HDP GRUBU ADINA DERSİM DAĞ (Diyarbakır) - Sevgili Başkan, değerli milletvekilleri; hepinizi saygıyla selamlıyorum.

Değerli arkadaşlar, bugün Gençlik ve Spor Bakanlığının bütçesini konuşuyoruz ama nüfusun yüzde 16'sını oluşturan gençlere 2021 yılında da maalesef bütçe yok. İktidar kadınların, gençlerin, halkların bütçesi yerine bu yıl da sarayın ve savaşın bütçesini tercih etti ve Hükûmetin 13 milyonluk genç kitlesine sunduğu tek şey, yoksulluk, açlık, sefalet ve koca bir geleceksizlik.

Pandemi nedeniyle gençler eğitimine on-line devam ediyor. Toplamı 19 milyon olan öğretmen ve öğrencilere "Eğitime EBA üzerinden devam edin." denildi ama EBA'nın kapasitesi sadece 1 milyon düzeyindeydi. Başarısızlıklarına başarısızlık ekleyen eğitim sistemimiz on-line eğitimde de sınıfta kaldı, EBA sistemi daha ilk günden çöktü. On-line devam eden eğitim sistemi için öğretmenler farklı yollar aradı. İnternet üzerinden eğitime devam eden, eğitim vermeye çalışan öğretmenlerimiz var. Ama maalesef ne ücretsiz internet verildi öğrencilere ne bilgisayar verildi ne tablet verildi ve onlarca öğrenci şu an, bilgisayarı olmadığı için, internete ulaşamadığı için eğitimini alamıyor.

Değerli arkadaşlar, işsizlik 2020'de yüzde 20 oranlarına ulaştı ve maalesef, bu işsizler topluluğunun büyük çoğunluğunu genç işsizler oluşturmakta. Genç işsizlik oranı son yedi yılda düzenli bir şekilde artıyor ve sayenizde rekor üzerine rekor kırıyor. Üniversite mezunu gençlerin çoğunluğu işsizlik ve yoksullukla boğuşuyor. "Her şehre bir üniversite yaptık." diye övünen iktidar, ne bu üniversitelerde akademik, bilimsel bir eğitim verebildi ne de bu üniversitelerden mezun olan gençlere çalışabilecekleri istihdam alanı açtı.

Bakın arkadaşlar, 2005 yılından 2019 yılına kadar üniversitelerden mezun olan genç işsiz sayısı: Bu tabloda aslında iktidarın gençlere dönük politikasını çok açık bir şekilde görüyoruz. Üniversite mezunu işsiz sayısı 2005 yılında 105.792 kişi iken 2019 yılında bu sayı 1 milyon 340 bin kişiye kadar çıkmıştır. Yani 2005'te toplam nüfusta her bin kişiden 1,5'i işsiz iken bugün toplam nüfusta her bin kişiden 16,3'ü işsiz. Yani yüzde 1.100'lük bir artış söz konusu arkadaşlar, yüzde 1.100'lük bir artış.

MEHMET RUŞTU TİRYAKİ (Batman) - İşsizlik üretiyoruz.

DERSİM DAĞ (Devamla) - Elbette atanamayan öğretmenlere de değinmek gerekiyor. Atanamayan öğretmenlere değinirken Kürtçe öğretmenlerine değinmeden geçemiyoruz. 2020 yılının Haziran ayında 19.910 öğretmen atandı ama Kürtçeye sadece 1 kontenjan verildi. Kürtçeye lütfederek sadece 1 kontenjanın verilmesi siyasi iktidarın Kürt halkına ve Kürtçeye yaklaşımını açık bir şekilde gözler önüne serdi. Kürtçe öğretmen atamaları 2012'den bugüne yüzde 98,31 azalırken iktidarın Kürt düşmanlığı yüzde 900 arttı. (HDP sıralarından alkışlar)

