek, yeşil alanların korunmasına, iyileştirilmesine, geliştirilmesine katkı sunmak, ulusal ölçekte depozito yönetim sisteminin kurulmasına, işletilmesine, izlenmesine ve denetimine yönelik faaliyetlerde bulunmak olarak sayılmış. Sağlıklı bir sistem kurulması hâlinde herhâlde bunlara hiç kimse karşı çıkmaz ancak bu teklifte Ajans Başkanı ve Yönetim Kurulu üyelerinin atanması, kurumun hukuki yapısı, personel istihdamı, gelir elde etme yöntemleri ve kaynak kullanımı başta olmak üzere sorunlarla dolu bir kurum oluşturuyoruz. Kurulması öngörülen Ajansın faaliyet alanı ise depozito yönetim sistemini kurmak, kurdurmak, işletmek ve işlettirmek. Anlaşılan o ki depozito yönetim işini özel şirketler eliyle yürüteceğiz, bu işleri özel şirketler yapacak.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; bu tür ajanslar kurulduğunda dünyada ülkelerin iç hukukuna göre düzenlenirler, Parlamentolarına hesap veren, güçlü denetim yetkisine sahip, siyasi müdahaleye kapalı yapılar olarak kurulmuşlardır. Türkiye Çevre Ajansı Başkanlık, Yönetim kurulu ve Danışma Kurulundan oluşuyor. Üç yıllığına seçilecek Yönetim Kurulunu atamak, süresi dolmadan görevden almak da Çevre ve Şehircilik Bakanının yetkisinde.

Zor bir dönemden geçiyoruz. Gençlerimiz işsizlikle boğuşurken bu teklifte Ajans Başkanının maaşını 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 11'nci maddesine göre belirliyoruz. Bu da arkadaşlarımızın yapmış olduğu kaba bir hesapla 30 bin TL arkadaşlar. Bir ajans kuruyoruz ve bu işsizlik döneminde, bu pandemi döneminde, israfa "Dur!" dememiz gereken bir dönemde Ajans Başkanına 30 bin lira maaş öngörüyoruz arkadaşlar; bunu kabul etmek mümkün değil. (CHP sıralarından alkışlar)

Geçen yıl Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı diye bir Ajans kurduk, buradaki Yönetim Kuruluna herhangi bir maaş belirlemedik; bu Ajansın Yönetim Kuruluna da bir maaş belirlenmemesi gerekiyor.

Kanunda bir düzenleme daha yapılmış: "Ajans başkan yardımcılarına ve personeline yapılan ödemeler, Ajans Başkanına yapılan ödemeyi geçmemek üzere Yönetim Kurulunca belirlenir." Oh, ne ala iş! Kendi maaşını kendin belirle! Yok öyle yağma Hasan'ın böreği arkadaşlar. (CHP sıralarından alkışlar) Bunun da bu metinden, bu tekliften çıkarılması gerekiyor.

Bu yolla belirlenecek maaşlar Ajansın bağlı bulunduğu Bakanlık personelinin maaşından yüksek olursa ne olacak arkadaşlar? Her yere taşra teşkilatları kuracaksınız, Bakanlığın personeli var ama siz bakanlığın personelinden daha fazla bir maaş belirleyeceksiniz; bu, iş barışını bozar arkadaşlar.

Buraya davet ettiğiniz sivil toplum örgütlerinden Ticaret Odası da, TOBB da bu işin Bakanlık bünyesinde çözülmesi gerektiğine işaret etmişti; yani "Biz bu Ajansı Bakanlık bünyesinde kurabiliriz, bunun için ayrıca bir şey kurmamıza gerek yok." demişlerdi. Görünen o ki Ajansın Başkanını atayan Bakandan daha fazla bir maaş vereceğiz buradaki Yönetim Kurulu Başkanına. Bunun bir an önce bu teklif maddesinden çıkarılması gerekiyor.

Arkadaşlar, diğer önemli bir nokta da personel istihdamı. Gençlerimiz iş bulmak için KPSS'ye giriyor, bir umutla atanma bekliyorlar; atanamadığı için intihar eden gençlerimiz var ama eğer bu teklifin ilgili maddesi yasalaşırsa 4857 sayılı İş Kanunu'na göre biz burada personel istihdam edeceğiz. Yani, Ajans Başkanı, Yönetim Kurulu kafasına göre istediği nepotizm uygulamalarını -yani akrabaya, eşe dosta iş bulma uygulamalarını- olabildiğince kendi bünyesinde yapacaktır; bu, toplumun vicdanını yaralar arkadaşlar. O yüzden, burada yapılacak olan alımların KPSS'ye tabi olması, 657 sayılı Kanun'un 48'inci maddesine tabi olması oldukça önemlidir.

Bir diğer konu ise, Kamu İhale Kanunu'ndan muaf bir Ajans oluşturuyorsunuz. 191 kere değiştirdik bu kanunu hâlâ bu kanuna güvenmiyorsunuz, istisnalar koyalım diyorsunuz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

EDNAN ARSLAN (Devamla) - Var mı Başkanım dakikam?

BAŞKAN - Teşekkür ediyorum.

ÖZGÜR ÖZEL (Manisa) - Yok Ednan.

EDNAN ARSLAN (Devamla) - Peki, teşekkür ederim Sayın Başkanım. (CHP sıralarından alkışlar)