FUAT KÖKTAŞ (Samsun) - Teşekkür ediyorum Sayın Başkanım.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi üzerine söz almış bulunuyorum. Genel Kurulu, siz değerli milletvekillerini saygıyla selamlıyorum.

Değerli milletvekilleri, kanun teklifinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Bilgi Teknolojileri Kurumu olmak üzere 3 kurumun koordinasyonunda yürütülen çalışma yer almaktadır. Yürürlük ve yürütme maddesi dâhil 25 maddeden oluşmaktadır.

Emek yoğun ekonomiden bilgi ve teknoloji yoğun ekonomiye geçişin en önemli parametrelerinden biri de teknoloji geliştirme bölgeleridir yani teknoparklardır. 2001 yılında 4691 sayılı Kanun'la kurulan teknoloji geliştirme bölgeleri yasal bir zemine ilk kez kavuşturulmuştur. 2008 yılında 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'un yürürlüğe girmesiyle, AR-GE ve yenilik ekosistemlerinin gelişmesine büyük katkı sağlayan AR-GE merkezlerinin de belgelendirilmesi resmiyet kazanmıştır. 2016 yılında yayımlanan AR-GE reform paketiyle tasarım merkezlerinin de AR-GE merkezleri gibi desteklenmesinin önü açılmıştır. 5746 sayılı Kanun'un adı "Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun" olarak değiştirilmiş ve 1 Mart 2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Bu kanun değişiklikleriyle birlikte, teknoloji, AR-GE ve tasarım faaliyetlerinde hatırı sayılır bir yol alınmıştır. Buna göre, 2011 yılından itibaren 87 tane teknoloji geliştirme bölgesi kurulmuştur. Bunlardan 72 tanesi faal olup geri kalanın yapısal inşaatları tamamlanmak üzeredir. Bugün itibarıyla teknoparklarda AR-GE çalışması yürüten firma sayısı 6.335, faaliyet gösteren AR-GE merkezi sayısı 1.243, faaliyette olan tasarım merkezi sayısı 363'e ulaşmıştır. Teknopark AR-GE merkezlerinde istihdam edilen personel sayısı ise 65.946, AR-GE merkezlerinde istihdam edilen personel sayısı 66.469, tasarım merkezlerinde istihdam edilen personel sayısı 7.824'ü bulmuştur. Buna baktığımızda her 3 merkezde toplam istihdam edilen personel sayısı 140.239'a ulaşmıştır. (AK PARTİ sıralarından alkışlar) Teknoparklarda, AR-GE ve tasarım merkezlerinde tamamlanan proje sayısı 85.312'e ulaşmıştır. Aynı merkezlerde yürütülen AR-GE proje sayısı 27.562 rakamını bulmuştur. Yine bu merkezlerde tescil edilen patent sayısı 8.478'e ulaşmıştır.

Teknoloji geliştirme bölgelerinde 325 yabancı ve yabancı ortaklı firma yer almaktadır. Aynı zamanda, tasarım merkezlerinde de 31 adet yabancı ve yabancı ortaklı firma yer almaktadır. Burada net olarak ifade edebiliriz ki 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun'la oluşturulan yapılar birbirini tamamlayan ekosistemlerdir. Bu sayede teknopark ve AR-GE çalışma ürünü olarak sayabileceğimiz birçok ürün ortaya çıkmıştır. Covid-19'la birlikte dünyanın peşinde koştuğu yoğun bakım solunum cihazı, ülkemizin sistem tasarımı yerli, prototipi de üretilen ilk ve tek MR görüntüleme cihazı... Yerli ve yenilikçi MR görüntüleme çalışmaları da ayrıca yürütülmektedir. Yine bir AR-GE merkezi ürünü olan ülkemizin ilk elektrikli, akıllı ve sıfır emisyonlu ekskavatörü; Sanayi Bakanlığımızca desteklenen, AR-GE merkezince "Köstebek" adı verilen tünel açma makinesi AR-GE merkezlerimizde üretilen başlıca ürünlerdir. Yine, 300 Türk mühendisin katılımlarıyla, tamamen yenilikçi teknolojiyle üretilen, yüzde 7 ile yüzde 10 arası tasarruf sağlayan yeni nesil kamyon motoru da bu merkezlerde üretilmiştir. İHA'larımızı, SİHA'larımızı, HÜRKUŞ'larımızı, HÜRJET'lerimizi bunlara da ekleyebiliriz. Ayrıca, helikopter motorumuz da buna ilave edebileceğimiz önemli çalışmalar ve sanayiye, endüstriye dönüşen ürünler olarak görünmektedir.

Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'yle neleri hedefliyoruz? Teknoloji geliştirme bölgesi kurulmasına karar verilen değerlendirme kurulunda teknoloji konusunda faaliyet gösteren yetkin kurum ve kuruluş sayıları artırılmaktadır. Teklifle, ülkemizde AR-GE yenilik ekosisteminin önemli aktörlerinden olan teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketlerinin bünyelerinde yer alan kuluçka merkezlerini, Bakanlık uygun gördükçe ve belirlediği şartlar çerçevesinde, bölge dışında da açmalarının, aynı teşviklerden, desteklerden ve muafiyetlerden yararlandırılmalarının önü açılmaktadır. Girişimcilerin desteklenmesinin yanı sıra, ilgili idareden alınması gereken iş yeri açma ruhsatı Bakanlıktan sanayi il müdürlüklerine aktarılarak bürokratik engeller azaltılmaktadır.

Ekosistemin en önemli etkenlerinden biri olan sermaye fonlarının özel sektörün ayıracağı kaynaklarla kurulması ve güçlendirilmesi amaçlanmaktadır. Teklifle, verilen desteklerin yanı sıra, AR-GE binası, atölye ve buralarda yer alacak ekipmanlara yönelik destekler artırılmaktadır. Yüksek katma değerli AR-GE ve yenilik faaliyetleri ile buradan doğan çıktının artırılması kapsamında, Bakanlıkça belirlenen şartları da taşıyan doktora öğrencileri, AR-GE personeli istihdam eden girişimcilerin ayrıca desteklenmesinin önü açılmaktadır.

Teklifle gerçekleşecek olan desteklerle, teşvik ve muafiyetlerin süresinin uzatılarak üreten, istihdam sağlayan yüksek katma değerli ürünlerin payının artırılacağı AR-GE ve yüksek teknoloji yatırımlarına büyük destekler vererek teknolojiyi tüketen değil, teknoloji üreten bir ülke konumuna gelinmesi hedeflenmektedir.

Bu hedefleri çoğaltabiliriz. Uluslararası endeksler yatırım yapacak olan kişi ve kuruluşların yatırım yeri ve tercihlerini belirlemede en önemli etkenlerdir. Bu endekslerde, ülkelerin iş yapma kolaylığı ve dolayısıyla sahip olduğu yatırım ortamının uygunluğu bakımından şirket kuruluşu ve vergi politikaları gibi alanlarda yatırımcıların korunması, şeffaflık, süre ve maliyetlerle ilgili yapılan düzenlemeler değerlendirilmektedir.

Uluslararası doğrudan yatırımcıların küresel hareketliliği ülkelerin iş yapma kolaylığıyla da yakinen ilgilidir. Her şirket o ülkede iş yapmanın zorluklarını aşarak iş yapmaya çalışma yerine, o zorluklar halledilmiş bir şekilde yatırım yapmayı tercih eder. İş yapma maliyetlerinin düşmesi, zaman tasarrufu, risklerin ve belirsizliklerin ortadan kaldırılmasıyla piyasada rekabetin artması, işletmelerin davranış biçimlerinin değişmesi Türkiye'deki iş yapma kolaylığının sağlanması başlıca amaçlardır.

Değerli milletvekilleri, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde hükûmetlerimiz teknoloji, AR-GE ve tasarım merkezlerine önem vererek teknolojide atacağımız millî adımların küresel risklere karşı ve dış şoklara karşı sigortamız olduğunu çok iyi bilmektedirler.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Tamamlayalım lütfen.

FUAT KÖKTAŞ (Devamla) - Teşekkür ediyorum Başkanım.

Türkiye'nin yeni büyüme hikâyesinin AR-GE ve teknolojinin önderliğinde yüksek katma değerli üretimle yazılacağını çok iyi bilmekteyiz. Bu hikâyede başrolü siyasi istikrar, güçlü hükûmet, yenilikçi özel sektör ve nitelikli beşerî sermaye paylaşacaktır. Bunları güçlendiren her ülke gelecekte dünyada teknolojide ve üretimde söz sahibi olacaktır.

Değerli milletvekilleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni komisyonlarda görüştük. Komisyon görüşmesinde bizlere destek veren Türkiye Büyük Millet Meclisinde bulunan parti ve milletvekillerine ayrıca teşekkür ediyorum. Yine aynı desteği, bu kanunun Genel Kuruldaki görüşülmelerinde bekliyorum.

(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)

BAŞKAN - Selamlayalım lütfen.

FUAT KÖKTAŞ (Devamla) - Selamlayacağım.

2021 yılının ilk kanunu da olması hasebiyle nasıl başlarsak öyle gider anlayışıyla kanun teklifinin hızlı bir şekilde kanunlaşmasını ümit ediyorum. Kanunun ülkemize, milletimize, hayırlar getirmesini temenni ediyor, Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum. (AK PARTİ ve MHP sıralarından alkışlar)