Evet, arkadaşlar, gençler işsiz ama gençler aynı zamanda borçlu da. Çünkü üniversiteyi bitirip hayata yeni başlayan gençlerin ödemesi gereken öğrenim kredileri var. KYK öğrenim kredisi alan gençlerin sayısı 5 milyona ulaşmış durumda. Eğitim hayatını tamamlamak için öğrenim kredisi alan gençlerin yaklaşık 300 bini geri ödeme kredisini yatıramadığı için haklarında yasal işlem başlatıldı. Hükûmet hem bu gençlere istihdam alanı açmıyor hem de hayatlarına, eğitimlerine devam etmek için almak zorunda kaldıkları bursu kendilerinden faiziyle geri istiyor. Borçlarını ödeyemeyenler hakkında yasal işlem başlatıyor, e-haciz uyguluyor.

Bir de bu iktidar ne yapıyor biliyor musunuz? Düşüncelerini beğenmediği gençlerin burslarını kesiyor. Daha birkaç ay önce Ankara Üniversitesinde "Las Tesis" dansı yapan genç kadınlar işkenceyle gözaltına alındı ve bursları kesildi. İşte bu da sizlerin gençleri yoksulluk ve açlıkla terbiye etme çabanızdır. (HDP sıralarından alkışlar)

Değerli arkadaşlar, evet, gençler işsiz; evet, gençler borçlarla boğuşuyor ama genç kadınlar aynı zamanda her gün taciz, tecavüz ve ölüm tehdidiyle de yaşıyor. (HDP sıralarından alkışlar) Gülistan Doku, 21 yaşında, Munzur Üniversitesi öğrencisi; kaybettirildi ve tam üç yüz kırk beş gündür bulunmuyor. Merve Aslan, 24 yaşında; Diyarbakır'da, yakını olan erkek tarafından vahşice katledildi. Ece Çiçek, henüz 18 yaşında; yakını olan bir erkek tarafından vahşice katledildi. İpek Er, 18 yaşında; Batman'da Uzman Çavuş Musa Orhan tarafından tecavüze uğradı, intihara sürüklendi, iktidar eliyle Musa Orhan serbest bırakıldı. (HDP sıralarından alkışlar)

TURAN AYDOĞAN (İstanbul) - Aşağılık adam!

DERSİM DAĞ (Devamla) - Sadece 2020 yılının ilk on ayında 436 kadın katledildi. İzlediğiniz ve ısrarcı olduğunuz ayrıştırıcı ve kadın düşmanı politikalardan kaynaklı erkek şiddetine maruz kalan binlerce kadının yaşamı son buldu.

ÇİĞDEM ERDOĞAN ATABEK (Sakarya) - Dağa çıkarılan kadınları görmüyorsunuz galiba; dağa çıkarılan, tecavüz edilen, öldürülen? Hiç bu kadınlardan bahsetmiyorsunuz.

MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Siirt) - Dinleyin, dinleyin.

DERSİM DAĞ (Devamla) - 2002 yılında 66 kadın cinayete kurban giderken 2019 yılında 474 kadın cinayete kurban gitti. Yani kadın cinayetleri yüzde 720 arttı.

Bir de kalkmış kadın üniversitelerinden bahsediyorsunuz, "Kadınlar için üniversite kuracağız." diyorsunuz. Yahu, İnfaz Yasası'yla tacizcileri, tecavüzcüleri, kadın katillerini serbest bırakan siz değil miydiniz? (HDP sıralarından alkışlar)

ÇİĞDEM ERDOĞAN ATABEK (Sakarya) - Yalan söylüyorsun, yalan!

DERSİM DAĞ (Devamla) - Kadın üniversitesi kurup kadınları sosyal hayattan ve akademiden soyutlayacağınıza yaşamın her alanını genç kadınlar için yaşanılabilir bir alan olarak kurun. (HDP sıralarından alkışlar) Kadın katillerini, faillerini yargılayın, Musa Orhanlara hak ettikleri cezaları verin.

