CHP GRUBU ADINA ORHAN SÜMER (Adana) - Teşekkür ederim Sayın Başkan.

Değerli milletvekilleri, Ticaret Bakanlığının 2021 yılı bütçesi üzerine söz aldım. Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.

6,5 milyarlık bütçesini tartışacağımız Ticaret Bakanlığı, özellikle içinden geçtiğimiz bu olağanüstü 2020 yılında sınıfta kalmış, başarısız olmuş, talepleri karşılayamamış; en önemlisi, esnafımızı yüzüstü bırakmıştır. Bakanlığın bugün başarısız olmasının nedeni sadece salgın hastalık değildir. Ne yazık ki Ticaret Bakanlığı kötü yönetiliyor. Esnaf faturasını ödemek için 10 lirayı dahi denkleştiremezken KOBİ'lere merhem, küçük esnafa destek, yerli üreticiye dayanak olması gereken Ticaret Bakanlığının kötü yönetilmesinden kaynaklı kayıp milyonlarla ilgili sizlere birkaç örnek vermek istiyorum. Uluslararası katılıma açık kamu ihalelerinde sağlanan vergi, resim ve harç istisnası uygulamalarında hata ve mevzuat eksikliklerinin bulunması nedeniyle zarar 4 milyar 172 milyon dolarlık kamu ihalesi. Yüksek tutardaki muhasebe, hesap, kayıt hataları nedeniyle zarar 3,8 milyar lira. Yap-işlet-devret modeliyle yapılmış gümrük kapılarındaki hesap hatasına dayalı usulsüzlüklerden dolayı zarar 562 milyon dolar. Tohumluk kredilerin envanter, takip, tahsilat ve muhasebe işlemlerinin yapılmaması nedeniyle zarar 65 milyon lira.

Değerli milletvekilleri, az önce bahsettiğim ne yazık ki bunun gibi birçok zarar kalemi Sayıştay raporlarında mevcuttur. Bununla birlikte, Ticaret Bakanlığı, esnafına destek veremediği gibi rekabeti de koruyamamıştır, esnaf can çekişirken görmezden gelmeyi tercih etmiştir. Çünkü iktidar için inşaattaki rant, küçük esnafta yok; üreticiye, tarıma, sanayiye yatırım yapmak, beton ekonomisi kadar kârlı değil; beşli rant çetesine destek olmak, milyarca lira vergi ödemesini tek kalemde silmek, vatandaşa destek olmaktan daha kolay. O yüzden, maalesef, AKP iktidarları için esnaf ve KOBİ'ler değil, saray saltanatının şakşakçıları değer görmektedir. Bizler "İktidar ekonomi yönetimini beceremiyor, ticareti desteklemiyor, üretici zorda, vatandaş darda." dedikçe, memlekette kriz var, pembe tablolar çizmeye başladılar. Saray iktidarı hiç fark etmedi ama vatandaşın iliklerine kadar hissettiği kriz yüzünden yüz binlerce esnafımız kepenk kapattı. "Kriz yok." söyleminin hemen ardından birçok esnaf, işletme sahibi, iş insanı borçları yüzünden intihar etti, enflasyon son on sekiz yılın rekorunu kırdı. Üniversiteli arkadaşlarımızın birçoğu işsiz durumda. Mart ayından günümüze neredeyse her ay on bin esnaf iflas ediyor. Ticaret Bakanlığının tüm bunlara çare olması gerekirken övündüğü şey, geri dönüşüm için İngiltere'den çöp ithali. El âlemin İngiltere'deki çöpünü, tohumdaki arpayı, buğdayı, samanı bile ithal eden Türkiye modeli ne yazık ki AKP iktidarlarının eseridir.

AKP iktidarları döneminde yatış garantili hastaneleri, yolcu uçuş garantili hava alanlarını, geçiş garantili köprüleri görmüştük ama maalesef seyirci garantili televizyon kanallarını ilk defa gördük dünyada. BeIN Sports TV kanalının 300 milyon liralık ödemesi devlet eliyle yapılandıktan sonra yabancı yatırımcıya maalesef satılırken Ticaret Bakanlığı burada da sesini çıkarmadı. Burada haksızlık var, burada kendi yandaşını koruma var. Burada "Bakanlık olarak bu ticarete karşı çıkmalıyım." demedi, diyemedi. Buradan sormak istiyorum: Rekabet Kurumu ne işe yarar? (CHP sıralarından alkışlar)

Sayın Bakan, değerli milletvekilleri; ticareti ve üretimi ayağa kaldıracaksak öncelikli olarak girdi maliyetlerini düşürmemiz, üretime dayalı yatırımları artırmamız gerekir.

2021 yılı bütçesine baktığımız zaman kimileri saraylarındaki şatafatlı yaşamlarından ödün vermezken dar gelirli vatandaş, esnaf, asgari ücretli, emekli yani toplumun büyük bir kesimi kirasını, doğal gaz, elektrik, su faturasını ödeyemez hatta evine ekmek, çocuğuna harçlık veremez durumda. Ülkemizdeki tüm sektörler durma noktasına geldi. Türkiye'deki işletmelerin yüzde 43'ü hizmet sektöründe, yüzde 36'sı ise ticaret sektöründe yer alırken istihdam açısından hizmet sektörü toplam iş alanlarının yüzde 40'ını oluşturmaktadır. Bugün hizmet sektöründe çalışan milyonlarca vatandaşımız işsiz kaldı. İktidar olarak vatandaşlarımızın yanında oldunuz mu? Maalesef hayır. Ticaret Bakanlığı uhdesinde aylık 140 bin lira maaş alan kişiler olduğu ortaya çıkarken, yurt dışındaki yandaş şirketlere aylık 50 bin dolar kira desteği verildiği tespit edilmişken vatandaşa günlük 39 lira 40 kuruş destek vermek ayıptır. Sarayın bütçesini düzenlerken vatandaşın bütçesini bozmak devlet adabına yakışmamaktadır. Ülkemizi liyakatten ve ciddiyetten uzak yönetim anlayışıyla nereye savrulduğu belli olmayan büyük bir ekonomik krize sürüklemektedirler.

2021 yılı bütçesi genel olarak yandaşı, rantçıyı, komisyoncuyu, saray kabinesini, Katarlı ortaklarını mutlu etse de halktan, şeffaflıktan, gelir dağılımı adaletinden uzaktır. Bu bütçe vatandaşın cebine ateş, kemerine delik, sırtına kamburdur, vicdanlara yaradır diyor, iktidarınızın yapacağı son bütçe olmasını diliyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (CHP sıralarından alkışlar)