POLAT TÜRKMEN (Zonguldak) - Veriyoruz, veriyoruz. Herkese hak ettiği cezayı veriyoruz.

DERSİM DAĞ (Devamla) - Ve değerli arkadaşlar, en önemlisi de ne biliyor musunuz? Bu iktidara karşı siyaset yürüten gençler hukuksuzca gözaltına alınıyor ve tutuklanıyor. Daha da korkunç olanını söyleyeyim, kaçırılıp ajanlık dayatmalarına maruz bırakılıyor. (AK PARTİ sıralarından gürültüler)

MERAL DANIŞ BEŞTAŞ (Siirt) - Ya, genç bir milletvekiline karşı susun bari ya, ayıptır yani. Genç bir milletvekili var, bir dinleyin ya. Ayıp gerçekten. Sizin genç konuşurken biz dinledik onu.

DERSİM DAĞ (Devamla) - Gençlik Meclisi üyelerimiz, MYK üyelerimiz, PM üyelerimiz defalarca illegal bir şekilde kaçırıldı. Gençlik Meclisi üyemiz Lider Polat -kaçırılma anına ait görüntüler- 27 Ağustosta İstanbul'un ortasında kendini kolluk güçleri olarak tanıtan kişiler tarafından alıkonuldu, saatlerce işkenceye maruz bırakıldı. Bunun sonucunda ne oldu biliyor musunuz? Lider Polat ıssız bir yerde serbest kaldı, serbest kaldıktan sonra İHD'ye başvurdu, suç duyurusunda bulundu, elinde araç plakası olmasına rağmen, kaçırıldığı ana ait görüntüler olmasına rağmen tek bir kişi hakkında dosya açılmadı, tek bir kişi hakkında bir yargılama olmadı; hatta bunun da ötesinde, daha önce kaçırıldığı için İHD'ye başvurmuş, suç duyurusunda bulunmuş arkadaşlarımız hakkında halkı kin ve nefrete sürüklemekten dosya açıldı. Yani kaçırılanlara değil, bu olayla yüz yüze kalan gençlere, PM üyelerimize dava açıldı. Biz buradan soruyoruz: HDP Gençlik Meclisinin -kaçırılan arkadaşlarımıza çünkü bunlar soruluyor- illegal bir gençlik yapılanması olduğu söyleniyor. Gençlik Meclisinin faaliyetleriyle ilgili polislere bilgi akışı yapılması için teklifte bulunuluyor ve daha da trajik olanı, eğer bu tehditlere boyun eğmezlerse haklarında uydurma dosyalar oluşturulup ömür boyu cezaevinden çıkamamakla tehdit ediliyorlar. Biz buradan söylüyoruz: Ant olsun ki, bir değil bin defa tehdit edilip kaçırılsak dahi, demokratik siyaset kanallarını kapatmaya çalışsanız da biz bu onurlu mücadeleyi sürdürmeye devam edeceğiz. (HDP sıralarından alkışlar)

Buradan da yetkililere şu soruları sormak istiyoruz: Gençlerin iktidara karşı siyaset yapması kimi, neden rahatsız ediyor? JİTEM'vari yöntemlerle arkadaşlarımızı alıkoyanlar, Meclisin 3'üncü büyük siyasi partisinin Gençlik Meclisini illegalize etmeye çalışanlar kimlerdir ve bu gücü nereden alıyorlar?

ÇİĞDEM ERDOĞAN ATABEK (Sakarya) - Gençleri dağa götürüyorlar, dağa. Siz gençleri dağa çıkarıyorsunuz.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Buyurunuz.

DERSİM DAĞ (Devamla) - Ortada ses kayıtları, araç plakası, kaçırılma anlarına ait görüntüler olmasına rağmen yargı neden gereğini yapmıyor? Hükûmet yetkilileri defalarca sormamıza rağmen neden bu konu hakkında tek bir açıklama yapmıyor? Başka bir ülkede bu olaylar yaşansa iktidar utancından istifa ederdi. (HDP sıralarından alkışlar, AK PARTİ sıralarından gürültüler)

ÇİĞDEM ERDOĞAN ATABEK (Sakarya) - Sen gençleri savunamazsın!

DERSİM DAĞ (Devamla) - Ama siz sessiz kalarak bu olayları aklamaya çalışıyorsunuz. Boşuna uğraşmayın, buna asla izin vermeyeceğiz. (HDP sıralarından alkışlar) Buradan bir kez daha söylüyoruz: İllegal olan gençlik faaliyetlerimiz değil, illegal olanlar gençleri kaçıranlar ve onların arkasındaki karanlık güçlerdir. (HDP sıralarından alkışlar, AK PARTİ sıralarından gürültüler)

ÇİĞDEM ERDOĞAN ATABEK (Sakarya) - Gençleri siz kaçırıyorsunuz.

POLAT TÜRKMEN (Zonguldak) - Diyarbakır Annelerimizi dinle, Diyarbakır Annelerimizi.

DERSİM DAĞ (Devamla) - Arkadaşlar, siz burada yaptıklarınızla övünüyorsunuz ama ben size biraz gerçeklerden bahsedeyim. Sizin yürüttüğünüz siyaset yüzünden gençler yaşamak istemiyor. Sizin geleceksizlik politikalarınız yüzünden gençler intihar ediyor.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Gençlik payı...

Buyurun. (HDP sıralarından alkışlar)

DERSİM DAĞ (Devamla) - Son süreçte, sadece Diyarbakır'ın Silvan ilçesinde 7 genç intihar etti. Silvan'da intihar eden 7 genç Türkiye'de yaşayan gençlerin içinde bulunduğu durumun vahametini açık bir şekilde gözler önüne sürüyor. Gençleri böylesi bir karanlığa, çaresizliğe mahkûm etmeye hiç kimsenin hakkı yok. Gençlere vadedilen geleceksizlik bu ülkeyi karanlığa sürüklüyor. Yapılan araştırmalara göre, 2 gençten 1'i mutsuz ve bu ülkedeki gençlerin yüzde 76,2'si ülkeyi terk etmek istiyor, Türkiye'de yaşamak istemiyor. Türkiye'de yaşayan gençlerin çoğu umutsuz ve geleceklerine dönük tek bir hayalleri bile yok. Şimdi, gerçekliğimiz bu iken siz hâlâ, kalkmış yaptıklarınızla övünüyorsunuz, vatan millet edebiyatı yapıyorsunuz. Dönüp gençlerin neden mutsuz olduğuna, neden bu ülkeyi terk etmek istediklerine bakın ve bize bunun hesabını verin.

Buradan bir kez daha tüm genç arkadaşlarıma sesleniyorum: Atanamayan, iş bulamayan, siyaset yapmasına izin verilmeyen... (HDP sıralarından alkışlar)

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

DERSİM DAĞ (Devamla) - Bitiriyorum Başkanım.

Her gün taciz, tecavüz, katledilme korkusuyla yaşayan, geleceğini göremeyen gençler, umudunuzu kaybetmeyin. Bizleri geleceksiz bırakmak isteyenlere karşı umudunuzu kaybetmeyin. Daha atacak çok "dislike"ımız, söyleyecek çok sözümüz var. (HDP sıralarından alkışlar)

ÇİĞDEM ERDOĞAN ATABEK (Sakarya) - Ancak "dislike" atarsınız, ancak onu yaparsınız. "Dislike"la siyaset olmaz!

DERSİM DAĞ (Devamla) - Ve bütün gençler, inanın ki diktatörleri saraylarından edecek, aydınlık bir gelecek kuracak gücümüz de var. (HDP sıralarından alkışlar)

BAŞKAN - Teşekkür ediyoruz Sayın Dağ.

DERSİM DAĞ (Devamla) - Bizler umudun ta kendisiyiz, halkların ve aydınlık geleceklerin umuduyuz. (HDP sıralarından alkışlar)

Teşekkür ederim.